Thân con gái lại làm việc xa nhà gần ba mươi cây số, mẹ tôi thương con đi lại vất vả nên khuyên: - Hồng ạ, con nên tìm một nhà trọ để ở, mỗi tháng về thăm mẹ một lần thôi. Vả lại con gái lớn phải nghĩ đến chuyện chồng con nữa chứ. Nhớ mẹ cứ gọi điện hỏi thăm mẹ là được. - Con cám ơn mẹ đã quan tâm chăm sóc con - Tôi đáp và nghe lời khuyên của mẹ. Thế là sau khi xin được việc làm tôi đã tìm được một nơi trọ lí tưởng. Đó là nhà bà giáo Huyền, hiệu trưởng một trường THCS ở địa phương. Đây là khu công nghiệp lớn có hàng vạn công nhân làm việc nên nhà nào trong xã cũng xây nhà trọ cho công nhân thuê. Nhưng để tìm được một nơi trọ lí tưởng không dễ. Nhà bà giáo Huyền có vườn rộng, bà xây mười phòng trọ cho thuê.

Xung quanh đất ở bà xây tường bao có một cổng lớn ra vào. Năm phòng trọ bà xây hướng Đông. 5 phòng trọ bà xây hướng Nam đều nhìn bao lấy sân lát gạch Giếng Đáy đỏ au. Tôi thuê một phòng rộng 20m2 khép kín. Phòng ngay liền kề với nhà ở của bà giáo nên có điều kiện thường xuyên quan sát, gần gụi nhà sư phạm hiền dịu này.

Minh họa Lão Trần

Bà giáo Huyền năm nay chừng 40 lăm tuổi, bà cao dong dỏng, da trắng hồng, khuôn mặt trái xoan đôi mắt sáng có đuôi dài ẩn dưới đôi lông mày kẻ cong ưa nhìn. Bà ăn vận giản dị mà nền nã. Mỗi khi bà đeo kính trắng ngồi đọc sách tôi nhìn bà thật đoan trang. Ông Thịnh chồng bà có lẽ nhiều hơn vợ ba, bốn tuổi dáng vẻ lịch lãm. Ông thường mặc áo kí giả, đội mũ phớt, vai khoác máy ảnh, đeo kính râm to bản, ông làm chủ một FOTOLAB phục vụ đám cưới, đám hỏi, hội nghị và ảnh nghệ thuật, có cửa hiệu lớn ở phố huyện. Nhiều lúc tôi để ý thấy ông đệm đàn ghi ta cho vợ hát một bản tình ca. Giọng của bà vút cao hoà trong tiếng đàn thánh thót, tôi thấy bằng tuổi ấy rồi mà họ hạnh phúc làm sao. Tuổi trẻ của chúng tôi nhìn mà ao ước. Khi trò chuyện bà cho tôi biết ông còn sáng tác cả nhạc nữa. Ông từng tốt nghiệp Trường cao đẳng mĩ thuật công nghiệp ngành đồ hoạ. Thì ra tôi đang ở trọ một gia đình nghệ sĩ. Họ có ba người con. Con trai đầu giống cha đang học lớp 10; con gái thứ hai có khuôn mặt giống mẹ đang học lớp 8, cậu út đang học lớp 6. Ông bà rất yêu các con và các con của họ rất lễ phép. Tôi ước ao sau này có một gia đình như thế. Bà giáo có thiện cảm với tôi. Bà coi tôi như học trò cũ. Tôi cũng coi bà như mẹ, như cô giáo cũ của mình. Tình cảm của chúng tôi thật ấm áp. Tôi tuy học nghề hoá nhưng lại thích thơ văn. Thấy trong phòng bà có tủ sách lớn tôi hỏi mượn sách để đọc giải trí khi rỗi rãi. Tôi mượn cuốn tiểu thuyết “Những người khốn khổ” của Victo Huy go, đọc xong tôi mượn “Truyện Kiều” của Nguyễn Du, rồi thơ Nguyễn Bính. Bà giáo nói em chăm đọc sách như thế là tốt lắm. Yêu văn chương là quy, văn chương không làm ta sống lâu hơn nhưng làm ta sống sâu hơn đấy em ạ. Cô sẽ cho em mượn sách để đọc, em giữ gìn cẩn thận, đọc xong cuốn sách nào lại trả xếp vào giá sách kia, cô lại cho em mượn cuốn sách khác. Tôi nói: - Em cảm ơn cô và làm theo lời cô dạy ạ.

