Không người lui tới…

Đang yên đang lành, virus Cô-rô-na… “tổng tấn công” toàn thế giới! Ca lây nhiễm tăng vọt, người chết tăng dần đều. Khách du lịch nước ngoài, đa số khách châu Âu, Mỹ rồi đến châu Á, Đông Nam Á… lo phòng, chống dịch thay vì đi đó đi đây tham quan, hưởng thụ… Không bế quan tỏa cảng mà chẳng có ai lui tới! Các khu điểm du lịch đìu hiu.

Ngành Du lịch Quảng Nam, nơi có hai Di sản Văn hóa thế giới và Đà Nẵng, thành phố đáng sống chưa từng biết thế nào là thưa vắng khách đã phải hết “gồng mình” đến “oằn lưng”… chống đỡ dịch! Đã vậy thiên tai cũng chẳng nhẹ tay cho! Các bãi giữ xe ở Đà Nẵng “dồn toa” cả trăm chiếc xe du lịch 45 chỗ, 16 chỗ, 7 chỗ…. xếp hàng dài, “dầm mưa dãi nắng”. Nhiều hoạt động dịch vụ du lịch tạm dừng. Cửa hiệu, quán ăn, nhà hàng, khách sạn, các dịch vụ vui chơi… dần dần đóng cửa.

Nhà hàng, khách sạn ở Đà Nẵng… tạm thời đóng cửa

Người lao động từ chỗ tạm nghỉ việc đến… tạm biệt công việc chưa biết khi nào… tái ngộ! Viễn cảnh trở lại nghề ruột gần như… tít tắp, mù xa! Chủ một số nhà hàng, khách sạn ở Đà Nẵng cũng như Hội An treo biển sang nhượng mặt bằng hoặc cho thuê với giá… thời Covid! Có khách sạn ở Hội An treo bảng giảm giá đến 70% nhưng khách vẫn… bóng chim tăm cá!

Riêng ở Hội An, những ngày chưa Covid hàng nghìn nông dân, ngư dân tạm xa đồng ruộng, vườn rau, ngư trường, ao tôm, hồ cá… xáp vô làm du lịch! Người bỏ vốn mở quán ăn đặc sản, người bơi ghe, lắc thuyền thúng… phục vụ khách du lịch. Tôi quen biết một cô giáo ở Hội An. Cô đã bỏ nghề chuyển qua làm nhân viên cho một shop vải trên đường Trần Hưng Đạo. Có người thôi công việc hành chính cho một doanh nghiệp may mà nhận làm lễ tân cho khách sạn bởi thu nhập cao gấp nhiều lần!

Một số nhân viên, diễn viên hô Bài chòi, múa Chăm, hướng dẫn viên du lịch bị dịch bệnh rập rình cũng… tắt tiếng ca, dừng uốn dẻo, hết đó đây! Thế rồi tưởng dịch êm êm, xốc lại đội hình chuẩn bị tâm thế đón khách du lịch nội địa ai dè lại cứ “đùng một cái” lần thứ ba, lần thứ tư!

Xe du lịch “đứng bánh”

Ngành Du lịch, dịch vụ đành phải… nhường sân cho ngành Y tế và các đoàn thể chính trị- xã hội, nhà hảo tâm cùng với tuyến đầu phòng, chống dịch! Hàng vạn lao động trong ngành Du lịch Hội An, cho tới các công ty lữ hành, vận chuyển, cơ sở lưu trú, hướng dẫn viên… lâm vào cảnh thất nghiệp khi dịch Covid-19 bùng phát đến lần thứ tư!

Hơn 90% doanh nghiệp ngành Du lịch Đà Nẵng phải dừng hoạt động khiến hơn 42 nghìn lao động trực tiếp thất nghiệp kéo theo hàng chục vạn lao động gián tiếp cũng lao đao! UBND thành phố đã tung gói “phao cứu sinh” giúp hàng ngàn hướng dẫn viên du lịch được vay vốn từ 40 đến 100 triệu đồng/người; người lao động tự do bị mất việc làm ở các khu điểm du lịch, cơ sở lưu trú từ 20 phòng trở lên… được nhận mức hỗ trợ 1,5 triệu đồng/lần.

