Công viên Địa chất Lạng Sơn

CVĐC Lạng Sơn được thành lập từ năm 2021, đến năm 2023 điều chỉnh phạm vi ranh giới lên 8 huyện, thành phố (huyện Bắc Sơn, Chi Lăng, Hữu Lũng, Lộc Bình, Văn Quan, TP Lạng Sơn, một phần địa giới hành chính của huyện Bình Gia và huyện Cao Lộc), diện tích khoảng 4.842 km2, dân số khoảng 627.000 người (chiếm 58% diện tích và 78% dân số toàn tỉnh). Đây là nơi có hệ thống hóa thạch cổ sinh phong phú, cho thấy lịch sử sự sống trong hàng trăm triệu năm, với thời điểm xa nhất là 500 triệu năm trước. Có những hóa thạch cho thấy trước đây Lạng Sơn từng là vùng biển.

CVĐC có những cảnh quan nổi tiếng, như: Những dãy núi đá thấp trùng điệp bao quanh những thung lũng, bản làng ở xã Yên Thịnh (huyện Hữu Lũng); hang động là nơi cư trú người tiền sử, như hang Thẩm Khuyên (huyện Bình Gia)… Công viên có nhiều điểm thờ các vị trong hệ thống thờ Mẫu Tam phủ, nổi bật nhất là đền Bắc Lệ; những bản làng đồng bào Tày, Nùng... với những nét đẹp trong đời sống sinh hoạt, ẩm thực, trang phục.

Đền Bắc Lệ

Với chủ đề "Dòng chảy sự sống nơi miền đất thiêng", các tuyến, điểm du lịch tại CVĐC Lạng Sơn đang được tập trung xây dựng trên nền tảng gắn kết các địa điểm tiêu biểu về lịch sử tiến hóa liên tục của sự sống và tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ, với các di sản văn hóa đặc sắc và cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp. Đó là sự kết hợp hài hòa giữa lịch sử hình thành thế giới tự nhiên và cảnh quan địa chất, sự đa dạng về văn hóa và tín ngưỡng thờ Mẫu ở Lạng Sơn.

Có tổng cộng 4 tuyến với 38 điểm du lịch đang được triển khai tại CVĐC Lạng Sơn. Hành trình khám phá các tuyến chủ yếu đi qua trục đường Quốc lộ 1A, 1B, 4B và 279, mỗi tuyến có từ 7 đến 11 điểm tham quan đa dạng khác nhau.

"Khám phá thế giới thượng ngàn" là hành trình tham quan đầu tiên gắn với màu áo xanh của Thánh Mẫu thượng ngàn. Tuyến du lịch này có 8 điểm, quãng đường khoảng 120 km, khởi nguồn từ đền Bắc Lệ của huyện Hữu Lũng - là địa điểm tâm linh nổi tiếng trong thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt, nơi đặt Trung tâm Thông tin CVĐC Lạng Sơn. Ngoài tham quan di sản địa chất đặc trưng thung lũng núi đá vôi, trên tuyến còn có các điểm Thung lũng thần tiên Đồng Lâm thơ mộng, các làng bản homestay yên bình của người Tày xã Hữu Liên, khu di tích lịch sử ải Chi Lăng, chứng tích của các vụ phun trào núi lửa lục địa.

Thung lũng Đồng Lâm thơ mộng

"Hành trình về miền thiên giới" là tuyến du lịch số 2 gắn với màu áo đỏ của Thánh Mẫu Liễu Hạnh với 11 điểm tham quan, quãng đường khoảng 130 km. Mở đầu là cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, qua đền Mẫu Đồng Đăng đến các điểm dọc Quốc lộ 1B về miền quê hương cách mạng Bắc Sơn anh hùng. Những địa danh, như cầu Khánh Khê, rừng hồi xứ Lạng, hang Thẩm Khuyên-Thẩm Hai, dòng sông ngầm tại điểm du lịch sinh thái suối Mỏ Mắm, Ký ức biển Khuổi Nọi nơi thành lập đội Cứu quốc quân đầu tiên của QĐND Việt Nam, đến vườn quýt Hang Hú độc đáo, Bảo tàng khởi nghĩa Bắc Sơn… đã gắn các giá trị di sản địa chất, quá trình tiến hóa sự sống tiêu biểu của loài người tiền sử lâu đời nhất Việt Nam, từ nền văn hóa Bắc Sơn, cho đến vùng quê hương cách mạng quật khởi yên bình ẩn hiện trong thung lũng lúa vàng tạo nên một hành trình tham quan kỳ thú.

