Thực trạng xã hội

Với vai trò là “tế bào của xã hội”, gia đình không chỉ là nơi duy trì nòi giống, là môi trường quan trọng hình thành, nuôi dưỡng và giáo dục nhân cách con người mà còn có vai trò rất lớn trong việc hình thành và phát triển xã hội, góp phần xây dựng và phát triển đất nước.

Tuy nhiên, xã hội hiện đại khiến con người bị cuốn vào vòng xoáy công việc nên nhiều khi không có thời gian để chăm sóc gia đình. Cũng vì thế, sợi dây gắn kết giữa các thành viên ngày càng lỏng lẻo. Việc tìm tiếng nói chung cũng ngày càng khó khăn. Khoảng cách giữa các thế hệ ông bà, cha mẹ và con cái ngày càng rộng hơn. Vợ chồng nếu không quan tâm "giữ lửa" cũng dễ nguội lạnh.

Thời đại công nghệ số, không thiếu những gia đình hiện nay thay vì vợ chồng gặp gỡ, tâm sự, trao đổi, chia sẻ trực tiếp với nhau, lại dùng đến phương tiện hỗ trợ là các thiết bị điện tử thông minh với những cú điện thoại hay dòng tin nhắn ngắn ngủi, vô cảm.

Không có sự chia sẻ, không tìm được tiếng nói chung, tình cảm ngày một phai nhạt đã đẩy nhiều gia đình đến tình trạng li thân, li hôn. Có gia đình cố duy trì nhưng chỉ là hình thức, trong đó giá trị cốt lõi của gia đình không còn.

Ảnh minh hoạ

Dưới tác động của cuộc sống công nghiệp, sự suy thoái về đạo đức, lối sống ngày một gia tăng. Sự mâu thuẫn vợ với chồng; con cái ngược đãi cha mẹ; bố mẹ xâm hại, đánh đập con cái hay anh, em ruột thịt chém, giết lẫn nhau… không còn là chuyện lạ! Ðiều đáng nói, bạo lực gia đình hiện nay có nhiều biến đổi về hình thức và mức độ nghiêm trọng hơn.

Theo báo cáo của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hơn 50% phụ nữ từng kết hôn đã trải qua một trong ba loại bạo lực: Thể xác, tình dục và tinh thần. Gần 80% số vụ li hôn hằng năm có nguyên nhân từ bạo lực.

Đặc biệt, xã hội ngày nay đang xuất hiện ngày càng nhiều các gia đình đơn thân, gia đình không con, gia đình cùng giới, kết hôn với người nước ngoài... Trong đó, loại hình gia đình đơn thân đang có xu hướng phát triển như một trào lưu đáng báo động. Đáng ngại nhất là những người mẹ đơn thân không chỉ do hoàn cảnh xô đẩy, bất đắc dĩ phải lựa chọn cuộc sống như vậy mà nhiều phụ nữ thành đạt cũng lựa chọn lối sống này. Một phần vì họ tự tin vào bản thân, một phần vì họ mất niềm tin vào gia đình, vào bạn đời.

Gia đình là nền tảng chống lại và đẩy lùi các tệ nạn xã hội

Bàn về vai trò của gia đình trong thời kì hội nhập, TS Trần Ánh Tuyết, Vụ trưởng Vụ Gia đình, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết: “Trong giai đoạn hội nhập và phát triển, mỗi thành viên trong gia đình không chỉ có trách nhiệm giữ gìn mà còn phải "phát huy các giá trị văn hóa truyền thống". Bên cạnh đó, cũng cần phải tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa thế giới để xây dựng gia đình Việt Nam hiện đại, nhưng vẫn giữ được các giá trị văn hóa truyền thống mang đậm bản sắc dân tộc”.

Sự quan tâm, giáo dục của mỗi gia đình có ảnh hưởng nhiều nhất đến sự hình thành, phát triển nhân cách mỗi người, là những giá trị chuẩn mực để tạo nên những con người sống có ích cho gia đình, cộng đồng và xã hội.

Theo thống kê, mỗi năm có tới hơn 50 nghìn trẻ em phải bỏ học giữa chừng để tự mưu sinh vì cha mẹ li hôn. Thiếu sự chăm sóc và tình yêu thương của cả cha lẫn mẹ, các em rất dễ bị lôi kéo vào các tệ nạn xã hội, phát triển lệch chuẩn. Đây cũng là nguyên nhân cơ bản dẫn tới tình trạng tội phạm ở tuổi vị thành niên ngày một gia tăng.

Văn hóa gia đình chính là thành lũy kiên cố để bảo vệ và giúp con trẻ duy trì, phát huy được những giá trị chân, thiện, mĩ từ truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc. Để gia đình thực sự là nền tảng chống lại và đẩy lùi các tệ nạn xã hội trước hết, mỗi thành viên trong gia đình, đặc biệt là ông, bà, cha, mẹ cần phải là tấm gương sáng về đạo đức, lối sống cho con cháu noi theo. Bên cạnh đó, người lớn cần quan tâm, dành thời gian chia sẻ với con cái những tâm tư, tình cảm, khó khăn của tuổi mới lớn, đưa ra những lời khuyên bổ ích. Đồng thời có sự trao đổi thường xuyên với thầy cô giáo về tình hình của con để kịp thời nắm bắt, giáo dục. Một gia đình có sự yêu thương, chia sẻ sẽ là nền tảng vững chắc cho sự phát triển hạnh phúc của mỗi thành viên.