Người dân Đồng Tháp rất tự hào với hình ảnh chim sếu bay lượn chập chờn, múa hót vang trời trên vùng đất ngập nước Tràm Chim. “Nữ hoàng chân dài”, “hạc tiên”là mĩ từ đầy hấp dẫn và có chút nhạy cảm để chỉ sếu đầu đỏ, cò… những loài chim yểu điệu, đài các, quý hiếm…

Ông Lê Hoàng Long, Giám đốc Khu Du lịch Tràm Chim cho biết: Sau nhiều tháng phải đóng cửa thực hiện giãn cách xã hội phòng, chống dịch Covid-19. Nhờ sự hỗ trợ kịp thời của chính quyền tỉnh và các sở, ban, ngành chức năng cùng sự nổ lực vượt khó của công chức, viên chức và người lao động, Khu du lịch Tràm Chim đã đáp ứng đủ điều kiện phòng chống dịch trong tình hình mới, và ngày 24/12/2021 chính thức mở cửa tiếp đón du khách”.

Sếu đầu đỏ – Loài chim được đưa vào danh sách đỏ ở Việt Nam

Đến Tràm Chim, du khách không chỉ được tận mắt chiêm ngưỡng đàn sếu múa hót, chọn bạn tình; xem bãi chim sinh sản, bơi xuồng ngắm cảnh quan sinh thái mà còn trải nghiệm cuộc sống ngư dân, thu hoạch lúa trời, săn chuột đồng, câu cá, cất vó, ăn uống, nghỉ ngơi… giữa tiết trời mùa Xuân ấm áp.

Từ TP Cao Lãnh, du khách mất gần một giờ ngồi xe đò vượt gần 40km để đến một thị trấn nhỏ giữa vùng đất khắc nghiệt đầy nắng và gió của Đồng Tháp Mười một thời vang danh “Muỗi kêu như sáo thổi, đỉa lội tựa bánh canh, cỏ mọc thành tinh, rắn đồng biết gáy”. Đó là thị trấn Tràm Chim, huyện Tam Nông.

Vườn quốc gia Tràm Chim ở Đồng Tháp

Nơi đây có Vườn Quốc gia Tràm Chim với chu vi hơn 70km, diện tích 7.313ha. Đây là mô hình thu nhỏ cảnh quan thiên nhiên vùng Đồng Tháp Mười nguyên sơ và là nơi trú ngụ của 231 loài chim quý hiếm của thế giới có giá trị bảo tồn, hơn 20.000 cá thể loài chim nước, trên 150 loài cá nước ngọt, 191 loài thực vật bậc cao cùng nhiều loài lưỡng cư, bò sát và các sinh vật khác... Vườn Quốc gia Tràm Chim còn bảo tồn gần 3.000ha rừng tràm, 1.000ha lúa trời, sen, súng, cỏ, năn... thuận lợi cho các loài chim và nhiều động vật khác đến trú ngụ, sinh sống. Vườn Quốc gia Tràm Chim đã được cấp Bằng công nhận là khu Ramsar thứ 4 của Việt Nam và thứ 2.000 của thế giới. Ngày 16/10/2015, Vườn Quốc gia Tràm Chim được Cục Di sản văn hóa xếp hạng Danh lam thắng cảnh. Đây là một trong 8 vùng bảo tồn chim quan trọng nhất của Việt Nam, sinh cảnh độc nhất vô nhị ở bán đảo Đông Dương.

Đến Tràm Chim, khi bình minh vừa ló dạng, sương mai còn đọng trên cành cây, ngọn cỏ, ngồi trên xuồng máy lướt trên dòng kênh, ngắm nhìn hai bên bờ chim chóc bay đi kiếm ăn, tiếng chim hót líu lo nghe thật vui tai. Bầy le le, vịt trời cả trăm con nghe tiếng xuồng máy đến gần, vút bay lên cao rồi hướng về cụm rừng tràm xanh thẫm phía xa. Mấy con chim bói cá màu lông xanh biếc, thảnh thơi đậu trên những nhánh tràm, cọc tre; có con sà xuống nước đớp mồi. Vài con chim chích mồng lông xanh thẫm, đuôi vanh vảnh thoắt ẩn, thoắt hiện trong đám cỏ năn ven bờ kênh…

Từ trên Đài quan sát nhìn xuống là cả một rừng tràm nguyên sinh. Thân tràm lớn, nhỏ vươn lên trời cao, lá tràm đong đưa, xào xạc trong gió sớm, bông tràm tỏa hương ngào ngạt. Bất chợt, du khách sẽ bắt gặp những cánh hạc chấp chới, nhẹ nhàng thả cánh xuống Tràm Chim - giữa đồng nước có lõm rừng tràm nguyên thuỷ. Người Nam bộ xem hạc (sếu đầu đỏ) là loài chim thiêng quý phái, đài các như “hạc tiên” với dáng vẻ thanh thoát, yểu điệu và thong dong. Sếu đầu đỏ mỏ dài, chân và cổ cao, dáng đi khoan thai, nặng từ 8 - 10kg, cổ không lông, tuổi lên 3 có màu đỏ. Sếu thường ngủ ở gò và rất cần nơi yên tĩnh, nguồn thức ăn là củ năn, lúa trời và cua, ốc, cá, tép...

Sếu đầu đỏ về Tràm Chim vào tháng Giêng và tìm bạn tình vào tháng Năm (trước mùa mưa). Sau đó, di chuyển tìm địa bàn có môi trường thích hợp để đẻ trứng và nuôi con. Đàn sếu múa nhịp nhàng rất đẹp. Hai con đứng cách nhau cùng tấu điệu nhạc nửa như tiếng kêu, nửa như tiếng hót. Chúng cúi đầu xuống ép vào bộ lông ngực, ngẩng đầu lên rồi lại cúi đầu xuống. Cánh sếu rung rung, lên lên, xuống xuống như cánh tay người dang ra uốn éo. Những con khác hợp thành vòng tròn, chính giữa có mấy con xoay ngược chiều. Cuộc vui rất trang nghiêm…

Địa hình Tràm Chim là môi trường sinh thái lí tưởng, phù hợp cho sếu trú ngụ vì có nhiều nguồn thức ăn và nhiều cây che khuất bảo đảm yên tĩnh. Điều may mắn là hiện nay Tràm Chim không bị phá huỷ, con người sống chan hoà với thiên nhiên nên thu hút nhiều du khách trong, ngoài nước đến tham quan, du ngoạn và nghiên cứu khoa học.