Bài II: Các luật sư đưa ra căn cứ pháp lí của vụ án

Khi mới bị khởi tố, ông Đinh Tiến Sử đã gửi đơn kêu oan đến các cấp có thẩm quyền và lãnh đạo cao nhất cả nước. Tuy nhiên, nguyên tắc xử lí là tôn trọng hoạt động tố tụng và án tại hồ sơ, nên chưa cơ quan có thẩm quyền nào lên tiếng. Quá trình tham gia tố tụng, để giải oan cho mình, ông Sử mời tới 12 luật sư thuộc các đoàn luật sư: tỉnh Quảng Ninh, TP Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và tỉnh Khánh Hòa tham gia bào chữa.

Bản Cáo trạng số 144/CT-VKSNT ngày 4/3/2019 của Viện KSND TP Nha Trang truy tố bị can Đinh Tiến Sử về tội ‘Chứa mại dâm”, theo điểm C, Khoản 2, Điều 327 Bộ luật Hình sự năm 2015, có mức phạt tù từ 5 đến 10 năm. Sau 6 ngày xét xử, trong đó có 2 ngày tranh tụng tại tòa, các luật sư đã chỉ ra một loạt “lỗ hổng” về mặt pháp lí của vụ án. Đó là:

Hồ sơ vụ án không có Biên bản phạm pháp quả tang của 3 cặp nam nữ mua bán dâm. Do đó, Cáo trạng của Viện KSND nêu là thiếu chứng cứ, mang tính áp đặt chủ quan, không có giá trị pháp lí. Hồ sơ vụ án không có chứng cứ chứng minh 3 người mua dâm đã trả tiền, hoặc dùng vật chất khác để được 3 tiếp viên cho giao cấu. Cơ quan điều tra không thu được tiền từ các đối tượng mua bán dâm. Các luật sư quả quyết: Những người bị bắt quả tang có hành vi mua, bán dâm không bị xử phạt hành chính từ Công an tỉnh Khánh Hòa, đồng nghĩa với không có việc mua bán dâm ngày 24/10/2017 tại khách sạn Bavico, như quy kết của Cáo trạng. Hồ sơ vụ án không có tài liệu bảo đảm giá trị pháp lí xác định tên, tên gọi khác, tuổi hoặc ngày, tháng, năm sinh, nơi đăng kí hộ khẩu thường trú, CMND, nghề nghiệp… không có xác nhận của chính quyền hay công an địa phương nơi cư trú của người bán dâm. Do đó, không có cơ sở để xác định người bán dâm trong vụ án này. Biên bản ghi lời khai, các bản tự khai của 3 người mua dâm đến từ Trung Quốc, không có thông tin hộ chiếu, nơi cấp, thời gian cấp hộ chiếu. Do đó, không có căn cứ quy kết họ là người có thật.

Các luật sư tập trung phân tích những vi phạm về tố tụng của cơ quan tố tụng từ khi khởi tố và phê chuẩn vụ án. Công văn số 119 ngày 26/12/2017 của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Khánh Hòa gửi Viện KSND tỉnh Khánh Hòa, đề nghị phê chuẩn quyết định khởi tố bị can, ghi sai chỗ ở của ông Đinh Tiến Sử. Hồ sơ đề nghị phê chuẩn quyết định khởi tố bị can và quyết định bắt tạm giam ông Sử, được Cơ quan CSĐT gửi Viện KSND ngày 27/12/2017, nhưng đến ngày 25/1/2018, Viện mới ra Quyết định số 19, phê chuẩn các quyết định của Cơ quan điều tra, chậm 29 ngày theo quy định tại Khoản 4, Điều 126 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003: “Trong thời hạn 3 ngày, kể từ ngày nhận được hồ sơ vụ án, Viện kiểm sát phải quyết định phê chuẩn, hoặc hủy bỏ quyết định khởi tố bị can và gửi ngay cho cơ quan điều tra”. Như vậy, Viện đã quá 26 ngày, gấp hơn 8 lần so với quy định.

