Từ kí ức đau thương...

Mảnh đất của gió lào và cát trắng, của những con người kiên cường và bất khuất ấy là nơi đụng đầu, là chiến địa ác liệt, nơi gợi nhớ về nỗi đau chia cắt và sự khốc liệt của chiến tranh. Khó có mảnh đất nào mà mỗi tấc đất đều hằn in những dấu mốc của lịch sử, nơi được mệnh danh là bảo tàng sinh động nhất về di tích lịch sử chiến tranh cách mạng như nơi này. Theo số liệu thống kê, tỉnh Quảng Trị là nơi lưu giữ hơn 500 di tích, cụm di tích lịch sử cách mạng, trong đó có những di tích lịch sử quốc gia đặc biệt chứa đựng nhiều giá trị về quá khứ chiến tranh, như đôi bờ Hiền Lương-Bến Hải, Đường Trường Sơn- Đường Hồ Chí Minh, Địa đạo Vịnh Mốc, hệ thống làng hầm Vĩnh Linh, Thành cổ Quảng Trị và những địa điểm lưu niệm sự kiện 81 ngày đêm năm 1972...

Cột cờ Giới tuyến tại bờ Bắc Di tích Quốc gia đặc biệt Đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải.

Đất mẹ Quảng Trị cũng là nơi đang “ôm trong mình” 72 nghĩa trang liệt sĩ, nơi yên nghỉ của hơn 60.000 anh hùng, liệt sĩ đã anh dũng hi sinh xương máu để giành lại độc lập tự do cho đất nước, trong đó có hai nghĩa trang quốc gia là Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Trường Sơn và Nghĩa trang Đường 9. Những con số này đã nói lên Quảng Trị chính là nơi thử thách và tôi luyện phẩm chất kiên cường, quả cảm bất khuất của dân tộc Việt Nam.

... Đến khát vọng hòa bình

Ra khỏi cuộc chiến tranh gian khổ và khốc liệt, Quảng Trị phải “gánh trên mình” hậu quả hết sức nặng nề với 95% làng mạc bị tàn phá hủy diệt, trên 80% tổng diện tích đất bị ô nhiễm bom mìn. Quảng Trị - vùng đất gánh chịu nhiều đau thương mất mát, chứng kiến bao cảnh tàn khốc và hủy diệt của chiến tranh, giờ đang vươn mình mạnh mẽ, khẳng định khát vọng hòa bình và phát triển từ phát huy truyền thống cách mạng anh hùng.

Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Trường Sơn.

Theo số liệu kinh tế, từ năm 1989, khi Quảng Trị tách ra từ tỉnh Bình Trị Thiên đến nay, kinh tế của tỉnh liên tục tăng trưởng, GRDP bình quân đạt 7,8%/năm; quy mô nền kinh tế tăng hơn 190 lần, thu nhập bình quân đầu người tăng 10 lần, tổng thu ngân sách tăng trên 300 lần so với năm 1989. Từ vùng đất “trắng” về công nghiệp sau giải phóng, đến nay Quảng Trị đã xây dựng 3 khu công nghiệp là KCN Tây Bắc Hồ Xá, KCN Quán Ngang, KCN Nam Đông Hà, cùng với đó là hai khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị và khu kinh tế Lao Bảo. Phát triển 15 cụm công nghiệp, 7.770 cơ sở sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp. Để tạo bứt phá đi lên, tỉnh Quảng Trị chú trọng phát triển công nghiệp, nhất là năng lượng và cơ sở hạ tầng. Tỉnh ưu tiên thu hút đầu tư vào năng lượng sạch gồm điện gió, điện mặt trời và điện khí; phấn đấu đến năm 2030 trở thành Trung tâm năng lượng khu vực miền Trung, với khoảng 9.500MW điện. Tuyến đường Hành lang kinh tế Đông - Tây của Quảng Trị ngày nay từ Việt Nam qua Lào, Thái Lan, Myanmar liên kết các tiểu vùng trong khu vực, tổng trị giá hàng hóa qua cửa khẩu khoảng 500 triệu USD mỗi năm; điểm nhấn là Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo. Nhiều sản phẩm nông nghiệp đã và đang được xuất khẩu sang Mỹ, châu Âu, Nhật Bản như hồ tiêu, gạo hữu cơ, cà phê, dược liệu, gỗ rừng trồng.

