Giấc mơ đời người

Khi điện về làng, người dân đã thực sự thấy “ánh sáng”. Niềm hi vọng về một tương lai tươi sáng đã hiển hiện với từng người, từng nhà, với cả những mơ ước của đời người. Nhìn mãi vào chiếc bóng điện thắp sáng trong nhà, cụ Mai Thị Bọt (90 tuổi), sống một mình trong căn nhà nhỏ đơn sơ không khỏi cảm thán khi ước mơ đời người của cụ đã thành hiện thực, khi nhìn thấy ánh điện quốc gia trong chính ngôi làng xa xôi của mình.

Ước mơ của bà lão 90 tuổi, cũng là ước mơ của nhiều người khác trong làng Canh Giao, bởi sau nửa thế kỉ, người dân trong làng đã có điện. Chỉ có 72 hộ dân với hơn 240 nhân khẩu, nơi đây là một căn cứ địa cách mạng trong công cuộc kháng chiến chống Mỹ. Nhưng muốn vào được làng, phải vòng qua huyện Đồng Xuân (tỉnh Phú Yên) sau đó băng rừng đi vào với quãng đường 40km dù làng chỉ cách trung tâm xã không quá xa. Ông Nguyễn Văn Thanh (40 tuổi, Trưởng làng Canh Giao) từng khắc khoải: Không có điện, người làng dùng bếp củi, đốt đèn dầu. Lũ trẻ mỗi tối học bài cũng chong đèn dầu lên. Người lớn chẳng có cái ti vi để xem tin tức, xem xã hội bên ngoài phát triển tới đâu để học hỏi nên cứ quanh quẩn ngày lên nương lên rẫy, tối về làm vài li rượu rồi chui vào tấm dồ ngủ cho tới sáng mai.

Canh Giao đã có điện, mọi người đều hy vọng sự đổi thay

Ông trưởng làng thủ thỉ kể lại rằng, mấy mươi năm qua người làng mong có điện lắm. Cho lũ trẻ học trong cái điện sáng đỡ hư con mắt, cho người làng xem cái ti vi, xem chủ trương của Nhà nước, xem cách làm giàu của làng khác mà học tập mới mau khá được. Chắc chắn rằng khi có điện, làng sẽ khác hơn bây giờ nhiều lắm, sẽ có tivi cho mỗi nhà, đường làng sẽ sáng trưng ánh điện mỗi đêm, lũ trẻ sẽ học và chơi trong ánh điện.

Ngóng điện, người làng mua tua-bin nhỏ về lắp. Tuy nhiên, nguồn điện chạy bằng sức nước vô cùng yếu, lại chập chờn chẳng đủ nguồn để thắp sáng bóng điện. Vào mùa khô, nguồn nước cạn thì không chạy được nữa. Đến mùa mưa, nếu không nhanh tay cất đi sẽ bị dòng nước lũ cuốn trôi mất. Một số đơn vị, các nhà hảo tâm cũng tài trợ tấm pin năng lượng mặt trời, nhưng nguồn điện không thể bảo đảm cho sinh hoạt tối thiểu của người dân.

Điểm trường tiểu học làng Canh Giao thuộc Trường Tiểu học xã Canh Hiệp có 29 học sinh. Trước đây, do không có điện lưới quốc gia nên các cô giáo phải sử dụng nhờ điện mặt trời của hộ dân trong làng. Những hôm trời giăng mây mù, thiếu nắng nên điện mặt trời không hoạt động được, học sinh phải ra sân học bài. Nỗi niềm ấy khiến cô giáo Đỗ Thị Kim Dung, Hiệu trưởng Trường Tiểu học xã Canh Hiệp cũng rất ngậm ngùi.

Có điện, nhiều gia đình đã mua tivi để lũ trẻ em, và người lớn học cách làm ăn từ các chương trình khuyến nông.

Nhiều năm trôi đi như thế, người dân làng Canh Giao vẫn mong đợi một ngày dòng điện quốc gia sẽ đến để đem văn minh về cho làng. Và cuối cùng niềm mong ước của cuộc đời cũng đã đến, làng Canh Giao đã có điện lưới quốc gia.