Một số luật sư (hàng ghế phải) tại phiên tòa

Các luật sư còn cho rằng, Công an tỉnh Khánh Hòa đã vi phạm về quyền con người rất nghiêm trọng, ở chỗ không cho bị can gặp mặt thân nhân trong suốt thời gian tạm giam 8 tháng, vi phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại Khoản 1, Điều 22 Luật Tạm giam, tạm giữ năm 2015: “Người bị tạm giam được gặp thân nhân một lần trong một tháng”; vi phạm Điều 14 Hiến pháp năm 2012 “Quyền con người, quyền công dân chỉ có thể bị hạn chế theo quy định của pháp luật”. Biên bản bắt người phạm tội quả tang đối với Nguyễn Văn Hiếu, về tội “Chứa mại dâm”, trong khi Hiếu không có phòng khách sạn, không có quyền cho thuê, cho mượn địa điểm để chứa mại dâm… nên xử lí với hành vi “Chứa mại dâm” là không đúng pháp luật. Ngoài ra, còn có dấu hiệu giả mạo hồ sơ như trong Biên bản bắt người phạm tội quả tang, đối với bị can Nguyễn Văn Hiếu, đêm 24/10/2017, do điều tra viên Mai Lê Thắng thực hiện, không có chữ kí xác nhận các trang của các đương sự và người có mặt. Biên bản lấy lời khai của 3 gái bán dâm, 3 nam mua dâm (người Trung Quốc) được thực hiện tại 4 địa điểm, ở 4 tầng của khách sạn Bavico; nhưng chỉ có một phiên dịch là Huỳnh Chí Tín. Không biết Cơ quan điều tra đã thực hiện như thế nào, để có được biên bản? Biên bản ghi lời khai của ông Đinh Tiến Sử, do điều tra viên Mai Lê Thắng tiến hành lúc 11 giờ đến 11 giờ 50 ngày 25/10/2017, nhưng trước và sau khung thời gian này, từ lúc 10 giờ 22 đến 12 giờ 40 cùng ngày, lại có cuộc lấy lời khai của Nguyễn Văn Hiếu, cũng do điều tra viên Mai Lê Thắng thực hiện. Bất cập này cho thấy, một trong hai biên bản là do người khác lập, rồi đưa cho điều tra viên Mai Lê Thắng kí hợp thức hóa.

Đây là việc làm không thể chấp nhận trong điều tra một vụ án hình sự, vi phạm Điều 125 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003. Vụ án còn vi phạm thủ tục kiểm tra hành chính. Theo quy định của pháp luật, việc kiểm tra hành chính chỉ được thực hiện bởi Đội kiểm tra liên ngành, trong đó công an chỉ là một thành phần, hoặc việc kiểm tra hành chính đó phải được thực hiện bởi Phòng Cảnh sát Quản lí hành chính về TTXH Công an tỉnh, trong điều kiện bình thường. Còn việc kiểm tra xác minh hành vi có dấu hiệu tội phạm theo tin báo tội phạm, thì tại hồ sơ vụ án không có tài liệu chứng minh. Nghĩa là không có tin báo tội phạm, không có người báo tin, không có biên bản tiếp nhận giải quyết tin báo của Cơ quan CSĐT. Thế nhưng, vẫn có một đội kiểm tra gồm 3 người: Đội trưởng Nguyễn Thanh Lâm, cán bộ Phòng PC45; Huỳnh Bửu Hòa và Võ Đức Thế. Biên bản kiểm tra chỉ có chữ kí của ông Nguyễn Thanh Lâm, còn 2 cán bộ Hòa và Thế không kí. Do đó, biên bản này không có giá trị pháp lí. Các luật sư nghiêm túc chỉ ra hồ sơ vụ án còn thất lạc 9 bút lục số: 6, 7, 8, 63, 105, 262, 418, 788 và 810. Câu hỏi đặt ra, vì sao 9 bút lục không còn trong hồ sơ vụ án? Nội dung 9 bút lục đó nói gì? Liệu đây đã phải là hành vi làm sai lệch hồ sơ vụ án của Cơ quan điều tra và Viện KSND? Cuối cùng, các luật sư cho biết: Vụ án này do có 3 đương sự là người nước ngoài, nên thuộc thẩm quyền xử lí của TAND tỉnh, nhưng Viện KSND tỉnh lại chuyển hồ sơ vụ án xuống Viện KSND TP Nha Trang để truy tố, xét xử là sai thẩm quyền, trái pháp luật.

Chúng tôi đồng tình với tranh luận của các luật sư. Ngoài ra cũng xin bổ sung một số chi tiết về việc ăn chia số tiền hát Karaoke và tiền bán dâm. Trang 2 Cáo trạng ghi: “Khi khách yêu cầu tiếp viên nữ cùng hát Karaoke thì thu 200 nhân dân tệ (600 ngàn đồng Việt Nam). Số tiền này, Vĩ hưởng 200.000 đồng, tiếp viên 400.000 đồng. Trường hợp mua dâm thì thu 550 nhân dân tệ, khoảng 1.800.000 đồng Việt Nam. Vĩ được chia 700.000 đồng, gái bán dâm được hưởng 1.100.000 đồng. Với tỉ lệ ăn chia như Cáo trạng nêu, thử hỏi khách sạn Bavico còn được hưởng gì từ tiền bán dâm đó?

Các luật sư kiến nghị: HĐXX nên tuyên các bị cáo vô tội hoặc nếu thấy cần thiết làm rõ những điều bất cập, thì trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung, nhằm bảo đảm tính khách quan, toàn diện, đầy đủ đúng quy định của pháp luật.

Quá trình tranh luận, vị đại diện VKS tỏ ra lúng túng, đuối lí. Trong phần phát biểu trước khi HĐXX đi vào nghị án, ông cũng thừa nhận nhiều nội dung luật sư nêu cần được xem xét, do đó đồng ý kiến nghị trả hồ sơ để điều tra bổ sung.