Theo luật sư Trịnh Văn Dũng, Đoàn luật sư TP Hà Nội cho biết: Khi hộ gia đình, cá nhân, tổ chức có đất bị thu hồi, ngoài điều kiện thửa đất bị Nhà nước thu hồi nằm trong diện được bồi thường theo quy định của pháp luật đất đai thì người sử dụng đất cần nắm được căn cứ để xác định, tính giá đất bồi thường.

Theo quy định của pháp luật đất đai hiện hành, tại mỗi địa phương có mức độ phát triển kinh tế - xã hội là khác nhau. Vì vậy, pháp luật đất đai nói riêng đã trao quyền cho từng địa phương (UBND tỉnh) tự xác định, xây dựng bảng giá đất, quyết định giá đất để bồi thường.

Căn cứ xác định giá đất để tính tiền bồi thường khi bị thu hồi đất. Ảnh minh hoạ

Việc xác định giá đất chính là căn cứ để tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất được quy định như sau:

Tại Khoản 4, Điều 114 Luật Đất đai năm 2013 quy định:

“4. Giá đất cụ thể được sử dụng để làm căn cứ trong các trường hợp sau đây:

đ) Tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất…”.

Xác định giá đất cụ thể được thực hiện theo quy định tại Khoản 3, Điều 114 Luật Đất đai năm 2013, cụ thể như sau:

“3. UBND cấp tỉnh quyết định giá đất cụ thể. Cơ quan quản lí đất đai cấp tỉnh có trách nhiệm giúp UBND cấp tỉnh tổ chức việc xác định giá đất cụ thể. Trong quá trình thực hiện, cơ quan quản lí đất đai cấp tỉnh được thuê tổ chức có chức năng tư vấn xác định giá đất để tư vấn xác định giá đất cụ thể.

Việc xác định giá đất cụ thể phải dựa trên cơ sở điều tra, thu thập thông tin về thửa đất, giá đất thị trường và thông tin về giá đất trong cơ sở dữ liệu đất đai; áp dụng phương pháp định giá đất phù hợp. Căn cứ kết quả tư vấn xác định giá đất, cơ quan quản lí đất đai cấp tỉnh trình Hội đồng thẩm định giá đất xem xét trước khi trình UBND cùng cấp quyết định.

Hội đồng thẩm định giá đất gồm Chủ tịch UBND cấp tỉnh làm Chủ tịch và đại diện của cơ quan, tổ chức có liên quan, tổ chức có chức năng tư vấn xác định giá đất”.

Có thể thấy, căn cứ quy định trên, bảng giá đất là căn cứ để tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất. Giá đất cụ thể do UBND cấp tỉnh quyết định và được xác định dựa trên cơ sở điều tra, thu thập thông tin về thửa đất, giá đất thị trường và thông tin về giá đất trong cơ sở dữ liệu đất đai và áp dụng phương pháp định giá đất phù hợp.

Tuy nhiên, trong rất nhiều trường hợp cơ quan Nhà nước đưa ra các căn cứ để xác định mức bồi thường do thu hồi đất lại không thỏa đáng, không phản ánh đúng, sát với thực tế thị trường từ đó làm thiệt hại đến quyền, lợi ích của người sử dụng đất khi có đất bị thu hồi - Đó là một trong những nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng tố cáo, khiếu nại, khiếu kiện kéo dài.