Đôi mắt mờ đục, đờ đẫn nom vô cảm nhưng vẫn lưu lại nét cay nghiệt của gã đàn ông mấy chục mùa hoa gạo từng tung hoành dọc ngang, phá phách khiến người đàn bà vẫn song hành "nâng khăn sửa túi" cho hắn bao phen lận đận.

Bây giờ thì hắn đã thân tàn ma dại, bệnh tật đầy người do lối ăn chơi buông thả bấy lâu gây nên. Hắn biết rõ điều đó. Nhưng ân hận thì đã muộn.

Người đàn bà mang đến cho hắn một mâm nhỏ, bên trong có bát cơm, bát canh và đĩa thịt băm nóng hổi, thơm nức mùi hành phi. Thị nhìn hắn hít hít cảm nhận hương vị ngon đậm đà, gật đầu "khà" một tiếng. Đoạn xúc cơm ra chiếc bát nhỏ trắng tinh, thị dịu dàng:

- Mình ăn đi cho nóng!

Nghe câu nói mát lịm của vợ chẳng khác gì hồi còn son trẻ, cảm xúc trong hắn bỗng nhiên òa vỡ. Nước mắt hắn trào ra, tuôn ròng ròng qua hai bên gò má hốc hác, rơi xuống bát cơm. Hắn nấc lên, có gì đó nghẹn cứng trong cổ họng. Hắn muốn nói mà không lên lời.

* *

*

Ngày ấy, trong số thanh niên lên đường tòng quân được biên chế ra Bắc, có một chàng trai xứ Thanh đẹp trai, hào hoa phong nhã. Vừa khéo tay, hát hay lại sôi nổi tham gia các hoạt động phong trào của Đoàn Thanh niên, hắn được bao cô gái liếc mắt đưa tình, tìm cơ hội gần gũi. Thanh niên trẻ sinh ra từ lũy tre làng, chưa vợ, chưa nếm trải hương vị yêu đương nên ban đầu hắn còn vô tư lắm. Cứ hoạt động đoàn, cứ lao động, phấn đấu… các phong trào cuốn hắn đi. Dần dần, được giao tiếp, cọ xát với nhiều cô gái bản địa xinh đẹp, tài hoa, có cô thì thủ thỉ rụt rè, song nhiều cô tinh nghịch và mạnh mẽ, hắn dần nhận ra trong bản năng của mình, có gì đó đang thức dậy. Rồi hắn bắt đầu để ý đến các cô gái xung quanh. Nhiều cô gái mới lớn thân hình ngồn ngộn, những đường cong mềm mại trên cơ thể không hiểu vô tình hay hữu ý cứ đập vào mắt, đi vào suy nghĩ và cả giấc ngủ của hắn.

Song kỉ luật quân đội là kỉ luật thép, hắn đâu dám ngo ngoe.

Một lần, anh nuôi đơn vị ốm, hắn được phân công vào làng tìm mua ít rau cho bữa cơm chiều. Vừa đi vừa huýt sáo vui vẻ. Bỗng ánh mắt hắn tập trung vào một lùm cây phía vệ đường. Có tiếng gì đó oàm oạp như ai đang giội nước. Hắn dừng lại, lắng tai nghe ngóng. Đôi mắt đảo quanh, qua kẽ lá, hắn thấy một cô gái đang múc nước giếng rửa chân. Hình như cô vừa lội bùn về. Chiếc quần nâu ống rộng xắn cao, đôi chân nõn nà, trắng muốt đang dần hiện ra dưới làn nước trong mát. Bên cạnh, đôi quang gánh đầy rau muống xanh mướt. Lặng đi một giây, hắn hắng giọng đánh động. Cô gái ngẩng lên, gương mặt thanh tú nở nụ cười tươi tắn.

Thấy đây là người cần gặp, hắn đánh bạo hỏi:

- Cô… bán rau không?

- Dạ! Anh mua nhiều không?

- Tôi mua cho đơn vị.

Vừa nói, hắn vừa đảo mắt quanh thân hình cô một lượt. Cô đẹp thật. Ánh mắt long lanh, đen nhánh như hai hạt nhãn. Hàm răng trắng, chiếc nào chiếc ấy đều chằn chặn như những hạt ngô non đang xếp hàng trên nõn bắp. Đôi môi mọng ướt hấp dẫn đến lạ. Đặc biệt, dáng người nhỏ nhắn, khuôn ngực đang tuổi dậy thì căng đầy sức trẻ và cái eo thon thả kia thì bất cứ gã thanh niên nào cũng không thể không chú ý.

