Đơn của bà Lan cho biết: Năm 1987, bà Chu Thị Lợi được cơ quan phân nhà tại Khu tập thể Vật tư thủy lợi, theo Quyết định (QĐ) số 113/VT-QĐ ngày 13/2/1987. Cuối năm 1987, bà Lợi xây dựng thêm công trình phụ. Năm 2001, thực hiện Nghị định số 61/CP của Chính phủ, bà Lợi được Công ty CP Xây dựng, vật tư thiết bị (XDVTTB) lập hợp đồng (HĐ) cho thuê căn hộ trên ở ví trí số 32, diện tích đang sử dụng 30,6m2 (dài 10,2m, rộng 3m), 1/2 gian. Năm 2007, trong bảng tổng hợp danh mục các hộ đang sử dụng nhà tại Khu tập thể xã Tứ Hiệp, do Công ty XDVTTB quản lí đề nghị chuyển giao sang Sở Tài nguyên và Môi trường, hộ bà Lợi là 1/2 gian, tổng diện tích 13,3m2.

Năm 2014, bà Lợi chuyển nhượng nhà đất đang sử dụng cho bà Đinh Thị Lan và ông Phạm Đức Minh. Từ năm 2014, Nhà nước có cơ chế chuyển đổi từ cho thuê nhà theo Nghị định số 64/CP sang Nghị định số 34/CP. Ngày 8/7/2015, gia đình bà Lan đã trực tiếp kí HĐ thuê nhà ở cũ thuộc sở hữu Nhà nước (HĐ số 1025/HĐ) với Công ty MTV Quản lí và phát triển nhà Hà Nội. Điều 1 HĐ ghi loại nhà riêng lẻ, cấp 4, tổng diện tích 13,3m2, trong đó nhà chính 8m2, nhà phụ 5.3,2 có bản vẽ hiện trạng căn hộ, ngôi nhà. Thời hạn thuê 5 năm. Gia đình bà Lan đã được đo vẽ ranh giới, sử dụng ổn định và hàng năm vẫn đứng tên bà Lợi đóng thuế đất với diện tích 70m2.

Phiên tòa sơ thẩm tại TAND TP Hà Nội.

Tuy nhiên, UBND xã Tứ Hiệp cho rằng bà Lan mua 30,6m2 đất của bà Lợi, số còn lại là đất công, đất nông nghiệp, đất làm ngõ đi chung của tổ dân phố. Cho nên UBND xã Tứ Hiệp QĐ tháo dỡ công trình vi phạm của bà Lợi để làm đường đi chung. Ngày 5/11/2015, UBND xã Tứ Hiệp ban hành QĐ số 166/QĐ-CTUBND cưỡng chế phá dỡ công trình vi phạm trật tự xây dựng đối với bà Lợi, vì cho rằng bà Lợi đã xây dựng công trình trái phép trên ngõ đi chung. Ngày 3/12/2015, UBND xã Tứ Hiệp tổ chức cưỡng chế phần diện tích công trình phụ khoảng 2,5m2 (WC) + 6m2 bếp xây dựng thêm mà bà Lợi xây dựng từ năm 1987 và nhượng lại cho bà Lan và ông Minh (diện tích này nằm ở cuối ngõ và 1 phần diện tích bếp xây dựng thêm).

Bà Lan cho rằng, công trình trên đất là do bà Lợi xây dựng và sử dụng ổn định thuộc sự quản lí của bà Lợi, nay đã chuyển nhượng cho bà Lan, không phải là diện tích ngõ đi chung. Bà không đồng ý với QĐ của UBND xã Tứ Hiệp về thu hồi đất của gia đình bà giao cho các hộ trong khu tập thể làm lối đi. Ngày 20/1/2017, bà Lan khiếu nại việc UBND xã không bồi thường hỗ trợ cho gia đình khi thực hiện cưỡng chế thu hồi đất gia đình đang quản lí, sử dụng để làm lối đi chung.

