Dẫu “nhà ai nấy ở”, song mọi người cùng sinh hoạt, chung sống trong một cộng đồng, môi trường khép kín, trong đó có một số cái “chung” nên luôn có khá nhiều vấn đề nảy sinh.

Sân chung, hành lang chung, giếng trời, khu chơi trẻ em, nhà để xe, khu vực xử lí rác, thang máy, bồn hoa, công viên... là những cái buộc phải “chung” với bất cứ ai sống ở các căn hộ chung cư. Trên thực tế, rất nhiều cư dân chung cư đang phải than phiền thậm chí bức xúc bởi những người “hàng xóm” không phải lúc nào cũng thân thiện, đúng mực trước cơ sở vật chất chung. Lấn chiếm hành lang công cộng, vứt xả rác bừa bãi, bôi bẩn tường, cho con nhỏ bấm phá thang máy, để thú cưng “xả thải” không đúng chỗ... Đủ chuyện như vậy xảy ra thường ngày.

Chị Liên, sống tại một chung cư trên địa bàn quận Cầu Giấy, TP Hà Nội cho biết, nhờ trang xã hội của cộng đồng chung cư, mình chia sẻ mà nhiều chuyện bức xúc về thói xấu của người dân ở đây bị phơi bày. Ví như ai đó ăn uống dừa xong rồi quăng vứt vỏ từ trên cao xuống sân chung, suýt rơi trúng đầu người khác; hay tình trạng các chai nhựa rỗng thường xuyên “phi” từ các tầng cao xuống… Ngay bản thân chị Liên có lần đưa con nhỏ tắm nắng ở khu vực sân chung cư cũng phải hứng nước rửa rau từ tầng trên hắt xuống. “Mỗi lần những tin tức như vậy được đăng lên trang cộng đồng thì những cuộc truy tìm thủ phạm lại bắt đầu. Tuy nhiên, không phải lần nào cũng tìm ra thủ phạm để nhắc nhở, cảnh cáo, vì nhiều khu vực camera không quay tới hay người đó không thừa nhận…”, chị Liên kể.

Sống ở một chung cư tái định cư nằm ở địa bàn quận Tây Hồ, TP Hà Nội, anh Nguyễn Văn Nam bức xúc về chuyện đổ rác. Vì chung cư anh ở mỗi tầng đều có một nhà chứa rác chung, thường ngày có công nhân vệ sinh thu dọn hai lần. Tuy nhiên có những người sợ bẩn tay không chịu mở nắp thùng bỏ vào hoặc không buộc kĩ túi rác làm rơi rớt bừa bãi, hôi hám, phản cảm... Anh Nam cho biết: “Có khi người bỏ rác hời hợt xách cái túi nilon thủng, nước chảy tong tỏng làm hành lang bốc mùi hôi thối. Mình bực quá nói thì có người cười xòa, có người không hài lòng... Chưa kể có người còn nhỏ mọn không thèm nói chuyện với mình sau mấy lần bị nhắc!”.

Bên cạnh đó, vì dân sống ở đây vốn là dân tái định cư từ các xóm, khu lao động trước kia, trong đó không ít người làm nghề buôn bán, nên hành lang bị chiếm dụng với xe bán hàng rong, hàng nước, bàn ghế kê dựng lộn xộn rất mất thẩm mĩ...

Sống ở căn hộ thuộc loại cao cấp tại quận Ba Đình, TP Hà Nội, luôn có đội vệ sinh lau dọn thường xuyên, không bị chiếm dụng không gian chung, song chị Thu Thủy, vẫn có điều phiền lòng khi bắt gặp các bà, các mẹ cho con bấm thang máy lung tung, chặn cửa như một trò vui. Chị có nhắc nhưng có phụ huynh không chịu tiếp thu mà còn lườm nguýt hoặc bênh vực con, khiến chuyện trẻ con thành chuyện người lớn. Thang thoát hiểm là nơi chị thỉnh thoảng tập thể dục bằng cách đi bộ có khi phát hiện túi rác vô chủ. Theo chị Thủy: “Chuyện tạo môi trường sống văn minh, lịch sự trong một cộng đồng chung quan trọng là ở chỗ ý thức, cách ứng xử văn hóa chứ không phải do chuyện thu nhập cao hay thấp quyết định. Vì hàng xóm chỗ tôi ở toàn người giàu có”.