Một ngày Chủ nhật tôi ở lại giúp bà làm tổng vệ sinh nhà cửa. Công việc chẳng nhiều, bà giáo làm là chính, tôi chỉ phụ giúp thôi. Hai cô cháu lau dọn phòng khách, phòng ngủ, phòng ăn, toilet… mất đúng hai giờ đồng hồ thì mĩ mãn. Sau buổi làm việc bà dành cho tôi buổi tâm sự thật tình cảm. Bà hỏi tôi về gia đình, quê quán, cha mẹ và đời tư của tôi. Sau đó bà kể chuyện của mình. Giọng bà nhỏ nhẹ:

- Cách đây gần 20 năm cô tốt nghiệp cao đẳng sư phạm Văn ra trường. Bấy giờ ngây thơ lắm chứ không sắc sảo như các em bây giờ. Mới 21 tuổi, một cô giáo ngoại thành có nhiều ước mơ. Cô chưa muốn lấy chồng vì còn lo sự nghiệp, nhưng rồi tình yêu nó cứ đến. Đầu tiên cô yêu một anh đang học đại học, anh ga lăng lắm. Lần đầu tiên hai người gặp nhau ở đám cưới, anh chàng cứ xoắn xuýt lấy cô. Thế rồi bọn cô quen nhau, yêu nhau không biết lúc nào. Đặc biệt anh có sở thích giống cô là đều yêu Văn học.

Anh cũng mê âm nhạc hay hát nhạc Trịnh… Nghĩa là cô và anh có nhiều đồng điệu, đồng điệu như thế nên yêu nhau em ạ. Cô mồ côi cha, còn mẹ thôi nhưng bà không dễ dãi khi chọn con rể. Cô yêu anh nhưng cô giữ gìn. Cô đón tiếp anh lịch sự khi anh đến chơi nhà. Nhiều lần anh rủ cô đi chơi riêng thì cô ý tứ từ chối khéo, khi thì bảo bận lên lớp, khi bảo bận họp chuyên môn… nhưng cô không thể từ chối mãi. Và một lần cô đã đi dạo cùng anh, đó là một buổi sáng êm ả anh đưa cô đi chơi vườn Bách Thảo, một công viên cây xanh lớn ở Thủ đô. Bọn cô đi một vòng quanh công viên dưới những tán cây cổ thụ cao vút. Anh dẫn cô lên núi Nùng, theo từng bậc bọn cô đã lên đỉnh núi có nhà ngắm trăng toạ lạc. Anh chọn chỗ khuất rồi trải tờ báo cho hai đứa ngồi bên nhau tình tự. Bọn cô nói cho nhau nghe những câu chuyện vui không đầu, không cuối, vẽ ra bao nhiêu viễn ảnh sau này. Bỗng anh ôm choàng lấy cô rồi định đặt vào môi cô nụ hôn. Cô vung tay chống đỡ tỏ ý ngăn anh chưa nên vội vàng như thế. Do cô hất mạnh tay quá, chỗ ấy đất lại không bằng phẳng, anh bị ngã lăn ra. Xấu hổ anh lồm cồm bò dậy phủi phủi quần áo rồi đi thẳng. Cô chạy theo, anh càng bước nhanh hơn, anh đi xa dần cô theo không kịp. Cô ân hận vì không kịp thanh minh.

Bà dừng lại trầm ngâm giọng buồn buồn: Cô chôn chặt mối tình đầu trong nuối tiếc. Thế rồi cô có mối tình thứ hai. Bấy giờ cô đã 30 tuổi. Cô yêu một anh cán bộ công đoàn. Anh cùng quê hơn cô năm tuổi. Anh công tác ở công đoàn huyện. Còn cô dạy ở xã bên cạnh. Về hình thức anh vào loại đẹp trai, lành hiền. Cha mẹ anh đã mất, có sẵn nhà ngói sân gạch. Cô lấy anh không phải làm dâu và có sẵn một cơ ngơi không phải xây dựng nữa, cứ ở thế cũng được. Một gia đình công chức như thế thật hạnh phúc. Nhưng em ơi đó chỉ là bề ngoài mà thôi. Còn thực tế cô sống cả một chuỗi ngày buồn nản. Hai vợ chồng cô trái ngược hẳn nhau. Mới cưới nhau chưa đầy một tháng anh đã phân công: -Hai người chỉ nên chi tiêu một lương của em thôi, còn lương của anh để tiết kiệm em ạ - Anh nói vậy nhưng anh không gửi vào ngân hàng mà anh tích lại để mua vàng. Anh bảo tiền ngân hàng hay trượt giá chỉ có mua vàng là tốt nhất.Thế là từ đó và cả sau này có hai con ra đời nữa, tất cả sinh hoạt gia đình chi tiêu chỉ bằng đồng lương của cô. Nào chi phí ăn uống trong gia đình, nào tiền ăn cưới, giỗ chạp, Tết nhất, tất tần tật chỉ có lương của cô thôi. Lại buồn cười nữa là anh chẳng chơi bời với ai. Anh cũng chẳng cờ bạc, không rượu chè, không có bạn đến nhà bao giờ, anh chỉ thích vàng.

