Hết dự đoán, bố trí sắp xếp nhân sự, họ lại chuyển sang bàn về vấn đề tiêu chuẩn để lựa chọn người lãnh đạo, quản lí sao cho phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ hiện nay. Ai cũng nói tài và đức là tiêu chuẩn cần có đối với người lãnh đạo, quản lí nhất là cán bộ chủ chốt, lãnh đạo, quản lí cấp chiến lược Trung ương, song cụ thể tài, đức như thế nào lại là vấn đề có nhiều ý kiến khác nhau.

Đại đa số cựu chiến binh, NCT nhấn mạnh cái đức của người cán bộ đặt lên hàng đầu là phẩm chất chính trị, lập trường, tư tưởng, lòng trung thành với sự nghiệp cách mạng của Đảng và lợi ích của dân tộc. Những lập luận cụ thể cả về lí luận lẫn thực tiễn xem ra rất có sức thuyết phục. Các cựu chiến binh, NCT không quên nhắc nhở bài học sâu sắc và cay đắng về Liên Xô và các nước XHCN Đông Âu trước đây. Chỉ vì những người lãnh đạo, quản lí đứng đầu mơ hồ, mất cảnh giác dẫn đến sự sụp đổ chế độ và đánh mất vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản…

Liên hệ với tình hình thực tế cách mạng nước ta, khi mà Đảng ta thực hiện chủ trương đổi mới, mở cửa để hội nhập với thế giới, càng đòi hỏi người lãnh đạo, quản lí các cấp, nhất là đội ngũ cán bộ cấp chiến lược phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, trung thành với Đảng, với Tổ quốc, với Nhân dân. Có như vậy, chúng ta mới thực hiện được mục tiêu của công cuộc đổi mới toàn diện, đồng bộ, đạt kết quả quan trọng theo đúng định hướng CNXH, đi đúng con đường mà Đảng, Bác Hồ và Nhân dân ta đã lựa chọn.

Tuy nhiên, yêu cầu cấp bách hiện nay của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lí là trình độ năng lực trong công tác lãnh đạo, quản lí, phải toàn diện các mặt công tác: hành chính, kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại… Vì thế, người lãnh đạo, quản lí dù có bản lĩnh chính trị vững vàng nhưng thiếu những kiến thức cơ bản về khoa học lãnh đạo, quản lí, về chuyên môn nghiệp vụ, về khoa học công nghệ, cách mạng công nghiệp 4.0, về tư pháp, pháp luật thì cũng không thể hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Rõ ràng cả hai yêu cầu: Phẩm chất chính trị và trình độ năng lực đều không thể thiếu đối với người lãnh đạo, quản lí nhất là đối với cán bộ lãnh đạo, quản lí chiến lược cấp Trung ương. Song ai là người có đủ hai tiêu chuẩn đó? Có không ít ý kiến cho rằng, lớp cán bộ nhiều tuổi đã kinh qua chiến đấu, công tác gian khổ, ác liệt, nên rất vững vàng về chính trị, nhưng hạn chế về trình độ, học vấn và sức khỏe… Ngược lại, lớp cán bộ trẻ được đào tạo cơ bản, chính quy, thì lại chưa đủ thời gian thử thách, nên chưa thể nói có bản lĩnh chính trị vững vàng. Tuy nhiên, nói như vậy chỉ là cách nói thông thường. Có những cán bộ trẻ, được giáo dục chu đáo, đào tạo chính quy, bản thân có ý thức rèn luyện tốt nên rất vững vàng về chính trị. Còn lớp cán bộ lớn tuổi cũng không ít người có kinh nghiệm lại có tinh thần phấn đấu học tập nên có trình độ, năng lực đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ hiện nay. Đây là lớp cán bộ đáng quý, chỗ dựa tin cậy của Đảng, Nhà nước và Nhân dân…

Thiết nghĩ, từ thực tiễn nêu trên, chúng ta không nên phân biệt cán bộ trẻ hay cán bộ lớn tuổi để thẩm định về tiêu chuẩn mà phải căn cứ vào tiêu chuẩn, độ tuổi cán bộ lãnh đạo, quản lí đã được đề cập trong Chỉ thị 35-CT/W của Bộ Chính trị, khóa XII về đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Chỉ thị 214-QĐ/TƯ của Bộ Chính trị về khung tiêu chuẩn chức danh cán bộ. Ta nên nhìn vào từng con người cụ thể, xem xét họ trên từng tiêu chuẩn, độ tuổi cụ thể, với một thái độ khách quan, công tâm, trung thực, khoa học, vì lợi ích chung của Đảng, dân tộc, Tổ quốc thì nhất định sẽ tìm được cán bộ nhân sự xứng đáng vào cơ quan lãnh đạo, quản lí của tổ chức Đảng các cấp, để đảm đương nhiệm vụ giai đoạn cách mạng mới mà Đảng và Nhân dân tin cậy giao phó.