Lời căn dặn của Bác

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn mong muốn Việt Nam và cả thế giới hãy phấn đấu để thiếu nhi được lớn lên sung sướng trong hòa bình. Trong cuốn: “Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch” (1948) của tác giả Trần Dân Tiên đã viết lại những điều Người chứng kiến về đời sống của thiếu nhi ở Liên Xô khi đặt chân lên đất nước này.

Cuốn sách viết: Những đứa trẻ Liên Xô được gửi ở những vườn trẻ và có người chăm sóc. Trẻ em được chu cấp áo quần sạch sẽ, được tắm rửa sạch sẽ và cho ăn uống đầy đủ. Tất cả đồ chơi đều do vườn trẻ cung cấp. Ngoài trường học thì có đội thiếu nhi chăm sóc các em. Các thành phố lớn đều có cung văn hoá của thiếu nhi. Các thành phố đều có thư viện và cửa hàng sách đặc biệt cho trẻ em. Thiếu nhi có một tờ báo riêng. Những trẻ em đặc biệt có thiên tài được chính phủ giúp đỡ.

Người nhận ra: “Nói tóm lại, cái gì tốt nhất đều để dành cho trẻ em. Nếu nước Nga chưa phải là một thiên đường cho tất cả mọi người, thì nước Nga đã là một thiên đường của trẻ con… Người ta khuyên bảo trẻ, không bao giờ mắng hoặc phạt và trẻ em luôn luôn ngoan. Nhờ sự săn sóc như thế, trẻ em lớn lên tươi đẹp như hoa hồng mùa Xuân”.

Chủ tịch Hồ Chí Minh với các cháu thiếu nhi. Ảnh tư liệu lịch sử

Năm 1959, trong dịp sang thăm Liên Xô, Bác đến thăm các cháu thiếu nhi Việt Nam đang học ở Moscow. Nói chuyện với các cháu, Người nhắc: “Các cháu cố gắng học tập để sau này về phục vụ nhân dân, phục vụ Tổ quốc, góp sức xây dựng chủ nghĩa xã hội và đấu tranh thực hiện thống nhất nước nhà, để xứng đáng là người đã được Ðảng, Chính phủ, Nhân dân và thầy giáo Liên Xô săn sóc, dạy bảo, để tiếp tục sự nghiệp đấu tranh cho chủ nghĩa xã hội, cho chủ nghĩa cộng sản mà các cháu đang làm và sau này các cháu phải làm”.

Dịp Tết Trung thu năm 1960, trong bài “Nói chuyện Trung thu với các em nhi đồng” đăng trên báo Nhân dân số 2391 ra ngày 5/10/1960, Bác viết: “Nhờ Cách mạng tháng Tám thành công và kháng chiến cứu nước thắng lợi, các em đã sinh trưởng trong chế độ xã hội chủ nghĩa. Nhờ Đảng săn sóc và Đoàn giúp đỡ, các em sẽ cố gắng về mọi mặt để xứng đáng là người chủ tương lai của nước Việt Nam hoà bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh”.

Dịp Quốc tế Thiếu nhi năm 1969, Bác viết bài “Nâng cao trách nhiệm chăm sóc và giáo dục thiếu niên nhi đồng” (Báo Nhân dân, số 5526, ngày 1/6/1969). Người kêu gọi mọi người: “Vì tương lai con em ta, dân tộc ta, mọi người, mọi ngành phải có quyết tâm chăm sóc và giáo dục các cháu bé cho tốt”.

Trẻ em hôm nay - Thế giới ngày mai

Trong bài “Nhiệm vụ của thanh niên ta” (Báo Nhân dân ngày 20/12/1955), Người nhận định: “Tính trung bình thanh niên chiếm độ 1 phần 3 tổng số Nhân dân - tức là một lực lượng to lớn. Lực lượng to lớn thì phải có nhiệm vụ to lớn”.

Trong Nghị quyết số 04-NQ/HNTW, ngày 14/1/1993, về công tác thanh niên trong thời kì mới, Đảng ta chỉ rõ: “Sự nghiệp đổi mới có thành công hay không, đất nước bước vào thế kỉ XXI có vị trí xứng đáng trong cộng đồng thế giới hay không, cách mạng Việt Nam có vững bước theo con đường xã hội chủ nghĩa hay không phần lớn tuỳ thuộc vào lực lượng thanh niên, vào việc bồi dưỡng rèn luyện thế hệ thanh niên… Công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc, là một trong những nhân tố thành bại của cách mạng”.

Việt Nam là nước thứ hai trên thế giới và là nước đầu tiên ở châu Á phê chuẩn Công ước của Liên Hợp Quốc về quyền trẻ em (năm 1989) vào ngày 20/2/1990. Khoản 1 điều 37 Hiến pháp năm 2013 quy định: Trẻ em được Nhà nước, gia đình, xã hội bảo vệ, chăm sóc và giáo dục, được tham gia vào các vấn đề về trẻ em. Nghiêm cấm xâm hại, hành hạ, ngược đãi, bỏ mặc, lạm dụng, bóc lột sức lao động và những hành vi khác vi phạm quyền trẻ em. Tại khoản 2 điều 58 Hiến pháp năm 2013 quy định: Nhà nước, xã hội và gia đình có trách nhiệm bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ người mẹ, trẻ em, thực hiện kế hoạch hoá gia đình.

Công tác Đội Thiếu niên Tiền phong và bảo vệ, chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng là một nội dung quan trọng, thể hiện trách nhiệm của tổ chức Đoàn đối với thế hệ tương lai của đất nước. Với tinh thần “tất cả vì đàn em thân yêu”, công tác chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng được Đoàn, Đội các cấp trên địa bàn cả nước tập trung thực hiện hiệu quả.

Thiếu nhi Việt Nam luôn được Đảng, Nhà nước, các cấp, các ngành chăm lo; ngày càng có điều kiện, môi trường sống tốt hơn trong sinh hoạt, học tập, rèn luyện, vui chơi giải trí và có sự phát triển tốt hơn về thể chất và tinh thần. Đặc biệt là sự rút ngắn về khoảng cách giữa các vùng miền trong cả nước; những tấm gương tích cực trong học tập, rèn luyện, là con ngoan, trò giỏi, có hiếu với ông bà, cha mẹ, hăng hái tham gia nhiều hoạt động xã hội, phù hợp với lứa tuổi của các cháu thiếu niên nhi đồng trong cả nước; những tấm gương “nghèo vượt khó” của các cháu có hoàn cảnh khó khăn, nhưng đầy nghị lực và ý chí vươn lên ở vùng sâu, vùng xa, ở những nơi chịu những tổn thất nặng nề do thiên tai, bão lũ gây ra,... cho thấy, nước ta từng bước thực hiện tốt tư tưởng Hồ Chí Minh về chăm sóc và bảo vệ thiếu niên, nhi đồng.