CCHC Nhà nước là một xu hướng của thế giới. Tuy nhiên, các quốc gia có sự khác biệt về chế độ chính trị, trình độ phát triển kinh tế - xã hội, truyền thống, phong tục tập quán mà CCHC cũng có những quyết sách, cách làm khác nhau.

Cuộc cải cách này không chỉ mang ý nghĩa làm thay đổi nền hành chính, không chỉ làm chức năng “cai trị” mà còn có chức năng “phục vụ”, chủ yếu là cung cấp các dịch vụ công cho xã hội.

Những bước đi mang tính đột phá

Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XII và các Nghị quyết số 18, 19 của Trung ương, những năm qua công cuộc CCHC ở nước ta đã có bước đột phá đạt thành công tích cực. Với vai trò tự thân, Chính phủ có nhiều cuộc bàn chuyên đề về xây dựng pháp luật, trình Quốc hội thông qua một số dự án, sửa đổi, bổ sung nhiều dự án luật... Chính phủ ráo riết chỉ đạo khâu đột phá là cải cách thủ tục hành chính. Cơ chế một cửa, một cửa liên thông ở các cấp ngày càng được cải thiện theo hướng chuyên nghiệp, công khai, minh bạch, dân chủ và hiện đại.

Cải cách TTHC tạo thuận lợi cho người dân Ảnh IT

Để làm thay đổi cả hệ thống, Chính phủ tập trung xây dựng, hoàn thiện thể chế, cắt giảm quy trình, thủ tục hành chính để đơn giản gọn nhẹ, thuận lợi hơn cho người dân, doanh nghiệp, tăng cường đầu tư cho công nghệ thông tin và chuyển đổi số. Đồng thời, tích cực đổi mới trong chính sách tuyển dụng, giảm biên chế, phân cấp nâng ngạch công chức, thăng hạng chức danh chuyên nghiệp và viên chức; giảm được hơn 10% biên chế công chức, 11,6% biên chế sự nghiệp; bỏ quy định bắt buộc về một số chứng chỉ. Nổi bật là công tác chuyển đổi số, xây dựng Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số; hoàn thành đưa vào vận hành Hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và Hệ thống sản xuất, cấp, quản lí căn cước công dân (CCCD), sử dụng thẻ CCCD có gắn chíp điện tử phục vụ hiệu quả công tác quản lí xã hội. Bước đột phá của công nghệ thông tin tạo thuận lợi lớn cho tổ chức, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Việc tinh giản bộ máy, giảm biên chế mang lại hiệu quả lớn. Theo Nghị quyết số 39 - NQ/TW của Bộ Chính trị (Khóa XII) cần giảm 10% biên chế, đã thực hiện vượt chỉ tiêu. Giai đoạn 2016 - 2020 giảm được 25% đơn vị sự nghiệp công lập, giảm 8 đơn vị hành chính cấp huyện, 557 đơn vị hành chính cấp xã. Qua sắp xếp đã giảm 27.900 công chức, 243.000 viên chức.

Trong 5 năm (2016 - 2020), các cơ quan Bộ, ngang Bộ cắt giảm, đơn giản hóa 4.000 thủ tục hành chính, hơn 6.700 danh mục hàng hóa phải kiểm tra chuyên ngành, 30 thủ tục hành chính liên quan đến kiểm tra chuyên ngành. Riêng việc này tiết kiệm được khoảng 18 triệu ngày công/năm, tương đương hơn 6.300 tỉ đồng/năm. Từ khi hoạt động Cổng dịch vụ công Quốc gia (chỉ từ cuối năm 2019 đến cuối năm 2020) tiết kiệm 8.000 tỉ đồng so với trước…

Tăng hiệu lực, hiệu quả; giảm chi ngân sách

Tiếp tục thực hiện CCHC theo đường lối Đại hội Đảng lần thứ XIII phải lựa chọn mục tiêu khả thi và bố trí nguồn lực. Hiện nay, bộ máy hành chính Nhà nước còn quá cồng kềnh, nhiều tầng nấc đầu mối bên trong. Các Bộ, cơ quan ngang Bộ cũng rất chồng chéo, trùng lặp, đan xen chức năng, nhiệm vụ. Đơn vị hành chính các cấp còn nhiều cấp phó, nhiều trung gian. Một số địa phương chưa quyết liệt trong việc sắp xếp bộ máy; việc rà soát tinh giản biên chế chưa thật sự gắn với nâng cao chất lượng và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, chưa chủ động đề xuất, kiến nghị với Trung ương sửa đổi, bổ sung các quy trình lỗi thời.

Thực hiện CCHC sẽ làm tăng tính khoa học tổ chức, tăng chất lượng cán bộ, tăng hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị, tăng nguồn lực cho đầu tư phát triển và tăng sự đồng thuận xã hội.

Trọng tâm của CCHC là phân cấp, phân quyền, xác định rõ nhiệm vụ giữa Chính phủ với các Bộ, ngành, khắc phục tình trạng chồng chéo, trùng lặp chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn. Phân định rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân, bảo đảm quản lí Nhà nước thống nhất, thông suốt, hiệu quả. Người đứng đầu bộ máy phải hơn hẳn cấp dưới về năng lực, thể hiện bản lĩnh, nêu gương đạo đức, phong cách và quyết tâm phòng, chống tham nhũng, tiêu cựcn