Thế mà suốt mấy chục năm công tác ở Văn phòng Chính phủ, ông không nói và chả mấy ai được biết, chính ông là người đã trèo lên tháp nước treo lá cờ đỏ sao vàng trong Trại Đa-vít, sân bay Tân Sơn Nhất, nơi cao nhất phía cuối sân bay sáng 30/4/1975.
Ông Phạm Văn Lãi cho biết: Sáng 30/4/1975, súng nổ ran bốn bề, tiếng súng AK, B40, B41 và ĐKZ nổ đanh từng loạt mỗi lúc càng gần. Lính ngụy trong sân bay tháo chạy hỗn loạn, nhưng vẫn có những nhóm tàn quân ngoan cố chống cự gây khó khăn cho Quân Giải phóng. Lúc này Thiếu tướng Hoàng Anh Tuấn, Trưởng phái đoàn quân sự Việt Nam hội ý nhanh là phải cắm được cờ lên cao để bắt liên lạc với bộ đội ta, giúp quân ta biết đúng vị trí của Trại Đa-vít, tránh nhầm lẫn đáng tiếc và cũng là làm nhụt ý chí của bọn tàn quân ngoan cố này. Thiếu tướng Hoàng Anh Tuấn quay sang giao nhiệm vụ ngắn gọn: “Đồng chí Lãi trèo lên tháp nước treo cờ, nhanh, một đứa hỗ trợ cho nó”. Thế là Phạm Văn Lãi với dáng mảnh khảnh lao nhanh ra chân tháp, trèo nhanh như sóc lên cao. Gió to và sự hồi hộp cũng làm khó anh một lúc nhưng rồi mọi chuyện cũng xong. Cờ bay phần phật trên cao. Người lính trẻ tụt xuống chân tháp trong vòng tay của mấy sĩ quan lớn tuổi, tất cả không cầm được nước mắt hạnh phúc. Lúc ấy khoảng hơn 10 giờ ngày 30/4/1975. Thế là mấy năm chiến đấu trong lòng địch đầy hiểm nguy đã gần hồi kết thắng lợi.
 |
| CCB Phạm Văn Lãi |
Trong sân bay là cảnh hỗn loạn, ngổn ngang. Hai nhà kho và mấy chiếc máy bay, xe tăng đang cháy khói lên ngùn ngụt cao vài chục mét. Xung quanh tiếng súng gần hơn, thưa dần. Một lúc sau có một tốp bộ đội Quân Giải phóng tiến nhanh đến cổng trại, quần áo và trên mặt các anh còn bám đầy bụi và tàn khói súng. Đây là đơn vị có nhiệm vụ tiến vào bảo vệ Phái đoàn quân sự của ta, đề phòng bất trắc nếu địch có động thái xấu. Thiếu tướng Hoàng Anh Tuấn dẫn hơn 40 cán bộ, chiến sĩ của phái đoàn ra đón. Tất cả ôm nhau trong nước mắt lẫn tiếng cười, tiếng nấc. Những lời hỏi thăm ngắn gọn, vội vã. Nhiều nhất là hỏi thăm quê để tìm đồng hương. Có lẽ ở đâu cũng thế, nhất là trong xa cách của chiến tranh. Hỏi quê để thấy sự gần gũi, để hi vọng ai đó biết được chút thông tin về gia đình, về làng mình. Đấy là tâm trạng người lính chiến, rất tự nhiên.
Trưởng phái đoàn Hoàng Anh Tuấn nói trong cảm động: “Chúng tôi ở trong này lúc nào cũng trông chờ các đồng chí, bây giờ đã thành sự thật. Chúng ta đã chiến thắng rồi. Việt Nam muôn năm! Bác Hồ muôn năm!”.
Đơn vị được may mắn nhận nhiệm vụ vào bảo vệ Phái đoàn quân sự của ta ở Trại Đa-vít là Đại đội 9, Tiểu đoàn 6, Trung đoàn 24, Sư đoàn 10, Quân đoàn 3. Lá cờ quân giải phóng nửa đỏ nửa xanh cùng được đơn vị treo lên tháp nước bên cạnh lá cờ đỏ sao vàng, ngạo nghễ tung bay trong nắng. Sau đó, Trưởng phái đoàn dẫn chỉ huy Đại đội 9 đi thăm hệ thống phòng thủ của phái đoàn trong trại, gồm phòng ẩn nấp, công sự chiến đấu, hào cơ động giữa các nhà. Đồng chí nói: “Chúng tôi đã chuẩn bị cho phương án, nếu địch thủ tiêu đoàn thì chúng tôi sẽ chiến đấu đến cùng để bảo vệ mình nếu các đồng chí chưa đến kịp; hiện tại trong đoàn có 2 đồng chí cảnh vệ bị thương đã được cứu chữa chu đáo. Mừng chiến thắng, phái đoàn xin tổ chức khao quân”.
Lễ ăn mừng diễn ra nhanh gọn với thịt hộp, bia Trúc Bạch, thuốc lá Điện Biên, chè Hồng Đào. Đầu giờ chiều, Phái đoàn được đón cán bộ chỉ huy Trung đoàn 24 vào Trại Đa-vít chúc mừng và chụp ảnh lưu niệm. Đại đội 9, Tiểu đoàn 6 được Trung đoàn trưởng Vũ Tài giao tiếp tục ở lại bảo vệ phái đoàn. Đến ngày 3/5/1975, đại đội bàn giao nhiệm vụ lại cho Ủy ban Quân quản thành phố đi nhận nhiệm vụ khác ở Bình Dương.
Cũng trong mấy ngày ngắn ngủi cùng bộ đội Đại đội 9 ở trong Trại Đa-vít, anh em cán bộ của Phái đoàn biết thêm những hi sinh không nhỏ của Trung đoàn 24 trong buổi sáng 30/4, trước khi vào đến sân bay Tân Sơn Nhất. Đội hình của Trung đoàn 24 do Tiểu đoàn 5 đi đầu, có xe tăng phối hợp. Khi đến ngã tư Bảy Hiền, hỏa lực địch từ trên các nhà cao tầng bắn xuống như vãi đạn, một xe tăng bị cháy, một số chiến sĩ thương vong. Bộ đội Đại đội 7 làm nhiệm vụ thọc sâu quả cảm tả xung hữu đột, đánh địch tiến lên, đến khu vực Lăng Cha Cả thì bị địch ngoan cố chống trả gây cho ta thiệt hại lớn hơn, tiếp 3 xe tăng bị cháy, hàng chục bộ đội hi sinh ngay trước cổng Phi Long, không kịp vào sân bay Tân Sơn Nhất.
Ông Phạm Văn Lãi bồi hồi nhớ lại: “Sau này mỗi khi đi công tác có điều kiện tôi đều dành thời gian đến nhìn lại khu vực Trại Đa-vít cũ, nay đã có nhiều thay đổi. Nhưng việc đầu tiên là tôi ra trước cổng Phi Long thắp mấy nén hương, rồi đi bộ trên đoạn đường mấy trăm mét từ Lăng Cha Cả đến Ngã tư Bảy Hiền tưởng nhớ những cán bộ, chiến sĩ quân giải phóng của Trung đoàn 24, Sư đoàn 10, thuộc cánh quân hướng Tây Bắc tiến vào giải phóng Sài Gòn đã không may hi sinh ngay trước giờ toàn thắng của dân tộc”.
