Theo Thông báo số 872/TB-UBND ngày 14/2/2015 của UBND huyện Tiên Lãng, về việc cấp phép nuôi ngao thử nghiệm cho các hộ ngư dân, ngày 1/4/2016, ông Nguyễn Văn Tuân được Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Tiên Lãng, Chi nhánh Văn phòng Đăng kí đất đai huyện Tiên Lãng và UBND xã Vinh Quang giao 30 ha mặt nước tại khu vực Cồn Đông, xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng để nuôi ngao (có sơ đồ vị trí giao đất kèm theo). Sau đó, ông Tuân chuyển nhượng bãi nuôi ngao này cho ông Thủy, trú tại thôn Nam Hải, xã Đoàn Xá, huyện Kiến Thụy, TP Hải Phòng (có giấy tờ chuyển nhượng viết tay).

Những năm qua, gia đình ông Thủy thực hiện đúng quy định, nuôi ngao đúng diện tích nhận chuyển nhượng, thực hiện nghiêm chỉnh nghĩa vụ đối với Nhà nước. Tuy nhiên, những năm trở lại đây, nạn khai thác cát trái phép ở khu vực này bắt đầu xuất hiện. Các đối tượng khai thác cát lậu rất manh động, hung hãn nên bà con ngư dân không thể ngăn chặn. Ông Thủy gửi rất nhiều đơn tới các cơ quan chức năng, đề nghị vào cuộc xử lí nghiêm hành vi khai thác cát lậu. Tuy nhiên, không những sự việc khai thác cát trái phép liên tục tái diễn, mà còn ngày càng trắng trợn, công khai, thể hiện thái độ thách thức pháp luật, coi thường sự quản lí của các cơ quan chức năng.

Tàu HD 1647 bị bắt khi đang khai thác cát trộm trong bãi nuôi ngao của ngư dân.

Hành vi khai thác cát gần đây nhất là khoảng 11 giờ ngày 16/4/2021, con tàu mang số hiệu HD 1647, do tàu trưởng Trương Văn Phương, ngụ xã Minh Hòa, huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương điều khiển ngang nhiên vào hút cát tại khu vực bãi nuôi ngao của gia đình ông Thủy. Nhận thấy sự việc vi phạm pháp luật, ông Thủy báo ngay cho Đồn Biên phòng Đoàn Xá xuống lập biên bản.

Qua làm việc với cán bộ Đồn Biên phòng Đoàn Xá, ông Thủy cho biết, tàu HD 1647 có trọng tải 1.101 tấn, chủ sở hữu là Công ty TNHH MTV XD và CK Việt Hùng, công dụng để chở hàng khô. Tại thời điểm bị bắt giữ, trên tàu có 6 người. Quá trình kiểm tra phát hiện, tàu không bố trí đủ định biên, thuyền trưởng có bằng cấp không phù hợp với phương tiện, thuyền viên không có chứng chỉ chuyên môn, không có hợp đồng khai thác cát.

Như vậy, chủ tàu và toàn bộ thuyền viên tàu HD 1647 đã thực hiện hành vi khai thác cát trái pháp luật. Đồng thời, trong quá trình khai thác cát trái phép, đã có hành vi hủy hoại tài sản của gia đình ông Thủy.

Việc khai thác cát không có bất cứ quy hoạch, cấp phép nào của cơ quan có thẩm quyền, về việc cho khai thác cát tại khu vực bãi nuôi ngao của gia đình ông Thủy. Như đã đề cập ở trên, do nạn khai thác cát hoành hành ở khu vực này từ năm 2017, nên bà con ngư dân liên tục gõ cửa nhiều cơ quan, ban, ngành, để làm rõ có hay không việc cơ quan Nhà nước cấp phép cho cá nhân, công ty khai thác cát tại khu vực bãi nuôi ngao của bà con, ở vị trí khu vực Cồn Đông, thuộc địa bàn xã Vinh Quang. Được biết “không có bất cứ giấy phép nào được cấp cho khai thác cát ở khu vực này”. Một lãnh đạo UBND huyện Tiên Lãng xác nhận việc này.

Ngày 16/4/2021, tại Biên bản làm việc với cán bộ Đồn Biên phòng, những thuyền viên trên tàu khai rằng, khoảng 10 giờ ngày 16/4/2021, họ nhận được điều động từ ông Hoài, Công ty Mỹ Đức (điện thoại: 0379.555.8xx) để ra mỏ Tín Thành hút cát. Đến khoảng 11 giờ ngày 17/4/2021, đến khu vực tọa độ 20°37065N; 206°45757E (hút cát quanh khu vực tọa độ) đi cùng một số tàu khác hút theo, có người đi trên xuồng báo chủ mỏ. Sau đó, khoảng 12 giờ 15 phút, bị đại diện bãi ngao là ông Huy yêu cầu dừng lại, báo lực lượng Biên phòng xuống lập biên bản.

Qua kiểm tra, toàn bộ thuyền viên trên tàu HD 1647 không cung cấp được bất kì giấy tờ gì liên quan đến việc khai thác khoáng sản, do cơ quan có thẩm quyền cấp. Tại thời điểm lập biên bản, tàu HD 1647 đã hút được 50m3 cát.

Gia đình ông Thủy nuôi ngao tại khu vực Cồn Đông, xã Vinh Quang đến nay đã được 3 năm. Ngày 16/4/2021, con tàu số hiệu HD 1647 ngang nhiên vào bãi nuôi ngao của gia đình ông Thủy để hút cát, làm đổ cọc đánh dấu quanh bãi ngao, giá trị tài sản cọc bị phá thiệt hại ước tính 20 triệu đồng. Thêm vào đó, trên bãi ngao, gia đình ông Thủy đã thả gần 500 tấn giống với giá khoảng hơn 10 tỉ đồng. Việc tàu HD 1647 hút cát sẽ khiến toàn bộ số ngao giống tại khu vực cát bị hút chết, gây thiệt hại đến tài sản của gia đình ông Thủy.

Như vậy, hành vi của những thuyền viên tàu HD 1647 có dấu hiệu của hành vi “vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên”, quy định tại Điều 227 và hành vi “hủy hoại tài sản”, quy định tại Điều 178 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.

Ông Lương Khắc Của, Phó trưởng Phòng Tuyên huấn, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng cho biết: “Hiện dịch covid19 đang bùng phát, tôi đã trao đổi với anh em dưới Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng TP Hải Phòng. Chờ qua đợt dịch bùng phát này thì làm việc…”.

Ngày 17/5/2021, ông Lương Văn Mạnh, Phó Chánh Văn phòng Sở Tài Nguyên và Môi trường TP Hải Phòng có văn bản cung cấp thông tin cho báo chí, trong đó chỉ trả lời chung chung, theo báo cáo của Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng TP Hải Phòng xử lí đến ngày 1/3/2021, mà chưa đưa ra, hay làm rõ xử lí tàu HD 1647 khai thác cát trái phép trong bãi nuôi ngao của ngư dân ngày 17/4/2021 ra sao.

Từ những phân tích trên, đề nghị Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên Phòng chỉ đạo Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng TP Hải Phòng làm rõ hành vi vi phạm pháp luật của tổ chức, cá nhân trên tàu HD 1647. Nếu xét thấy đủ yếu tố hành vi cấu thành tội phạm, thì kiến nghị cơ quan điều tra khởi tố vụ án, khởi tố bị can theo Điều 178 và Điều 227 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.