Như đã nói, 2009 HTX Láng Trung và Công ty Hateco có hợp tác thông qua Hợp đồng số 02/2009-HTKD và 02.1/2010/Pl HĐKD ngày 26/10/2010. Ngày 4/11/2016, UBND TP Hà Nội ra Quyết định số 6102/QĐ-UBND, thu hồi hồi 3.153m2 đất tại lô số 4A phường Láng Thượng, có nguồn gốc là đất nông nghiệp, do HTX Láng Trung quản lí… giao cho Công ty Hateco Thăng Long, để thực hiện hiện Dự án Trung tâm thương mại, văn phòng và căn hộ Hateco Plaza.

Tuy nhiên, các chứng cứ cho thấy, từ năm 2009 - 2016 (trước thời điểm lô đất số 4A bị UBND TP Hà Nội thu hồi), giữa HTX Láng Trung và Hateco đã có nhiều giao dịch, thỏa thuận về việc chuyển nhượng phần vốn góp (vốn góp chính là thửa đất diện tích hơn 3.300m2), có dấu hiệu bán đất trá hình. Song những tài liệu chứng cứ này lại không được Tòa án cấp sơ thẩm xác minh, thẩm tra lại. Phụ lục hợp đồng số 02.1/2010/Pl HĐKD ngày 26/10/2010, là minh chứng rõ việc HTX Láng Trung đã chuyển nhượng toàn bộ phần vốn góp, bằng giá trị quyền sử dụng đất, toàn bộ diện tích tại lô 4A phường Láng Thượng cho Công ty Hateco, để Công ty Hateco triển khai thực hiện dự án (Điều 1). Theo phụ lục này, đơn giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất là 8.500.000 đồng/m2, giá chuyển nhượng được xác định theo nguyên tắc, lấy tổng diện tích đất thực tế hai bên tiến hành đo đạc, xác nhận tại thực địa nhân (x) với đơn giá trên một mét vuông, giá tạm tính là 26 tỉ 588 triệu đồng. Cũng theo Điều 3 Phụ lục hợp đồng, việc cung cấp hồ sơ, tài liệu và kí kết các văn bản là trách nhiệm của HTX Láng Trung, không được hưởng thêm bất kì khoản tiền nào, cũng như lợi nhuận thu được từ việc đầu tư xây dựng Dự án, vì HTX Láng Trung đã chuyển nhượng quyền sử dụng đất toàn bộ diện tích tại lô 4A, phường Láng Thượng.

Bản án phúc thẩm số 281/2019/DS-PT của TAND TP Hà Nội.

Như vậy, thông qua Hợp đồng và Phụ lục hợp đồng cho thấy, việc Ban quản trị; Ban kiểm soát; bà Nguyễn Thị Lập, Giám đốc HTX Láng Trung, cùng Công ty Hateco đã thực hiện việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất của HTX Láng Trung, hành vi này không tuân thủ Nghị quyết của Đại hội xã viên ngày 2/6/2005 của HTX nông nghiệp Láng Trung, về việc liên doanh đầu tư dự án.

Tại Biên bản cuộc họp ngày 7/5/2009, giữa HTX, Ngân hàng TMCP Dầu khí toàn cầu và Công ty Hateco, thì HTX Láng Trung đã ủy quyền toàn bộ phần đầu tư Dự án Trung tâm thương mại, văn phòng và căn hộ Hateco Plaza cho Công ty Hateco, Công ty Hateco đại diện HTX Láng Trung phối hợp với Ngân hàng, để thực hiện Dự án. Việc chuyển nhượng đất này, một lần nữa được thể hiện qua Công văn số 05/2010/CV-Hateco ngày 28/2/2014 của Công ty Hateco, về việc điều chỉnh giá chuyển nhượng theo Hợp đồng 02.02/2010/PL HĐKD, cụ thể: “Ngày 26/10/2010, Công ty CP Đầu tư hạ tầng và công trình kiến trúc Hà Nội và HTX Thương mại dịch vụ Láng Trung, đã kí Phụ lục hợp đồng số 02.1/2010/PL HĐKD, để chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại lô số 4A phường Láng Thượng, để Công ty xây dựng tòa nhà 30 tầng, có chức năng thương mại dịch vụ, văn phòng cho thuê và nhà ở”.

Tại bản tự khai ngày 22/1/2018 của bà Phạm Thị Thanh Nga, đại diện theo ủy quyền của HTX Láng Trung, trình bày về việc HTX Láng Trung có kí các hợp đồng và phụ lục hợp đồng, liên quan đến việc đầu tư xây dựng trên lô đất 4A; tại Biên bản lấy lời khai đối chất ngày 7/2/2018 tại TAND quận Đống Đa, đại diện theo ủy quyền của HTX Láng Trung cũng thừa nhận, đã kí Hợp đồng hợp tác kinh doanh số 02/2009/HTKD với Công ty Hateco.