Chính vì những chuyện bực mình, phiền lòng vẫn xảy ra hằng ngày ở các khu chung cư nên cuộc chiến để đẩy lùi các kiểu hành xử, những thói xấu, tạo một môi trường sống lành mạnh vẫn được xây dựng thông qua việc tăng cường vai trò của ban quản lý, tạo mối gắn kết trong các sinh hoạt chung, hay những tương tác qua lại ở truyền thông cộng đồng, họp cư dân...

Sau những góp ý trực tiếp với hàng xóm khi hát karaoke quá khuya hay chuyện nuôi nhiều chó gây mùi hôi, anh Trần Hoàng, nhà ở một khu chung cư tại quận Thanh Xuân, vẫn không nhận lại tinh thần thiện chí sửa đổi, anh chỉ còn biết than trời trên trang cộng đồng. Với rất nhiều ý kiến ủng hộ và góp ý thẳng thắn tại cuộc họp nhà chung, cuối cùng giờ hát karaoke được cư dân chung cư anh Hoàng nhất trí chỉ đến 22 giờ. Còn việc nuôi thú cưng như chó, mèo phải đảm bảo nhiều yếu tố cam kết, nếu không buộc phải chấm dứt. Ý kiến trên cộng đồng chung là một hình thức phổ biến trong việc xây dựng nếp sống văn minh ở chung cư. Sự can thiệp từ việc góp ý, thậm chí “ném đá” của cộng đồng ít nhiều gây áp lực buộc các cá nhân phải hành xử đúng mực hơn.

Hiện nay bất cứ tòa chung cư nào cũng có sự giám sát và đồng hành của ban quản lí và ban quản trị chung cư. Đây là những ban do chính cộng đồng dân cư thuê và bầu ra để quản lí chung. Theo chia sẻ của anh Lê Văn Hải, sinh sống tại một chung cư tại quận Bắc Từ Liêm, TP Hà Nội, hiện dù còn tồn tại rất nhiều vi phạm đến chuẩn mực chung khi sống ở chung cư, song cách khắc phục chỉ có thể dừng lại ở chỗ nhắc nhở nhau và nặng nề hơn là trông đợi vào ban quản lí. Nếu ban quản lí sợ va chạm mà thỏa hiệp bằng cách du di, nhắc nhở nhẹ nhàng, lâu ngày sẽ tạo ra thói quen không tuân thủ của một số người.

Chị Hồng Hạnh, 2 năm nay ở tại một chung cư thuộc quận Đống Đa, TP Hà Nội cho hay, những bức xúc của mọi người nơi chị sống hiện được giải quyết bằng rất nhiều cách tùy theo mức độ, trường hợp: “Nếu là vi phạm nặng như trộm mũ bảo hiểm, vẽ bậy, làm thủng yên xe ở khu vực nhà giữ xe thì phải dùng cách truy xuất camera, xử lí nhắc nhở, bồi thường. Các hình thức lấn chiếm hành lang hay treo, để chậu cây ở lan can gây nguy hiểm đều phải được kiểm tra...”.

Vâng, khi sinh sống ở chung cư, chỉ cần mỗi thành viên luôn thể hiện văn hóa, văn minh trong các nghĩ, cách làm, và trong mọi hoàn cảnh, nhất là tại những nơi sử dụng sinh hoạt chung, thì một môi trường sống của cộng đồng chắc chắn sẽ luôn thân thiện, vui vẻ, hòa nhã…