Các căn bệnh nguy hiểm do hút thuốc lá…
Cùng suy ngẫm 28/08/2024 15:51
Như vậy cứ 2 người hút thuốc lá thì sẽ có 1 người chết vì những bệnh có liên quan đến thuốc lá, trong đó có 50% chết ở tuổi trung niên và bị giảm đi 22 năm tuổi thọ. Tại Việt Nam có 47,4 % nam giới và 1,4% nữ giới, có 26% thanh thiếu niên có độ tuổi từ 14 đến 19 đã từng làm quen với hút thuốc lá theo thống kê của GATS (Chương trình điều tra tỷ lệ hút thuốc lá trên người trưởng thành toàn cầu) năm 2010. Các con số này đáng lo ngại nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời, thì 10% dân số Việt Nam nghĩa là vào khoảng 7,5 triệu người Việt Nam sẽ chết sớm do khói thuốc lá tác động.
Sau đây là các bệnh nguy hiểm điển hình do thuốc lá gây ra:
Ung thư
Nhiều nghiên cứu so sánh sức khoẻ giữa những người hút thuốc lá và không hút thuốc lá, cho thấy có nhiều sự khác biệt. Sự khác biệt này các nhà khoa học cũng nhận thấy có mối liên quan rõ rệt giữa nghiện thuốc lá và nhiều căn bệnh, trong đó nguy hiểm nhất là ung thư phổi.
Ung thư phổi do hút thuốc lá |
Theo CDC (Trung tâm kiểm soát dịch bệnh) những người hút thuốc có nguy cơ bị ung thư phổi cao gấp 20 đến 30 lần so với những người không hút thuốc lá. Khói thuốc lá có chứa hơn 7.000 loại hóa chất, trong đó có hơn 200 loại có hại cho sức khỏe gồm chất gây nghiện và chất độc với cơ thể, ít nhất có khoảng hơn 70 chất có khả năng gây ra ung thư. Đặc biệt, Nicotine là nhóm các chất dược lý trong khói thuốc lá, gây nghiện chủ yếu và có khả năng gây bệnh ung thư nhanh.
Ngoài ra, hút thuốc lá còn gây ung thư ở nhiều cơ quan, bộ phận của cơ thể như họng, thanh quản, thực quản, tuyến tụy, tử cung, thận, bàng quang, ruột và trực tràng.... Người hút thuốc có tỷ lệ ung thư miệng cao gấp 27 lần và ung thư thanh quản cao gấp 12 lần người không hút thuốc.
Hủy hoại, suy hô hấp và làm tổn thương phổi
Theo ghi nhận của Hội thảo “ Khoa học phòng, chống ung thư và tập huấn” có kết quả là những người hút thuốc lá có nguy cơ mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính cao gấp 4,5 lần so người không hút thuốc, 15% người hút thuốc lá có triệu chứng lâm sàng bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và khoảng 80-90% người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính nghiện thuốc lá. Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là nguyên nhân tử vong đứng hàng thứ 4 trên toàn thế giới.
Nguyên nhân là do khói thuốc lá được đưa vào cơ thể thời gian dài, dẫn đến tích tụ một số lượng hóa chất đáng kể trong phổi, đường hô hấp và toàn bộ cơ thể con người. Tất cả dư lượng này lâu dài sẽ làm tắc nghẽn phổi, đưa đến các vấn đề về hô hấp và suy giảm chức năng của phổi. Việc suy giảm chức năng của phổi dẫn đến thiếu oxy và máu đến các cơ quan, bộ phận khác nhau của cơ thể, làm cho cơ thể luôn mệt mỏi và khó thở. Nghiên cứu cho thấy hút thuốc lá có thể dẫn đến COPD (Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính) rất cao. Ngoài ra nó còn gây ra khí thũng, viêm phế quản mạn tính, viêm phổi, nhiễm trùng phổi, hen suyễn… và làm tăng nguy cơ mắc bệnh lao.
Mù lòa
Ngoài ảnh hưởng đến phổi, tim…hút thuốc lá còn ảnh hưởng rất lớn đến thị lực và có thể gây mù lòa mắt bạn. Theo CDC, hút thuốc sẽ làm tăng nguy cơ bị đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng, tổn thương thần kinh thị giác…
Tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch
Hút thuốc lá còn dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tim và mạch máu (bệnh tim mạch) cao hơn gấp 2 đến 5 lần so với những người không hút thuốc. Hóa chất trong khói thuốc lá làm tổn thương mạch máu, dẫn đến xơ vữa động mạch (xơ cứng động mạch), làm giảm lưu lượng máu và cung cấp oxy cho tim. Làm tăng nguy cơ đau tim, đau thắt ngực và suy tim… góp phần làm tăng tỷ lệ mắc bệnh tim và nhiều trường hợp đã tử vong.
Các hóa chất có trong khói thuốc lá, làm cho thành mạch máu trở nên dày hơn gây nên hiện tượng tim đập nhanh, tăng huyết áp và khiến máu dễ bị đông lại, có thể cản trở lưu lượng máu đến não; dẫn đến tổn thương não, dẫn đến tê liệt, khó nói, suy giảm nhận thức và trong trường hợp nghiêm trọng là đột quỵ và tử vong.
Suy giảm hệ miễn dịch
Khói thuốc lá chưa hơn 7000 chất độc hại nên trong số đó có không ít chất gây ức chế chức năng miễn dịch, làm giảm khả năng chống lại nhiễm trùng và bệnh tật của cơ thể; dẫn đến tăng khả năng mắc bệnh, thời gian phục hồi chậm hơn và nguy cơ nhiễm trùng và bệnh tật cao hơn.
Quá trình lão hóa, các nếp nhăn diễn ra nhanh
Khi khói thuốc lá xâm nhập vào cơ thể con người, các hóa chất hiện diện trong nó làm cho các mao mạch dưới da của chúng ta co lại, gây hạn chế quá trình trao đổi lưu lượng máu đến da của bạn. Việc thiếu máu và ôxy này khiến cho da của chúng ta trông khô và nhăn nheo. Nếu thời gian hút thuốc lâu dài, sẽ dẫn đến tổn thương vĩnh viễn các sợi liên kết như elastin và collagen, những cấu trúc làm căng, mịn da – từ đó hình thành nên các nếp nhăn vĩnh viễn, lão hóa sớm…và đáng lo ngại hơn là tình trạng ung thư da những năm gần đây có tỉ lệ tăng. Chính vì vậy khi chúng ta nhìn thấy những người hút thuốc lá sẽ già hơn so với tuổi thực và có khả năng mắc ung thư da cao hơn gấp 3 lần so với những người không hút thuốc lá.
Ngoài 5 bệnh nguy hiểm kể trên, có dấu hiệu tăng nhanh thì những năm gần đây khói thuốc lá gây ra rất nhiều căn bệnh nguy hiểm khác như: suy giảm chức năng sinh sản, các bệnh về răng miệng, bệnh về giòn xương, tiểu đường…. Để giảm tỉ lệ mắc các căn bệnh nguy hiểm này, thì mỗi người dân cần nâng cao nhận thức về ý thức và trách nhiệm phòng, chống tác hại của thuốc lá, cần loại bỏ khói thuốc lá ra khỏi môi trường sống của bản thân, gia đình và xã hội.