Kỉ niệm 60 năm, Ngày Thảm họa da cam ở Việt Nam 10/8/1961 - 10/8/2021
Nghiên cứu - Trao đổi 10/08/2021 08:15
Ở xã Đại Thịnh, huyện Mê Linh, TP Hà Nội, có anh Chu Quang Đức, sinh năm 1984, là nạn nhân chất độc da cam/đioxin, đã vượt lên số phận để hòa nhập cùng xã hội.
Anh sinh trong gia đình bần nông. Ông nội là bộ đội chống thực dân Pháp; ông Chu Quang Chiến (bố anh Đức), chiến đấu chống đế quốc Mỹ ở chiến trường Quảng Nam - Đà Nẵng, bị nhiễm chất độc da cam. Đức cũng bị nhiễm chất độc này. Từ nhỏ, cẳng tay, cẳng chân của anh ngắn và co quắp lại. Từ đó, cuộc sống của Đức gắn với chiếc xe lăn; mọi sinh hoạt đều phải nhờ gia đình.
Đồng hành vì nạn nhân chất độc da cam |
Nhưng bằng ý chí và nghị lực, anh xin bố mẹ đưa đến trường học tập. Suốt 12 năm, ông bố anh dáng gầy gò, cần mẫn, chở con trên chiếc xe đạp cũ tới trường qua các cấp học… Với Đức, ngồi đã khó, viết càng khó, vì gân tay đã teo hết. Song kiên trì luyện tập khiến thầy, cô, bạn bè nể phục vì sự chăm chỉ, thông minh trong quá trình học tập.
Tốt nghiệp trung học phổ thông, anh thi đỗ vào Trường Đại học Sư phạm II, khoa Toán tin. Phải xa gia đình nên cuộc sống của Đức gặp nhiều khó khăn. Mọi sinh hoạt hằng ngày, anh phải nhờ các bạn trong lớp giúp đỡ. Hai kì liền, Đức đều đạt học bổng loại khá. Năm 2009, anh tốt nghiệp và vinh dự là một trong 5 sinh viên xuất sắc của khoa Toán tin.
Ra trường, với tấm bằng đỏ tốt nghiệp, Chu Quang Đức được Trường trung học phổ thông huyện Mê Linh nhận vào làm giáo viên giảng dạy bộ môn tin học. Từ đó, ngày ngày anh đều đặn tới lớp truyền đạt kiến thức cho học sinh và anh là tấm gương nghị lực vươn lên trong học tập và cuộc sống của các em.
Trong những nạn nhân chất độc da cam hiện nay, còn nhiều tấm gương vượt lên nỗi đau để sống vui, sống khỏe, sống có ích cho cộng đồng. Trung tá Nguyễn Trọng Nghị, ở phường Đồng Tâm, quận Hai Bà Trưng, TP Hà Nội, đã 11 năm tham gia chiến đấu chống Mỹ trong đội ngũ bộ đội Trường Sơn. Ông bị nhiễm chất độc da cam; di chứng đến cả hai con gái và cháu ngoại. Sức khỏe bản thân, có thời kì tưởng không qua khỏi. Song với tinh thần người đảng viên và bản lĩnh “Bộ đội Cụ Hồ”, ông Nghị quyết tâm rèn luyện, hăng hái tham gia công tác xã hội và đặc biệt là lấy nghề nhiếp ảnh làm vui.
Nghề này, ông chưa qua trường, lớp nào, nhưng với niềm đam mê, đã có nhiều tấm ảnh nghệ thuật, có giá trị lịch sử cao. Ông Nghị tham gia dự thi ảnh báo chí chào mừng Đại hội Thể thao khu vực Đông Nam Á - Sea Games 22 tổ chức tại Việt Nam. Tấm ảnh của ông thể hiện một đoàn các cô gái Việt Nam mặc áo dài truyền thống màu xanh lá cây, tay giương cao cờ của các nước tham dự Đại hội, diễu hành ở sân vận động Quốc gia Mỹ Đình. Tác phẩm đoạt giải Nhì.
Trong dịp cả nước kỉ niệm 53 năm, con đường huyền thoại - Đường Hồ Chí Minh (19/5/1959-19/5/2012), có triển lãm ảnh và các hiện vật; trong đó hầu hết là ảnh tư liệu về bộ đội Trường Sơn những năm đánh Mỹ của Nguyễn Trọng Nghị. Đặc biệt người xem ngưỡng mộ, bức ảnh ông chụp Đại tướng Võ Nguyên Giáp với Trung tướng Đồng Sĩ Nguyên, cựu Tư lệnh Đoàn 559 - Bộ đội Trường Sơn.
Ngoài ra, Nguyễn Trọng Nghị còn có nhiều ảnh về Binh đoàn 12, đơn vị kế thừa truyền thống anh hùng của Đoàn 559, xây dựng Nhà máy Thủy điện Sơn La, lớn nhất Đông Nam Á. Ông tâm sự: “Để có được những bức ảnh gửi vào Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam, tôi phải xuống độ sâu hàng trăm mét trong lòng đất, chụp các chiến sĩ tích cực làm việc, mong hoàn thành tiến độ xây dựng”.
Để tri ân Đại tướng Võ Nguyên Giáp, người anh cả của Quân đội Nhân dân Việt Nam, Nguyễn Trọng Nghị làm kế hoạch, được Sở Văn hóa, Thể thao Hà Nội duyệt, mở triển lãm 102 bức ảnh chụp về Đại tướng, nhân kỉ niệm 102 năm, ngày sinh của ông.
Ngày 27/6/2011, Thành nhà Hồ, kiến trúc đá độc đáo của Việt Nam, được Unesco công nhận Di sản văn hóa thế giới; là sự kiện văn hóa quan trọng của nước ta. Nhạy bén với niềm vui này, ông khẩn trương vào hai xã Vĩnh Long, Vĩnh Tiến, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa, chụp nhiều bức ảnh, gửi cho các báo, nhằm thu hút khách du lịch tới tham quan, đi liền với trách nhiệm bảo tồn di sản…
Với công lao và thành tích đạt được trong nghệ thuật, Trung tá Nguyễn Trọng Nghị, nạn nhân chất độc da cam/đioxin đã trở thành hội viên Hội Nhiếp ảnh Việt Nam; là cộng tác viên tích cực của nhiều tờ báo Trung ương và địa phương. Với 79 tuổi đời, hơn 50 tuổi Đảng, ông tiếp tục cầm máy ảnh, làm đẹp cho đời, làm gương cho những nạn nhân da cam, vượt lên nỗi đau, sống vui, sống khỏe, sống có ích cho xã hội.