Khách đâu nữa mà chăm sóc sắc đẹp

Chuyển đổi ngành nghề

Anh N.T.Th ở phường Hải Châu 2, TP Đà Nẵng giữa năm 2019 vay ngân hàng mua xe 4 chỗ chạy Grab chở khách du lịch từ Đà Nẵng vào Hội An. Chạy ngày một chuyến, hai chuyến có. Trừ các chi phí ăn uống, xăng xe, nộp cho vợ còn phải để riêng ra trả vốn lẫn lãi vay ngân hàng. Đến cuối năm 2020 xe nằm một chỗ lặng thinh không “nổ” (tiếng lóng của cánh lái xe chỉ nổ máy chở khách). Tháng 4/2021, anh Th phải bán lỗ xe cho nhẹ gánh… ngân hàng! Nghe đâu anh đã chuyển sang làm giao hàng nhanh cho một quán cơm gà!

Anh N.V.B, nhân viên một nhà hàng nổi tiếng ở Sơn Trà, Đà Nẵng, mất việc đành về quê theo cha vợ ở Điện Phong, thị xã Điện Bàn, làm phụ hồ. Chị Đ.T.K.Y, nhân viên bán shop vải trong phố cổ Hội An nghỉ việc từ cuối năm 2020. Vốn là giáo viên tiểu học, chị K.Y xin dạy hợp đồng lại trường cũ. 5 tháng không có lương (mỗi tháng khoảng 3 triệu đồng) may nhờ có dạy thêm tại nhà nên sống tạm ổn.

Hàng loạt nhà hàng hải sản tươi sống ở ven biển Cửa Đại… không sống nổi vì COVID-19

Chị Th nhà ở đường Lý Thái Tổ, phường Cẩm Châu, TP Hội An trước là nhân viên chăm sóc sắc đẹp cho một spa trên đường Cửa Đại. Dịch bùng lần thứ hai là chị rời luôn cơ sở chăm sóc sắc đẹp… ra vỉa hè… chăm sóc đời sống cho mình bằng việc mua bán trái cây ở góc đường ngã tư Nguyễn Trường Tộ - Lý Thường Kiệt.

May mắn không mỉm cười lâu là trường hợp của chị Đ.T.H, nhà ở xã Cẩm Hà. Chị H là nhân viên chạy bàn của một nhà hàng có tiếng trên đường Nguyễn Phúc Chu, khu vực An Hội. Dịch bệnh nên nhà hàng giảm bớt lao động, hỗ trợ mỗi tháng 1 triệu đồng/người trong khi chờ đợi sẽ mở cửa lại. Nhận hỗ trợ đâu được 4 tháng thì nhà hàng thông báo đóng cửa, đồng nghĩa với mỗi tháng 1 triệu đồng hỗ trợ cũng…vỗ cánh bay! Chị mua một xe nước mía cùng con gái kéo ra công viên bán kiếm đồng ra đồng vào! Anh K, bếp trưởng một quán ăn trên đường Hai Bà Trưng thất nghiệp bèn theo ông anh lên Đà Lạt phụ trồng hoa kiếm sống. Cô K.L, một hướng dẫn viên du lịch, trước dịch, mỗi tháng thu nhập trên 15 triệu đồng. Giữa năm 2020 đến nay chuyển sang phụ mẹ chăm sóc trại gà cả ngàn con ở xã Duy Trinh, huyện Duy Xuyên.

Mong một ngày mai tươi sáng

Quảng Nam, Đà Nẵng là hai trong năm địa phương được Chính phủ đồng ý cho thí điểm đón khách quốc tế …

Thành phố Hội An huy động người dân, doanh nghiệp “mở cửa” trở lại các hoạt động kinh doanh; chỉnh trang cảnh quan, vệ sinh đường sá, môi trường; đề xuất phủ hết vắc xin cho người lao động ngành Du lịch… Nhưng rồi khởi sắc được vài ba ngày thì gần như đâu lại trở về đó. Để phòng, chống dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp, UBND tỉnh Quảng Nam phải chỉ đạo tạm dừng một số hoạt động kể từ 12 giờ 00 phút, ngày 26/11/2021 cho đến khi có thông báo mới.

Còn Sở Du lịch TP Đà Nẵng dự kiến các hoạt động khôi phục du lịch sẽ được triển khai khi dịch bệnh ở mức nguy cơ thấp và nguy cơ trung bình…

“Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19”. Hi vọng ngành Du lịch của Quảng Nam và Đà Nẵng đón nhận những tín hiệu tốt đẹp. Người lao động ngành Du lịch lại phải chờ đợi…