Hàng năm để tưởng nhớ công đức của các vua Trần; đồng thời giáo dục thế hệ mai sau về truyền thống yêu nước, chống giặc ngoại xâm, bảo vệ và xây dựng quê hương đất nước.

Trong lịch sử dân tộc ta Vương triều Trần nổi tiếng với "Hào khí Đông A" ba lần đánh thắng giặc Nguyên - Mông. Sau khi đánh thắng quân Nguyên Mông lần thứ nhất, ngày 14 tháng Giêng, tại phủ Thiên Trường, vua Trần Thái Tông đã mở tiệc chiêu đãi và thưởng công, phong tước cho các quan, quân có công trong việc đánh giặc.

Nghi thức dâng hương Khai ấn

Kể từ đó, cứ vào ngày này, các vua Trần lại tổ chức nghi thức khai ấn để tế lễ trời đất, tổ tiên; phong chức tước cho những người có công, đồng thời mở đầu cho một năm làm việc mới của bộ máy chính quyền.

Trải bao thế kỷ, ấn cũ không còn. Năm 1822, vua Minh Mạng cho khắc lại. Ấn cũ khắc là "Trần triều chi bảo", ấn mới khắc là "Trần triều điển cố" để nhắc lại tích cũ. Dưới đó có thêm câu "Tích phúc vô cương".

Kế tục truyền thống văn hoá đó, vào giờ Tý, đêm ngày 14 tháng Giêng thường năm tại Khu Di tích lịch sử văn hóa đền Trần - chùa Tháp (phường Lộc Vượng, TP Nam Định, tỉnh Nam Định) đều diễn ra Lễ khai ấn đền Trần đầu Xuân.

Lế khai ấn mang ý nghĩa nhân văn lớn lao là cầu mong cho thiên hạ thái bình, thịnh trị, mọi nhà chung hưởng lộc.

Việc ấn đền Trần, có khắc bốn chữ "Tích phúc vô cương", với ý nghĩa giáo dục con cháu, bách gia trăm họ phải biết giữ gìn phẩm chất đạo đức, tích phúc thật tốt. Phúc đức càng dầy thì được hưởng lộc càng bền vững.

Nguyện cầu cho Quốc thái, Dân an, trăm họ phát triển

Qua nhiều năm, lễ khai ấn đền Trần Nam Định vẫn được người dân duy trì và phát triển, trở thành một trong những nét văn hóa đẹp trong những ngày đầu năm mới của người Việt được gìn giữ lâu đời.

Người dân nhận ấn đền Trần thường dán trên tường, sau lưng ngồi làm việc, còn nếu muốn để tăng tài lộc thì dán ở chính Tây, để thăng quan tiến chức thì dán ở chính Bắc, để tăng cường sức khỏe thì dán ở hướng Đông Nam. Không nên đặt ấn lên bà thờ tổ tiên vì không đúng lễ nghĩa, không hợp văn hóa dân tộc.

Người dân xếp hàng để xin ấn, mong cho một năm an vui

Ngoài ra, hoàn toàn có thể cho ấn vào đóng trong khung ảnh, treo lên tường, càng gần vị trí làm việc càng tốt. Đặt ấn đền Trần tại cơ quan hoặc phòng làm việc riêng ở nhà đều được. Nên hướng ấn vào mình, hoặc hướng vào tủ sách, hay hướng ra cửa đều được.