Sau một vài câu xã giao, hắn mang rau về. Từ đó, hình ảnh cô gái cứ ám ảnh, quấn riết lấy hắn, theo hắn suốt ngày đêm, từ lúc lao động đến khi nghỉ ngơi thư giãn, theo vào dòng cảm xúc khi hắn ghi nhật kí. Nhiều ngày trôi qua, thấy trong cuộc sống của mình không thể thiếu cô, hắn đã lên kế hoạch tiếp cận. Rồi hắn cũng thành công. Một năm sau, đám cưới hắn với cô gái đẹp tên Hoa được đơn vị đứng ra tổ chức, giản dị mà đầm ấm. Họ chuyển ngành về một địa phương, được cơ quan cấp cho gian nhà nhỏ vách đất, lợp giấy dầu chung vách căn phòng của cặp vợ chồng trẻ khác. Cuộc sống êm đềm là niềm mơ ước của bao người cho đến một ngày đứa con gái yêu quý đầu tiên chào đời.

Hết 6 tháng, vợ hắn gửi con về bà ngoại đi làm. Do tính chất công việc, thường xuyên phải đi kiểm tra, nắm tình ở cơ sở nên ít có dịp hai vợ chồng cùng ăn trưa ở nhà. Đồng lương ba cọc ba đồng thời bao cấp đầy gian khó khiến vợ chồng hắn phải nai lưng ra, cố gắng tranh thủ mọi thời gian, cơ hội có thêm thu nhập bảo đảm cuộc sống và nuôi con. Vì thế, vợ hắn vắng nhà luôn, có lúc nào rảnh lại nhao về với con đang trong vòng tay bà ngoại. Gửi con cho bà, Hoa cảm thấy yên tâm, nhẹ nhõm phần nào. Hắn cũng vì thế mà đỡ bận rộn.

Trưa nay, đi xã về sớm, Hoa tức tốc đạp xe về nhà, cố tranh thủ ít phút để nghỉ ngơi đầu giờ chiều lên cơ quan họp chi bộ. Hoa nghĩ bụng họp xong sẽ về đón mẹ và con ra ở cùng cho thuận tiện đi lại, chăm sóc.

Khẽ mở cánh cổng tre, đi qua hai hàng râm bụt vào sân, Hoa thấy chiếc xe đạp lạ dựng ngay sát tường. "Ai nhỉ? Có việc gì lại đến đây giờ này?". Có tiếng rì rầm trong buồng. Hoa đẩy cánh cửa, bước vào. Cảnh tượng đập vào mắt Hoa là mâm cơm đang ăn dở với hai đôi đũa, hai chiếc bát cùng món ăn mà chồng cô vẫn thích. Cô tiến lại cửa buồng. Hắn và người đàn bà lạ không mảnh vải che thân đang vội quờ chiếc vỏ chăn che lên phần nhạy cảm trên cơ thể.

Bàng hoàng trước tình huống bất ngờ này, Hoa đứng trân trân nhìn hai kẻ trước mặt đang run run nép sát góc phòng. Rồi người đàn bà quỳ sụp xuống, hai tay chắp trước ngực, vái lấy vái để:

- Em… xin lỗi chị. Em… trót dại! Chị ơi! Em… xin chị…

Cay đắng và tủi nhục, Hoa lao vào người đàn bà, tay túm lấy mớ tóc dài của mụ, giơ tay định tát vào khuôn mặt đang đầm đìa nước mắt kia cho hả dạ. Chợt hắn giữ tay cô lại. Với giọng câng câng đến lạ, hắn không thèm để ý đến cảm xúc của cô:

- Anh xin em! Để cho cô ấy đi. Anh sẽ nói chuyện với em!

Hoa nhìn thẳng vào mắt người chồng phản bội, nước mắt ứa ra. Uất nghẹn. Đất trời xung quanh cô như sụp đổ. Tay hắn vẫn giữ tay cô, chặt cứng. Khi cô ngồi phịch xuống chiếc ghế gỗ cạnh đó, hắn ôm chặt lấy cô như sợ cô sẽ nổi khùng giết chết người đàn bà lăng loàn kia.