Cứ mỗi khi mua được mấy chỉ vàng anh lại cất vào hộp giấu đi. Nhiều lúc rỗi rãi anh lại đem hộp vàng đổ ra đếm. Lúc đó cô thấy mắt anh sáng lên trông buồn cười quá. Mười bốn năm cô sống với anh trong tủi hờn buồn bã. Thế rồi sau khi sinh cháu thứ hai được 2 năm anh lại bị liệt dương, béo trục béo tròn mà không làm tròn nhiệm vụ của đàn ông. Đêm nằm cạnh chồng mà như ôm một khúc gỗ. Cô buồn quá,cô mất dần tuổi xuân, mặc dù cô mới ngoài 40 tuổi. Thế là cô quyết định li hôn để giải phóng cho mình. Cô làm đơn, anh thuyết phục cô không được, đành phải kí vào đơn li hôn. Toà phán quyết cho li hôn. Anh nuôi con trai, cô nuôi con gái. Cô ra đi mà không mang theo của nả gì, cả số vàng anh tích cóp được cô cũng không màng. Cô phải tự cứu lấy cuộc đời mình em ạ. Sau khi chia tay cô như chim sổ lồng, cô bắt đầu chăm sóc bản thân. Cô tập thể thao, cô sửa lại tóc tai, dần dần cô hồi phục, trẻ trung, tươi tắn, tâm hồn thoải mái làm công việc cũng tốt hơn rất nhiều. Thế rồi 3 năm sau niềm vui lại đến. Tình cờ một lần đi dự đám cưới con của cô bạn giáo viên cô lại gặp anh - Mối tình đầu của tôi em ạ. Anh vẫn đẹp như xưa. Anh chủ động bắt chuyện với tôi. Chúng tôi lại đến với nhau như ngày nào. Anh cho biết sau sự cố ở Bách thảo ấy, 5 năm sau anh kết hôn. Vợ anh là hoạ sĩ chuyên vẽ bìa sách và minh hoạ cho một nhà xuất bản. Hai vợ chồng sống hoà thuận ,đã có một cháu trai. Nhưng khi thằng cu lên 8 thì vợ anh mất vì bệnh ung thư gan - “cô ấy ra đi đã 2 năm rồi. Anh buồn vì cô đơn, anh chợt lại nhớ đến Huyền” - Anh nói với tôi thật cảm động. Tôi cho anh biết đã li dị chồng từ 3 năm nay, hiện tại đang tự do. Thế là bọn cô lại đến với nhau, sống những ngày yêu đương, lãng mạn say đắm tuyệt vời. Cả hai đều thấy cuộc sống này không thể thiếu nhau được. Có người bạn biết chuyện tình của chúng tôi đã vận câu Kiều của Nguyễn Du “Bâng khuâng duyên mới ngậm ngùi tình xưa”. Cái gì đến sẽ đến. Bọn cô làm lễ thành hôn. Em biết không? Anh ấy chính là chồng cô bây giờ đấy. Cháu trai lớn là con của anh ấy, con gái thứ hai là con cô, con trai thứ ba là con chung của bọn cô. Anh ấy và cô đều quý các con không có phân biệt. Thì ra là vậy, nghe bà giáo Huyền kể tôi mới hiểu ra. Tôi hướng về bà tỏ lòng khâm phục bà không cam phận. Bà có một nghị lực phi thường, kiên quyết không chịu bất hạnh để có một tình yêu thật sự hạnh phúc. Bà Huyền dịu dàng nói: -Em ạ con gái không nên lấy chồng muộn quá, nên kết hôn trước tuổi 25. Con gái có học càng không nên kén chọn quá. Già kén thì kẹn hom. Trong tình yêu cần nhất là phải hiểu nhau, tâm đầu ý hợp thì nhất. Khi tìm hiểu nhau đừng khắt khe, nghiêm túc quá. Đừng ngại ngần một cái nắm tay, đừng né tránh một nụ hôn… Đàn ông con trai họ hay tự ái mà tự ái thì hỏng việc - Bà cười ý nhị:

- Chắc em chưa có người yêu. Hôm nào cô sẽ giới thiệu cho em một giáo viên mới về trường. Cậu ấy chỉ hơn em vài tuổi thôi và vẫn độc thân. Cô mà xe duyên cho ai thì nhất định được.

- Em cảm ơn cô -Tôi đáp và nhìn bà cười thật hồn hậu dễ mến làm sao.