Nội dung vụ việc

Bà Nguyễn Thị Ngọc Sương phản ánh, trước năm 1975, gia đình bà mua mảnh đất của bà Trần Thị Ngọc, hiện thuộc thửa số 369, diện tích 170m2 và thửa số 371, diện tích 130m2, thuộc tờ bản đồ số 04 thị trấn Gia Nghĩa, nay là tổ 2, phường Nghĩa Thành. Gia đình bà sinh sống trên mảnh đất này từ đó đến nay. Đầu năm 1975, do chiến tranh, gia đình bà phải di tản về Sài Gòn, mấy tháng sau trở về mảnh đất cũ để sinh sống. Tuy nhiên, ngôi nhà của gia đình bà bị cháy rụi, chỉ còn khung và nền xi măng, các giấy tờ về việc mua bán đất của gia đình cũng bị cháy hết. Lúc này, vì đông con, kinh tế khó khăn, ba mẹ bà không có tiền để dựng nhà, nhưng gia đình vẫn sử dụng mảnh đất này để sinh hoạt.

Năm 1990, gia đình bà làm đơn gửi UBND xã Quảng Thành và UBND huyện Đắk Nông, xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), chính quyền địa phương xác nhận, nhưng không được cấp. Đầu năm 2009, gia đình bà làm nhà sử dụng ổn định, không có tranh chấp. Ngày 9/11/2016, một lần nữa, gia đình bà làm đơn, đề nghị UBND thị xã Gia Nghĩa giải quyết cấp sổ đỏ, được trả lời bằng Công văn số 255/UBND-TNMT ngày 24/2/2017, có nội dung: Không chấp nhận đơn khiếu nại của cụ Trần Thị Lê (mẹ của bà Sương, sau này ủy quyền cho bà Sương giải quyết vụ việc trên). Sau đó, ngày 11/12/2017, UBND thị xã Gia Nghĩa ban hành Thông báo số 449/TB-UBND, yêu cầu gia đình bà Sương phải bàn giao mặt bằng để làm nhà vệ sinh chợ Gia Nghĩa.

Bà Sương cho biết thêm, Công ty Thương mại Đắk Nông làm garage ô tô ở thửa đất giáp ranh, không phải mảnh đất của gia đình bà. Thửa đất đang tranh chấp cũng được các hộ dân và chính quyền địa phương xác nhận, được gia đình bà sử dụng từ trước năm 1975. Hiện gia đình bà vẫn đang sử dụng và cho thuê.

Bà Nguyễn Thị Ngọc Sương cho biết, phần đất đang tranh chấp được gia đình bà xây nhà và sử dụng ổn định từ trước đến nay

Ngoài ra, theo tìm hiểu của phóng viên, thửa đất đang tranh chấp của gia đình bà Sương chưa bị UBND huyện Đắk Nông (cũ), UBND tỉnh Đắk Lắk ra quyết định thu hồi, giao đất cho Công ty Thương mại Đắk Nông.

Phán quyết của 2 cấp Tòa liệu có đúng pháp luật?

Không đồng ý với cách giải quyết của UBND thị xã Gia Nghĩa, ngày 29/12/2017, gia đình bà Sương đã làm đơn khởi kiện UBND thị Gia Nghĩa ra Tòa, yêu cầu UBND thị xã Gia Nghĩa phải cấp sổ đỏ cho gia đình, hủy Công văn số 255/UBND-TNMT ngày 24/2/2017 và Thông báo số 449/TB-UBND ngày 11/12/2017 của UBND thị xã Gia Nghĩa. Thế nhưng, TAND tỉnh Đắk Nông lại căn cứ vào lời khai của ông Nguyễn Văn Dũng, đại diện của người bị kiện là UBND thị xã Gia Nghĩa và cho rằng: Nguồn gốc thửa đất cụ Trần Thị Lê yêu cầu cấp sổ đỏ, là một phần của thửa đất làm garage xe ô tô, do Nhà nước trực tiếp quản lí sau khi giải phóng, đơn vị tiếp quản là Công ty Thương mại Đắk Nông. Sau khi có Quyết định số 1341/QĐ-UB ngày 12/6/1999 của UBND tỉnh Đắk Lắk, phê duyệt dự án khả thi xây dựng chợ Gia Nghĩa, Công ty Thương mại Đắk Nông đã bàn giao thửa đất cho UBND huyện Đắk Nông, để xây dựng chợ Gia Nghĩa, phần đất của gia đình bà Sương bị UBND thị xã Gia Nghĩa lấy để xây dựng nhà vệ sinh.

