Khu vực nào bị tổn hại nhiều nhất?

Đại dịch Covid-19 sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng hơn đối với các cộng đồng dân cư nghèo và dễ bị tổn thương tại nhiều quốc gia.

Tại Mỹ, hơn 60% dân số trưởng thành bị mắc một căn bệnh mạn tính. Cứ 8 người Mỹ thì có 1 người sống dưới mức nghèo khổ. Hơn 3/4 trong số này sống dựa vào tiền lương và hơn 44 triệu người không có bảo hiểm y tế. Thách thức thậm chí còn lớn hơn tại khu vực châu Mỹ Latin, châu Phi và Nam Á, những nơi có hệ thống y tế yếu hơn và năng lực ứng phó của các chính phủ có hạn. Suy giảm kinh tế do Covid-19 sẽ diễn ra ở nhiều nơi. Ngay cả với kịch bản khả quan nhất, thì tác động của dịch bệnh vẫn sẽ vượt xa cuộc khủng hoảng kinh tế năm 2008 về quy mô và mức độ nghiêm trọng. Ước tính thiệt hại có thể vượt quá 9.000 tỉ USD, tương đương hơn 10% GDP toàn cầu.

Khi nào dịch bệnh chấm dứt?

Câu hỏi phổ biến hiện nay là “Khi nào dịch bệnh sẽ chấm dứt?”. Câu trả lời phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Có ý kiến cho rằng, đại dịch sẽ kết thúc khi tạo ra được cái gọi là miễn dịch cộng đồng. Miễn dịch cộng đồng xuất hiện khi một tỉ lệ lớn người dân trong cộng đồng ấy có miễn dịch với một số bệnh truyền nhiễm, từ đó họ trở thành “lá chắn sống” cho những người chưa bị nhiễm.

Có 2 con đường dẫn tới viễn cảnh này. Thứ nhất là tiêm chủng. Các nhà nghiên cứu sẽ phải phát triển 1 loại vaccine an toàn và hiệu quả chống lại virus SARS-CoV-2 và các cơ quan y tế sẽ phải tiêm vaccine này cho một số lượng người vừa đủ. Con đường thứ 2 nghiệt ngã hơn. Kịch bản này có thể xảy ra sau khi phần lớn cộng đồng bị mắc bệnh và phát triển các kháng thể chống virus. Tuy nhiên, điều đó sẽ khiến số ca mắc và số ca tử vong tăng vọt một cách không thể kiểm soát.

Trong thời gian chờ đợi vaccine, nhiều quốc gia đã áp dụng các biện pháp làm giảm đáng kể sự lây lan của dịch bệnh Covid-19 như đóng cửa các doanh nghiệp và trường học, cấm các cuộc tụ tập và buộc người dân phải ở trong nhà. Mục đích là ngăn chặn một đợt bùng phát lớn có thể khiến hệ thống y tế quá tải, dẫn đến những ca tử vong không đáng có.

Thế giới hậu Covid-19 sẽ ra sao?

Giáo sư Jay Zawatsky, tại Trường Montgomery cho rằng, trong mỗi cuộc khủng hoảng đều có một cơ hội. Cơ hội trong cuộc khủng hoảng Covid-19 hiện nay là mọi người hiểu ra rằng đôi khi thói quen và những phong tục tập quán như tụ tập dịp lễ hội hay bắt tay khi chào hỏi lại là điều có thể tiềm ẩn rủi ro và vô tình khiến dịch bệnh lây lan.

Một khía cạnh tươi sáng khác là sự đổi mới và phát triển hệ thống y tế sau đại dịch Covid-19. Những tiến bộ trong y học liên quan đến việc tìm kiếm thuốc và vaccine điều trị Covid-19 cùng những sáng kiến đột phá khác có thể không liên quan trực tiếp đến việc đối phó với dịch bệnh, sẽ giúp cứu sống nhiều sinh mạng, tiết kiệm chi phí và phòng ngừa những hệ lụy đáng tiếc.

Theo ông Jay Zawatsky, bài học lớn nhất rút ra từ cuộc khủng hoảng hiện nay đó là con người nhìn nhận được mặt tích cực và mặt tiêu cực của vấn đề toàn cầu hóa. Ngoài ra, việc mở cửa biên giới cũng là một vấn đề cần được xem xét. Những người được cho phép bước vào một quốc gia cần phải có hồ sơ rõ ràng về mặt y tế.

Đối với nền chính trị thế giới, một số nhà phân tích cho rằng, cuộc khủng hoảng sẽ đẩy nhanh quá trình chuyển đổi cán cân quyền lực từ phương Tây sang châu Á, tuy nhiên, cạnh tranh Mỹ - Trung vẫn diễn ra căng thẳng.

Trường phái bi quan nhận định, cuộc khủng hoảng hiện tại và các vấn đề khác trên toàn cầu sẽ ngày càng nghiêm trọng hơn vì thiếu sự đoàn kết và hợp tác giữa các cường quốc. Với bối cảnh này, thế giới có thể rơi vào một cuộc khủng hoảng chính trị sâu rộng hơn, thậm chí là một cuộc chiến mới trên toàn cầu.

Trái lại, trường phái lạc quan cho rằng, nhân loại vẫn thể hiện sự đoàn kết khi đối mặt với tình trạng khẩn cấp do dịch bệnh gây ra. Lợi ích chung và động lực sống còn của con người có thể thúc đẩy các chính phủ hợp tác để thực hiện các chương trình nghị sự chung.