Sông Bến Hải và cầu Hiền Lương.

Quảng Trị đã ấp ủ Đề án tổ chức Lễ hội Vì Hòa bình từ 5 năm trước nhằm tôn vinh giá trị của hòa bình, tri ân các anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống vì Tổ quốc, tưởng niệm nạn nhân chiến tranh, truyền đi thông điệp yêu chuộng hòa bình của dân tộc Việt Nam và kêu gọi nhân loại chung tay xây dựng nền hòa bình bền vững trên thế giới.Trong điều kiện hiện nay, với tài nguyên du lịch hiện có, hình ảnh điểm đến của vùng đất lửa một thời trong hành trình du lịch của du khách, chính là những giá trị văn hóa lịch sử 210 năm của một vùng đất gắn với sự kiện 81 ngày đêm chiến đấu bảo vệ Thành cổ; là truyền thống anh hùng bất khuất của quân và dân đôi bờ Bến Hải, sự hi sinh cao cả trong đấu tranh giải phóng dân tộc của đồng bào các dân tộc ở Quảng Trị từ đồng bằng đến miền núi cao; và bây giờ là điểm đến an toàn, thân thiện. Để Quảng Trị trở thành điểm đến “Vì Hòa bình”, nơi đây phải trở thành biểu tượng của sức sống mãnh liệt, tôn vinh các giá trị của hòa bình, khát vọng hòa bình của nhân loại; là nơi tri ân các anh hùng liệt sĩ và tưởng niệm các nạn nhân chiến tranh, thể hiện đạo lí “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa” của dân tộc.

Sau nhiều cố gắng, Lễ hội Hòa Bình mang chủ đề “Chung tay kiến tạo thế giới hòa bình” sẽ được khai mạc vào tối 6/7/2024, tại Di tích quốc gia đặc biệt Đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải với chương trình nghệ thuật đặc biệt “Kết nối những nhịp cầu” trên sân khấu âm nhạc thực cảnh đa không gian. Cùng với đó là những chương trình đồng hành khác như Lễ hội văn hóa - ẩm thực quốc tế “Hương vị miền hoa nắng”, Đêm nhạc Trịnh Công Sơn “Khúc ca hòa bình”, giao lưu âm nhạc quốc tế “Giai điệu hòa bình”, Chương trình “Ước nguyện hòa bình”, Chương trình nghệ thuật chính luận “Vĩ tuyến 17-Khát vọng hòa bình”, Giải chạy marathon “Hành trình về đất lửa”, Hội chợ thương mại quốc tế “Nhịp cầu xuyên Á”.

Ông Hoàng Nam, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị, Trưởng ban Tổ chức Lễ hội cho biết: Lễ hội Vì hòa bình là Lễ hội mở, chỉ có ngày khai mạc cùng chuỗi hoạt động ý nghĩa mà không có ngày bế mạc. Mục tiêu hướng tới là bất cứ lúc nào du khách đặt chân đến Quảng Trị cũng sẽ cảm nhận được cảm xúc đặc biệt ở Miền đất thiêng nở đóa hoa hòa bình. Tỉnh Quảng Trị kì vọng đây sẽ là sản phẩm du lịch hoàn toàn mới của Việt Nam, do Quảng Trị khởi xướng và mọi người cùng chung tay kiến tạo nên; và sẽ tổ chức lễ hội thật tốt để du khách không chỉ yêu mến Quảng Trị ngay lần đầu tiên đến mà còn trở lại nhiều lần.