Kì cuối: Phát huy kinh nghiệm của NCT trong điều kiện mới

Khơi dậy tiềm năng

Hiện nay, trái đất đang có những diễn biến bất thường do biến đổi khí hậu và sự tác động quá mức của con người đối với môi trường. Có những hiện tượng cực đoan của thiên nhiên không theo quy luật mà khoa học chưa thể dự báo được, nhưng không vì thế mà xem nhẹ những kinh nghiệm cụ thể trong phòng chống lụt bão của NCT.

Tuy nhiên, NCT cũng là lớp người tuổi cao, sức yếu và không phải NCT nào cũng tích lũy được kinh nghiệm, phát huy được vai trò trong phòng chống lụt bão. Do đó, việc tìm hiểu, khai thác, phát huy kinh nghiệm phòng chống lụt bão của NCT cũng phải có sự nghiên cứu, chọn lọc, vận dụng phù hợp. Trong đó, vai trò tham mưu của các cấp Hội NCT cho lãnh đạo, chính quyền địa phương về vấn đề này là rất quan trọng.

Cụ Quách Trọng Hoan, 80 tuổi, chuyên cứu người đuối nước ở Biển Hồ, TP Pleiku, tỉnh Gia Lai trong một chương trình truyền hình của HTV7

Trước hết, Hội NCT các cấp cần tham mưu cho cấp ủy, chính quyền cùng cấp nhận thức, đánh giá đúng ý nghĩa, tác dụng của việc phát huy kinh nghiệm phòng chống lụt bão của NCT. Qua đó, khẳng định trách nhiệm phòng chống lụt bão là của toàn xã hội, đồng thời huy động được nhiều lực lượng tham gia khi thực hiện phương châm “4 tại chỗ”. Mặt khác, Hội cũng cần huy động trí tuệ và kinh nghiệm của NCT để chủ động tham mưu cho địa phương xây dựng các kế hoạch, phương án phòng chống lụt bão tại địa bàn. Hơn ai hết, NCT hiểu rõ địa hình, địa bàn, biết những nơi có thể bố trí lực lượng, phương tiện; sơ tán con người, vật chất khi bão lụt xảy ra.

Để làm được việc này, Hội NCT cơ sở cần nắm chắc tình hình đội ngũ hội viên, tìm hiểu, phát hiện, thống kê những NCT có nhiều kinh nghiệm hoặc còn sức khỏe (nhất là những người làm nghề sông nước, vận động viên bơi lội, y bác sĩ nghỉ hưu…) có thể tham gia các hoạt động phòng chống lụt bão, cứu hộ, cứu nạn. Từ đó, tuyên truyền vận động họ đóng góp trí tuệ, sức lực theo khả năng và hướng dẫn, phổ biến cho người dân cùng làm theo.

Ở nơi có điều kiện, Hội nên tổ chức các Câu lạc bộ bơi lội NCT, khi bình thường thì rèn luyện sức khỏe, trao đổi kinh nghiệm cứu hộ, cứu nạn. Lúc bão lụt xảy ra thì sẵn sàng tham gia phòng chống, cứu nạn cùng các lực lượng tại địa phương.

Vận dụng phát huy đúng người, đúng việc, đúng lúc

Điều đáng mừng là ở một số địa phương đã có những NCT nêu gương sáng, tự bỏ công sức để hướng dẫn cho các cháu tập bơi lội khá hiệu quả như bà Bùi Thị Thúy, 70 tuổi, ở phố Tuy Hòa, phường Trần Phú, TP Hải Dương; ông Vũ Ngọc Vẻ, 75 tuổi, ở Khu tập thể Nhà máy đóng tàu Bạch Đằng, TP Hải Phòng… Đặc biệt, ông Nguyễn Phi Hậu ở xã Dương Liễu, huyện Hoài Đức, TP Hà Nội còn khởi xướng và vận động người dân cải tạo ao làng Thiên ô nhiễm thành bể bơi miễn phí để cả làng cùng tập bơi…

Nhiều NCT đóng góp hiệu quả trong cứu hộ, cứu nạn, như ông Nguyễn Duy Xuyến sinh năm 1942, Chi hội trưởng NCT thôn Thượng Giang, xã Cảnh Dương huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình cứu 1 cháu bé ngã xuống sông khỏi chết đuối; cụ Quách Trọng Hoan, 80 tuổi, sống ven Biển Hồ, TP Pleiku, tỉnh Gia Lai trong hơn 30 năm đã cứu sống 7 người bị đuối nước, vớt gần 84 thi thể người xấu số; cụ Phan Công Biềng 92 tuổi, cùng em Phan Duy Quyết 12 tuổi, ở xã Thanh Ngọc, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An cứu sống 2 học sinh bị đuối nước; hoặc ông Lê Văn Trừu được Thủ tướng tặng Bằng khen về thành tích cứu người trong lũ lụt tại Thừa Thiên Huế năm 1999… Những tấm gương này càng khẳng định trong phòng chống lụt bão, cứu hộ, cứu nạn, nếu kinh nghiệm, khả năng của NCT được phát huy đúng người, đúng việc, đúng lúc thì sẽ có hiệu quả rất cao.

Tục ngữ Việt Nam có câu “Bão thổi là chổi trời”, bão lụt được ông cha khái quát là mối hiểm họa đứng đầu trong “Tứ nạn: Thủy, hỏa, đạo, tặc”. Các đợt bão lụt lớn trên thế giới và ở Việt Nam những năm vừa qua cũng đều cho thấy tác hại khủng khiếp, khôn lường về một hiện tượng cực đoan của thiên nhiên. Vì vậy, việc bảo đảm an toàn, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại về con người và tài sản luôn là một yêu cầu hàng đầu trong tất cả các kế hoạch, phương án phòng chống lụt bão.

Để thực hiện tốt yêu cầu này, ngoài việc huy động sức mạnh tổng hợp các lực lượng, phương tiện theo phương châm “4 tại chỗ” thì vấn đề phát huy kinh nghiệm của NCT cũng rất cần được coi trọng

Người cao tuổi và công tác phòng chống lụt bão Trên mỗi vùng miền, người dân sau những chiêm nghiệm thực tế đã rút ra được nhiều kinh nghiệm quý về phòng chống lụt bão. ...