Lãnh đạo Phòng Nội vụ huyện Phù Mỹ trao Huy chương Kháng chiến hạng Nhì của cụ Dương Ngọc Chánh cho gia đình ông Dương Minh Trị

Hành trình minh oan cho cha

Trong suốt 50 năm qua, mẹ ông Dương Minh Trị là cụ Nguyễn Thị Cầu (mẹ liệt sỹ, mất năm 2019) khẳng định chồng mình là cụ Dương Ngọc Chánh (cha ông Dương Minh Trị) là người của cơ sở cách mạng.

Với nét mặt đượm buồn, ông Dương Minh Trị kể lại: Bản thân mẹ tôi tham gia cách mạng, bị địch bắt tù đày. Cụ là người động viên tôi đi bộ đội năm 1972 khi mới tròn 16 tuổi, sau đó đưa em trai tôi Dương Minh Ninh đi bộ đội năm 1980. Em tôi đã hy sinh ở Campuchia. Cụ mong mỏi các con đi đúng con đường mà ba tôi lựa chọn, dẫu lúc ấy vẫn mang hàm oan là “gián điệp”. Đến năm 2019, bà mất (88 tuổi) gởi gắm tâm nguyện phải minh oan cho ba.

“Ngày ấy, cái chết của ba đè nặng lên đầu các anh em tôi và khép chặt ngõ vào đời của mọi người. Trong suốt quá trình kêu oan cho ba, chúng tôi nỗ lực học tập, tham gia mọi hoạt động phong trào chỉ mong là con ngoan, trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ như những gì ba hằng mong đợi vào anh em chúng tôi”, ông Dương Minh Trị ngậm ngùi nói.

Ông Dương Minh Trị tiếp tục chia sẻ: Từ năm 1980, tôi nhận được báo cáo xác minh số 25/BC-CA, ngày 21/11/1980 của Công an huyện Phù Mỹ, Ty Công an tỉnh Nghĩa Bình (nay là Công an tỉnh Bình Định), nêu rõ: Trong kháng chiến chống Mỹ, cụ Dương Ngọc Chánh làm nghề y tá và dạy học; đồng thời cũng là cơ sở cách mạng của ta được các đồng chí Võ Tấn, Phó Bí thư Huyện ủy Phù Mỹ và đồng chí Trương Thị Đổng (lão thành cách mạng, đảng viên thôn An Giang, xã Mỹ Đức giao nhiệm vụ). Ngày 3/8/1968, cụ Dương Ngọc Chánh bị an ninh xã Mỹ Đức bắt và sau đó bị bắn chết với lý do “làm gián điệp”.

“Rất nhiều đồng đội của ba tôi khẳng định rõ sự việc đúng văn bản xác minh. Trước khi xảy ra vụ việc này, vào tháng 7/1968 có một cuộc họp chi bộ, dự cuộc họp này có ông Nguyễn Ngưu là Phó Ban an ninh xã. Tại cuộc họp ông Ngưu đưa ra ý kiến bắt ba tôi với lý do “làm gián điệp”. Nhưng chi bộ không đồng ý, vì không có cơ sở, hơn nữa lúc đó ba tôi đang là cơ sở cách mạng. Vậy nhưng sau đó ba tôi vẫn bị bắt và bị bắn chết vào đêm 9/8/1968” ông Dương Minh Trị kể.

Nhìn xa xăm, ông Dương Minh Trị bộc bạch: Thế nhưng, lãnh đạo xã Mỹ Đức vẫn không minh oan cho ba tôi. Sau đó có rất nhiều văn bản với nội dung “Về việc minh oan cho cụ Dương Ngọc Chánh”, gửi Ủy ban Kiểm tra Trung ương và Ban Bảo vệ chính trị nội bộ Trung ương, kết luận: “Cơ quan An ninh đã tập trung thu thập tài liệu từ nhiều nguồn, bằng nhiều phương pháp xác minh khách quan, khoa học khẳng định cụ Dương Ngọc Chánh không phải là gián điệp phản động hay đã cộng tác với địch”.

Từ ngày 16/11/2009 đến ngày 8/9/2017, Cục Bảo vệ chính trị nội bộ, Ban Tổ chức Trung ương có Công văn số 6861 và Công văn số 3659 đề nghị thông báo các văn bản liên quan của Bộ Công an, Ban Tổ chức Trung ương về việc minh oan cho cụ Dương Ngọc Chánh đến Đảng ủy xã Mỹ Đức và Huyện ủy Phù Mỹ.

Ngày 3/10/2017, Ban Tổ chức Tỉnh ủy Bình Định trực tiếp tổ chức hai cuộc họp Ban Chấp hành Huyện ủy Phù Mỹ và Ban Chấp hành Đảng bộ xã Mỹ Đức mở rộng, để quán triệt nội dung các văn bản của Ban Tổ chức Trung ương và của Tổng cục An ninh (Bộ Công an) kết luận cụ Dương Ngọc Chánh không phải là tình báo viên của địch chống phá cách mạng.

Ông Dương Minh Trị làm mâm cơm giỗ cha nhân ngày nhận Huy chương Kháng chiến hạng Nhì của cụ Dương Ngọc Chánh

Huy chương Kháng chiến hạng Nhì của cụ Dương Ngọc Chánh

Niềm vui lấy lại danh dự cho cha

Không giấu nỗi sự xúc động khi minh oan được tội danh “gián điệp” cho cha, ông Dương Minh Trị chia sẻ: Ngoài người em trai hy sinh, tôi còn hai em gái và em trai út. Gia đình các em đều vất vã, làm ăn sinh sống tại TP Quy Nhơn. Cả gia đình, có mình tôi sau khi đi bộ đội C5, đại đội công binh huyện Phù Mỹ, chuyển làm tại bệnh xá khu Đông, huyện Tuy Phước. Năm 1975, tôi về làm tại Sở Y tế và năm 2001 chuyển công tác về Bệnh viện răng hàm mặt Trung ương tại TP Hồ Chí Minh. Sau đó, tôi chuyển công tác làm Thanh tra Bộ Y tế tới khi nghỉ hưu.

Cũng nhờ sự thành công trong công việc, tôi chịu khó vừa làm vừa đi tìm công lý cho ba. Từ sau năm 2017, khi có đủ văn bản minh oan cho ba, tôi gửi hồ sơ đến các cơ quan chức năng đề nghị khen thưởng cho cha tôi là cụ Dương Ngọc Chánh vì có thành tích trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

“Ngày 17/7/2024, Chủ tịch nước Tô Lâm ký quyết định truy tặng Huy chương kháng chiến hạng Nhì cho cha tôi là cụ Dương Ngọc Chánh vì đã có thành tích trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, cứu nước. Nhận được tin, gia đình tôi ai cũng xúc động mà không cầm được nước mắt, bởi bao nỗi tủi nhục tiếng đời mà ba tôi phải chịu hàm oan suốt 50 năm qua”, ông Dương Minh Trị bày tỏ sự xúc động.

Ông Dương Minh Trị nghẹn ngào nói: Anh em tôi làm giỗ ba vào ngày 8/9/2024, khấn báo cáo vụ việc để mong ba mẹ yên lòng. Ba tôi, người chiến sĩ cách mạng năm xưa đã được minh oan và sự hy sinh của ông không hề vô nghĩa. Đặc biệt là tâm nguyện của mẹ gửi gắm tôi phải minh oan cho cha bao năm qua nay đã trở thành hiện thực. Bữa tiệc gặp mặt gia đình đầy niềm vui, tự hào và chúng tôi tạm quên nỗi đau dai dẳng theo suốt gia đình 50 năm nay.