Quê hương cách mạng Bắc Sơn

"Cuộc sống dân dã nơi trần thế" là tuyến du lịch số 3 gắn với màu vàng đặc trưng của tượng đồng nguyên bản các vị Thánh Mẫu. Có 9 điểm tham quan trên hành trình khoảng 130 km, khởi nguồn từ huyện Bắc Sơn. Đón bình mình trên làng bản văn hóa Tày xã Quỳnh Sơn, trải nghiệm nghề làm ngói âm dương thủ công truyền thống, những cánh rừng hồi Văn Quan xanh ngút mắt, đến cảnh quan cát-tơ thung lũng đá vôi, thăm đền Chầu Mười linh thiêng giữa núi rừng, trải nghiệm nghề làm cao khô Vạn Linh với đồng bào dân tộc Nùng, tận mắt chiêm ngưỡng các hóa thạch động vật biển kỷ Devonian gần 400 triệu năm trước hay hóa thạch Cúc đá huyện Chi Lăng, chinh phục hang Gió kỳ vĩ… xứng đáng là những trải nghiệm thú vị.

Những món ăn dân dã thu hút thực khách khi đến Lạng Sơn

"Khám phá thủy cung" là chủ đề của tuyến du lịch số 4, gắn với màu áo trắng của Thánh Mẫu Thoải. Có 10 điểm tham quan trên quãng đường khoảng 80 km, bắt đầu từ chùa Tam Thanh, theo Quốc lộ 4B đi về hướng Lộc Bình, qua chùa Bắc Nga thâm nghiêm cổ kính, hành trình đến với vùng núi Mẫu Sơn ẩn hiện trong mây núi quanh năm trong lành mát mẻ, đến đài quan sát ngắm toàn cảnh vùng trũng Na Dương - nơi được ví như "cửa sổ nhìn về thế giới cổ đại", nơi phát hiện hàng loạt hóa thạch niên đại khoảng 40 triệu năm trước, một địa điểm quan trọng thu hút sự quan tâm nghiên cứu tìm hiểu và khám phá. Hành trình còn qua các điểm thác Bản Khiếng, chùa Tiên, đền Mẫu Thoải linh thiêng…Trên hành trình vào mùa đông sẽ là cơ hội tuyệt vời để khách du lịch được chiêm ngưỡng toàn cảnh thiên đường trắng Mẫu Sơn khi đón những đợt tuyết đầu tiên, không gian hùng vĩ thoáng mát vào mùa hè. Tất cả tạo nên cho tuyến hành trình nói riêng và công viên địa chất Lạng Sơn nói chung một dáng vẻ hùng vĩ, huyền ảo nhưng cũng rất trữ tình.

Khu du lịch Mẫu Sơn

Không chỉ xây dựng tour tuyến với nội dung trải nghiệm hấp dẫn, một trong những điều then chốt được ban quản lý Công viên địa chất Lạng Sơn đặc biệt quan tâm chính là hệ thống các cơ sở lưu trú, homestay, ăn nghỉ cho du khách. Du khách sẽ được thưởng thức và tìm hiểu về các nét văn hóa truyền thống, hình thức sinh hoạt cộng đồng của đồng bào nơi đây ngay trong thời gian lưu nghỉ. Với tinh thần thuận tiện, thân thiện nhưng vẫn đậm đà bản sắc, mỗi gian buồng nghỉ, nếp nhà trong phạm vi CVĐC Lạng Sơn đều được bà con và người dân nơi đây chăm chút tỉ mỉ, tận tâm.../.