Như vậy, chứng cứ tài liệu trong hồ sơ vụ án thể hiện, HTX Láng Trung đã chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho Công ty Hateco, để nhận một lần tiền là hơn 26 tỉ đồng, đồng nghĩa với việc HTX không còn quyền lợi nào đối với dự án. Điều này hoàn toàn mâu thuẫn với lời khai của bị đơn, cũng như trái với Nghị quyết Đại hội xã viên năm 2006. Trong suốt quá trình giải quyết vụ án và các buổi đối chất, đối thoại, bị đơn vẫn khẳng định HTX Láng Trung chỉ liên doanh liên kết với Hateco, chứ không bán đất.

Năm 2016, HTX Láng Trung còn kí các hợp đồng để hợp thức hóa việc bán đất: Hợp đồng góp vốn số 01/HĐGV ngày 11/4/2016, thể hiện HTX Láng Trung và Công ty Hateco cùng góp vốn để thực hiện Dự án đầu tư xây dựng công trình, có chức năng hỗn hợp tại lô đất 4A phường Láng Thượng, trong đó HTX Láng Trung góp vốn bằng toàn bộ các quyền của HTX Láng Trung phát sinh từ việc quản lí, sử dụng lô đất 4A; Hợp đồng chuyển nhượng phần vốn góp ngày 31/5/2016 thể hiện, HTX Láng Trung chuyển nhượng cho Công ty Hateco toàn bộ phần vốn góp 26 tỉ 558 triệu đồng trong liên doanh, theo Hợp đồng hợp tác kinh doanh số 02/2009/HTKD ngày 19/2/2009; Hợp đồng góp vốn số 01/HĐGV ngày 11/4/2016, để thực hiện Dự án đầu tư xây dựng công trình hỗn hợp tại lô đất 4A, phường Láng Thượng… giá chuyển nhượng là 26 tỉ 558 triệu đồng.

Để hợp thức hóa việc chuyển nhượng theo đúng quy định của pháp luật, ngày 5/8/2016, Công ty Kiến trúc Hà Nội và HTX Láng Trung đã kí kết hợp đồng để thành lập Công ty số 10/2016/HĐLD, theo đó sẽ thành lập công ty mới là Công ty CP Hateco Thăng Long, với 3 cổ đông: Công ty Kiến trúc Hà Nội, HTX Láng Trung và ông Trần Văn Kỳ, với vốn điều lệ 200 tỉ đồng, trong đó Công ty Kiến trúc Hà Nội góp 160 tỉ đồng, HTX Láng Trung góp 26 tỉ 588 triệu đồng và ông Trần Văn Kỳ góp 13 tỉ 412 triệu đồng. Sau khi thành lập pháp nhân mới, Công ty CP Hateco Thăng Long tiến hành các cuộc họp HĐQT, cổ đông của Công ty là HTX Láng Trung đã chuyển nhượng toàn bộ cổ phần công ty (chính là số vốn góp nêu trên) cho cổ đông khác là Công ty Kiến trúc Hà Nội.

Việc chuyển nhượng cổ phần này chỉ có Biên bản họp HĐQT, chứ không có biên bản họp của đại hội thành viên HTX, trong khi Khoản 6, Điều 36 Luật HTX năm 2012 quy định, quyền hạn và nhiệm vụ của HĐQT HTX là: “Chuyển nhượng, thanh lí, xử lí tài sản lưu động của HTX, liên hiệp HTX theo thẩm quyền, do đại hội thành viên giao”.

Như vậy, qua các tài liệu, chứng cứ có thể thấy, việc chuyển nhượng giá trị quyền sử dụng đất (chuyển nhượng toàn bộ vốn góp) của HTX Láng Trung cho Công ty Hateco, là không đúng quy định của pháp luật, cũng như Điều lệ HTX. Mặt khác, tại Biên bản lấy lời khai đối chất ngày 7/2/2018, cũng như tại phiên tòa, đại diện HTX vẫn khẳng định: “HTX Láng Trung đã thực hiện đúng theo thỏa thuận hợp tác kinh doanh với Công ty Hateco. Không có việc HTX Láng Trung bán đất cho Công ty Hateco”. Bản tự khai ngày 27/3/2018, của đại diện Công ty Hateco cũng thừa nhận, hai bên hợp tác đầu tư kinh doanh. Như vậy, trong trường hợp hai bên hợp tác kinh doanh, nhằm tăng thêm thu nhập cho các xã viên, thì các xã viên HTX Láng Trung phải còn có quyền lợi đối với hoạt này, chứ không thể như Điều 3 Phụ lục hợp đồng số 02.1/2010/Pl HĐKD ngày 26/10/2010 nêu, HTX không được hưởng thêm bất kì một khoản tiền nào, cũng như lợi nhuận thu được từ việc đầu tư xây dựng dự án…

Như vậy về bản chất, toàn bộ quyền quản lí, sử dụng thửa đất lô 4A Láng Thượng, đã được chuyển nhượng cho Công ty Kiến Trúc Hà Nội, thông qua thủ tục thành lập pháp nhân mới là Công ty CP Hateco Thăng Long. Các xã viên HTX Láng Trung không hay biết việc tồn tại của pháp nhân mới này, cũng như Ban quản trị; Ban kiểm soát và bà Nguyễn Thị Lập, Giám đốc HTX Láng Trung không tiến hành đại hội, thông báo cho các xã viên biết về việc chuyển nhượng vốn góp này. (Còn nữa)