Ngày 20/3/2017, Chủ tịch UBND xã Tứ Hiệp đã ban hành QĐ số 41/QĐ-CTUBND bác đơn khiếu nại của bà Lan. Bà Lan không đồng ý nên có đơn khiếu nại lần hai. Ngày 27/10/2017, Chủ tịch UBND huyện Thanh Trì đã ban hành QĐ số 6793/QĐ-UBND về việc giải quyết khiếu nại lần hai, với nội dung giữ nguyên QĐ số 41. Ngày 11/12/2017, Thanh tra xây dựng huyện Thanh Trì lập Biên bản vi phạm hành chính và yêu cầu ngừng thi công xây dựng công trình vi phạm số 6/BB-VPHC (điểm a, Khoản 7, Điều 13 Nghị định số 121/2013/NĐ-CP ngày 10/10/2013 của Chính phủ và Khoản 1, Điều 12 Nghị định số 180/2017/NĐ-CP ngày 7/12/2017 của Chính phủ). UBND xã Tứ Hiệp lập biên bản động viên gia đình tự tháo dỡ công trình vi phạm.

Do bà Lan không tự tháo dỡ công trình vi phạm, ngày 12/12/2017, Chủ tịch UBND xã Tứ Hiệp ban hành QĐ số 236/QĐ-CTUBND đình chỉ thi công xây dựng công trình vi phạm trật tự xây dựng do bà Lan làm chủ đầu tư. Ngày 15/12/2017, Chủ tịch UBND xã Tứ Hiệp tiếp tục ban hành QĐ số 237/QĐ-CTUBND cưỡng chế phá dỡ công trình vi phạm trật tự xây dựng.

Bà Lan không đồng ý với QĐ số 237/QĐ-CTUBND nên đã làm đơn khởi kiện vụ án hành chính gửi TAND huyện Thanh Trì và đã được Tòa án thụ lí. Ngày 15/8/2018, bà Lan có đơn yêu cầu khởi kiện đối với vụ án hành chính nêu trên, với nội dung bổ sung khởi kiện QĐ số 6793/QĐ-UBND ngày 27/10/2017 của Chủ tịch UBND huyện Thanh Trì. TAND huyện Thanh Trì chuyển hồ sơ vụ án lên TAND TP Hà Nội.

Theo Luật sư Đặng Văn Cương, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp, Đoàn Luật sư TP Hà Nội: UBND xã Tứ Hiệp “lúng túng” trong việc xác định mục đích, chủ sử dụng đất dẫn đến xử lí vi phạm về trật tự xây dựng là chưa đúng quy trình, chưa khách quan. UBND xã Tứ Hiệp xác định diện tích đất liền kề nhà ở cũ thuộc sở hữu Nhà nước mà hộ bà Lợi sử dụng ổn định từ năm 1987, sau này là hộ bà Lan thuê là đất ngõ đi chung hoàn toàn không có cơ sở. Từ đó tiến hành cưỡng chế tháo dỡ công trình của hộ bà Lan không đúng quy định của pháp luật. UBND huyện Thanh Trì chưa xem xét khiếu nại một cách thấu đáo dẫn đến giải quyết khiếu nại làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của hộ gia đình bà Lan. Căn hộ tập thể và phần đất liền kề căn hộ này thuộc sở hữu Nhà nước và hộ bà Lợi, bà Lan có quyền đề nghị mua căn hộ và phần diện tích liền kề và được cấp Giấy chứng nhận theo quy định. Không thể căn cứ vào buổi họp của tổ dân phố để lấy diện tích đất đó làm ngõ đi chung. Việc lấy đất do người dân đang quản lí, sử dụng vào mục đích công cộng phải có kế hoạch thu hồi đất rõ ràng, có chủ trương, phương án thu hồi và bồi thường đền bù hỗ trợ cho người dân, không thể chỉ thông qua một buổi họp là được quyền lấy đất làm đường chung. Chính vì việc giải quyết không rõ ràng, không dứt điểm, không khách quan mà UBND xã Tứ Hiệp đã lập nhiều biên bản, QĐ xử lí từ năm 2013 dến 2017, khiến gia đình bà Lợi, bà Lan nhiều lần bị tháo dỡ công trình gây thiệt hại nghiêm trọng và khiếu kiện kéo dài.

Ngày 17-21/7/2020, TAND TP Hà Nội đưa vụ án trên ra xét xử. Theo đó, TAND TP Hà Nội không chấp nhận đơn khởi kiện của bà Lan trong việc tuyên hủy QĐ số 237/QĐ-CTUBND ngày 15/12/2017 của Chủ tịch UBND xã Tứ Hiệp và QĐ số 6793/QĐ-UBND ngày 27/10/2017 của Chủ tịch UBND huyện Thanh Trì (Bản án số: 145/2020/HCST ngày 21/7/2020).

Không đồng ý với Bản án trên của TAND TP Hà Nội, bà Lan đã làm đơn kháng cáo toàn bộ vụ án đến TAND Cấp cao tại Hà Nội.