Điện về bản nhỏ

Trước nỗi bức xúc về điện của người dân, đầu năm 2024, UBND tỉnh Bình Định phối hợp với Công ty Điện lực Bình Định khởi công dự án cấp điện cho làng Canh Giao mang lại niềm vui khôn tả cho người dân ở đây. Lần đầu tiên nhìn thấy ánh sáng của những chiếc bóng điện được thắp lên từ điện lưới quốc gia, già làng Lê Văn Đen không giấu được xúc động, mắt cứ dán vào những trụ điện, những đường dây điện giăng trên không trung.

Điện lực Bình Định thường xuyên cử cán bộ kiểm tra các trạm biến áp cũng như hướng dẫn người dân sử dụng điện an toàn, tiết kiệm.

Ông Nguyễn Văn Thanh trưởng làng mừng rỡ khoe: “Từ ngày có điện, bà con được tiếp cận rất nhiều kĩ thuật canh tác nông, lâm nghiệp như trồng rừng, trồng sắn, làm lúa nước trên các phương tiện thông tin đại chúng. Có điện về bản, đời sống người dân đã tươi sáng hơn trước”. Tối tối, ông lại cùng nhiều người khác ngồi xem thời sự, xem các chương trình khuyến nông, cùng bàn cách làm ăn. Có điện, trẻ em và người lớn thường xuyên đến nhà văn hóa của làng để vui chơi. Nhiều người còn mua cả tủ lạnh, tủ đông để trữ đồ ăn, đông lạnh các loại thực phẩm phục vụ cho gia đình.

Điện về làng không chỉ làm thay đổi đời sống tinh thần mà còn mở ra niềm hi vọng, hứa hẹn giảm đi cái đói, cái nghèo từng bám lấy người dân nơi đây. Một số hộ mua máy móc phục vụ cho việc sản xuất của gia đình.

Có điện lưới quốc gia, trường học sẽ không lo thiếu ánh sáng cho học sinh học tập.

Ngày điện về bản nhỏ, đêm hội Raglai của đồng bào Chăm H’roi ở Canh Giao bừng lên sức sống mới, ngoài ánh lửa bập bùng theo nhịp cồng chiêng của trai gái trong làng, ánh điện Canh Giao đang tỏa từ nhà Rông chiếu sáng cả một vùng núi rừng dần đổi đời từ “cái điện”.

Ông Huỳnh Văn Thành, Chủ tịch UBND xã Canh Hiệp chia sẻ, so với các làng đồng bào DTTS khác trong xã, Canh Giao vẫn là làng nghèo nhất vì xa xôi cách trở, đi lại khó khăn. Năm 2022, các cấp chính quyền đã hỗ trợ xây dựng một số đoạn đường bê tông và và một cây cầu để bắc qua suối phá thế cô lập, tiếp cận dễ dàng hơn với các địa phương khác. Hầu hết bà con vẫn thuộc hộ nghèo. Từ bao đời nay, người dân làng Canh Giao luôn sống trong niềm mơ ước có đường giao thông để thuận tiện việc đi lại, có nước sạch và có điện lưới quốc gia để đời sống bớt tăm tối.

Trong thời gian tới, tỉnh sẽ hoàn thành việc làm đường bê tông vào làng Canh Giao. Bên cạnh đó, tỉnh đang chỉ đạo xây lắp mạng viễn thông vào đến làng để phục vụ đời sống bà con. Như thế 72 hộ dân làng Canh Giao sẽ được bảo đảm các điều kiện hạ tầng để sinh hoạt, sản xuất, học tập.

Năm 2020 một số đơn vị đã tổ chức lắp đặt pin năng lượng mặt trời cho bà con nhân dân tại Làng Canh Giao

Ông Thái Minh Châu, Giám đốc Công ty Điện lực Bình Định cho biết, trong quá trình triển khai, công trình đã gặp không ít khó khăn về địa hình. Làng Canh Giao là một trong 3 ngôi làng còn lại của tỉnh Bình Định chưa có hệ thống giao thông kết nối, chưa có hệ thống lưới điện quốc gia, Nhân dân tại đây đều là người đồng bào dân tộc thiểu số nên cuộc sống gặp nhiều khó khăn, thiếu thốn về vật chất, tinh thần.

Và bây giờ làng Canh Giao khác hơn trước nhiều lắm, nhiều nhà đã có tivi, đường làng sáng trưng ánh điện mỗi đêm, lũ trẻ sẽ học và chơi trong ánh điện. Từ khi có điện, Canh Giao như sôi động hẳn lên. Trong mắt người làng đã thấy niềm hi vọng đổi thay.