Hiện chợ Gia Nghĩa đã có nhà vệ sinh rộng hàng trăm mét vuông, nhưng vẫn thu hồi đất của gia đình bà làm nhà vệ sinh là vô lí

TAND tỉnh Đắk Nông chưa làm rõ việc UBND tỉnh Đắk Lắc có quyết định thu hồi đất của gia đình bà Sương, bồi thường, hỗ trợ theo quy định của pháp luật; có quyết định giao đất cho Công ty Thương mại Đắk Nông không? TAND tỉnh Đắk Nông lại căn cứ vào việc, khi tiếp nhận thửa đất, UBND huyện Đắk Nông (cũ) đã hỗ trợ, bồi thường về tài sản trên đất cho hộ ông Võ Hải, với số tiền 50.390.337 đồng, do ông Võ Hải được Công ty Thương mại Đắk Nông cho mượn mặt bằng để làm quán hớt tóc. Trong khi đó, ông Hải không thuê thửa đất mà gia đình bà Sương đang khiếu kiện.

Từ đó, HĐXX, TAND tỉnh Đắk Nông căn cứ quy định tại Điều 1 Nghị quyết số 23/2003/QH11 ngày 26/11/2003 của Quốc hội, về nhà đất do Nhà nước đã quản lí, bố trí sử dụng trong quá trình thực hiện các chính sách quản lí nhà đất và chính sách cải tạo XHCN trước ngày 1/7/1991, quy định: “Nhà nước không xem xét lại chủ trương, chính sách và việc thực hiện các chính sách về quản lí nhà đất, chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa liên quan đến nhà đất đã ban hành trước ngày 1/7/1991. Nhà nước không thừa nhận việc đòi lại nhà đất, mà Nhà nước đã quản lí, bố trí sử dụng trong quá trình thực hiện các chính sách về quản lí nhà đất và chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa liên quan đến nhà đất”.

Bản án phúc thẩm của TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh

Bản án số 08/2018/HC-ST ngày 30/5/2018, của TAND tỉnh Đắk Nông quyết định: Đình chỉ giải quyết yêu cầu khởi kiện của cụ Trần Thị Lê về nội dung buộc UBND thị xã Gia Nghĩa cấp sổ đỏ, đối với thửa đất sử dụng làm nhà vệ sinh chợ Gia Nghĩa. Cụ Trần Thị Lê không có quyền khởi kiện, yêu cầu Tòa án giải quyết lại đối với nội dung khởi kiện nêu trên. Bác yêu cầu khởi kiện của cụ Trần Thị Lê, đối với khiếu kiện hủy Công văn số 255/UBND-TNMT ngày 24/2/2017 và hủy Thông báo số 449/TB-UBND ngày 11/12/2007 của UBND thị xã Gia Nghĩa, yêu cầu cụ Trần Thị Lê bàn giao mặt bằng, để làm nhà vệ sinh chợ Gia Nghĩa...

Không đồng ý với bản án sơ thẩm của TAND tỉnh Đắk Nông, gia đình bà Sương có đơn kháng cáo gửi TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh. Mặc dù còn nhiều căn cứ pháp lí chưa được làm rõ, nhưng TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh lại tuyên y án, không chấp nhận đơn yêu cầu kháng cáo của gia đình bà Sương.

Bà Sương cho rằng, do kết luận của 2 cấp Tòa không đúng với bản chất của sự việc, gây thiện hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình bà, đồng thời vi phạm nghiêm trọng tố tụng, nên sẽ làm đơn đề nghị xem xét thủ tục kháng nghị giám đốc thẩm.

Báo Người cao tuổi đề nghị TAND Tối cao xem xét lại vụ án theo đúng quy định của pháp luật.