Tại Ngày hội Văn hóa dân tộc Tày lần thứ nhất được tổ chức vào tháng 10/2023, tại thôn Bắc Xa, xã Đạp Thanh, huyện Ba Chẽ đã cho thấy sự phong phú, đa dạng và đặc sắc của văn hóa người Tày. Trước đó, huyện Ba Chẽ cũng đã tổ chức lễ hội của người Dao; lễ hội của người Sán Chay.

Người Tày đã làm các loại bánh để ăn Tết

Ông Chu Xuân Bảng, 63 tuổi, thôn Hồng Tiến, xã Đạp Thanh vui mừng cho biết: “Tôi là người Tày và người Tày huyện Ba Chẽ chúng tôi mong chờ ngày lễ hội này từ rất lâu rồi. Ngày hội cũng thỏa ý nguyện người lớn tuổi của chúng tôi với con cháu rằng, cha ông chúng tôi cũng có rất nhiều phong tục tập quán rất tốt đẹp, chỉ mong sao con cháu đừng quên những truyền thống của cha ông”.

Cụ Trần Thị Lường, 83 tuổi, ở thôn Làng Dạ, xã Thanh Lâm đã vượt hơn chục km đến lễ hội để chung vui. Cụ Lường còn là thành viên trong CLB Hát Then của xã. Cụ bảo: “Tuổi già chúng tôi vẫn nhiệt tình hăng hái như vậy để con cháu noi theo, cùng phát huy truyền thống dân tộc mình”.

Từ nhiều năm qua, người Tày ở các thôn, xã vùng cao huyện Ba Chẽ đã biết bảo nhau giữ gìn văn hóa dân tộc mình như nghi lễ Then, các thầy mo trình diễn nghi thức cúng Then cầu an, cầu cho mùa màng bội thu tươi tốt. Những ngày Tết, các thôn tự tổ chức các môn thể thao kéo co, đẩy gậy, bắn nỏ, tung còn, đánh gụ,… giao lưu giữa xã này với xã khác, thôn này với thôn khác. Trước tết, bà con đã làm bánh dày, bánh chưng Tày, bánh Cóoc mò (giống bánh chưng gù của người Kinh), cùng với nhiều món ẩm thực mang đậm chất núi rừng như thịt lợn bản, măng tre, ốc suối, ngan đen… để cuộc vui trong nhiều ngày.

Cũng từ năm 2023 trở về sau, hằng năm huyện Ba Chẽ sẽ tổ chức cho bà con một Lễ hội người Tày. Đây còn là lễ hội chung của nhiều dân tộc trên địa bàn hát, múa, dân vũ của dân tộc Tày, Dao, Sán Chay,… do các diễn viên của Đội văn nghệ của các xã, thị trấn biểu diễn. Ngày nay, từ chương trình xây dựng nông thôn mới, đường sá đến các thôn bản đã thuận lợi, các CLB hát then của huyện Bình Liêu, thậm chí các nghệ nhân đến từ đến từ huyện Sơn Động, tỉnh Bắc Giang, hay huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn cũng về chung vui.

Qua đó, văn hóa dân tộc Tày ở Ba Chẽ ngày càng được nâng cao, ý thức trách nhiệm trong việc gìn giữ và phát huy giá trị văn hoá các dân tộc trên địa bàn huyện cũng được đẩy mạnh. Đặc biệt khi có sự quan tâm của chính quyền địa phương.