Người đàn bà lạ mặt vội vã mặc quần áo, bước nhanh ra cửa.

Đêm hôm đó, cả hai cùng không ngủ. Hoa cay đắng nhận ra vết rạn trong quan hệ vợ chồng. Từ chiều đến giờ, hắn cố tìm cách lí giải, thanh minh. Nào là anh trót dại, nào là thời gian em sinh con anh thiếu vắng, rồi cái bản năng của đàn ông không kiềm chế được… Hoa chỉ im lặng, kệ cho những dòng nước mắt chua chát mặn mòi trên má, trên môi, tràn xuống cổ, xuống gối. Còn hắn, sau một hồi thao thao bất tuyệt, lại vòng tay qua người, ôm chặt lấy cô:

- Anh xin lỗi em! Anh hứa sẽ không để em phải buồn nữa!

Cuối cùng, cái sự vị tha của người đàn bà vĩ đại vẫn chiến thắng. Hoa lại mềm lòng, tin vào những lời đường mật của chồng.

* *

*

Cuộc sống xoay vần. Hắn được thăng chức, nâng lương. Hoa cũng được bầu Chủ tịch Công đoàn cơ quan. Kinh tế gia đình ổn định rồi khấm khá hơn. Ba đứa con xinh đẹp lần lượt ra đời, lớn lên đều chăm ngoan, học giỏi. Song lòng vị tha của Hoa vẫn không đủ cảm hóa thói đổ đốn ngày càng nặng của hắn. Hắn tiếp tục có những người đàn bà khác. Khi thì ở cơ quan bị bắt quả tang, khi ở trong xóm gần nhà. Có lúc nhậu nhẹt đến khuya, rồi đi đến tận sáng mới về. Ban đầu, Hoa nhắc nhở, người thân ông già bà cả trong gia đình nhắc nhở, hắn còn "xin lỗi", "xin sửa sai". Sau đó, việc nhắc nhở trở lên thường xuyên hơn, hắn phớt lờ, mặc kệ. Bao phen Hoa phải bỏ con ở nhà, đêm hôm đi mò mẫm, dìu hắn về trong cơn say ngất. Hoa cũng thường xuyên phải nghe người ta thông báo chồng cô đang ở nhà nghỉ này, khách sạn kia với người này người khác. Cô lại đi tìm, trút hết uất hận lên những kẻ chán chồng chê vợ, đổ đốn bê tha. Nhưng rồi việc đó cứ diễn ra thường xuyên khiến người đàn bà yếu đuối như cô phải bó tay bất lực. Trước mắt cô còn đàn con nheo nhóc, có phải lúc nào cũng đứng lên đi tìm chồng…

Con cái dần khôn lớn, lấy vợ lấy chồng, các cháu nội ngoại thêm đông đúc. Những tưởng hắn sẽ sửa sai mà sống chuẩn mực cho con cháu trông vào. Nhưng hắn vẫn chứng nào tật ấy. Làng xóm xì xào, anh em góp ý, chỉ được vài ngày hắn lại đâu đóng đấy. Hoa hận lắm! Nhiều lần, cô muốn hắn chết đi cho cô đỡ khổ. Có lúc nhìn hắn lả đi trong cơn say, miệng lẩm bẩm gọi tên những người đàn bà khác, cô chỉ muốn cầm cái chày phang vào đầu cho hắn câm miệng lại. Cũng có lúc cô làm đơn ra tòa nhưng rồi nghĩ đến đàn con, nghĩ đến thể diện với thông gia con cháu, nghĩ đến những năm tháng vợ chồng yêu thương đầu gối tay ấp, cô lại nuốt cục uất vào trong mà "ngậm bồ hòn làm ngọt".

* *

*

Thị đứng lặng. Hết nhìn hắn lại nhìn bát cơm đang chan những giọt nước mắt ân hận muộn màng. Thị hiểu, giờ thì hắn không còn có thể phá phách, phản bội nữa, hắn ngấm lắm hậu quả đã gây ra cho vợ con và chính bản thân mình. Giờ có giận hắn cũng phỏng ích gì. Và lòng thương cảm, vị tha trong người đàn bà nhẫn nhục lại trỗi dậy. Dòng nước mắt cứ thế chảy dài xuống má, tràn vào môi thị chát mặn.