Đất có nguồn gốc mua bán và sử dụng ổn định

Ngày 8/6/2020, bà Nguyễn Thị Vân có đơn khởi kiện gửi TAND TP Hà Nội đề nghị xem xét việc thu hồi đất và phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo QĐ số 6800/QĐ-UBND và QĐ số 6808/QĐ-UBND ngày 28/11/2019 của UBND quận Bắc Từ Liêm; QĐ số 1434/QĐ-UBND ngày 13/4/2020 của Chủ tịch UBND quận Bắc Từ Liêm giải quyết khiếu nại, nhưng chưa trả lời thỏa đáng những yêu cầu của bà Vân.

Đến ngày 15/10/2020, bà Vân có đơn khởi kiện bổ sung yêu cầu khởi kiện và đề nghị TAND TP Hà Nội giải quyết những nội dung như:

Gia đình bà Vân là chủ sử dụng hợp pháp diện tích 336,1m2 đất ở tại tổ dân phố 5, phường Cổ Nhuế 2, quận Bắc Từ Liêm thuộc một phần thửa đất số 100, bản đồ đo vẽ năm 1993 của xã Liêm Mạc (cũ). Nguồn gốc diện tích đất được HTX Yên Nội giao đất ở từ năm 1968, theo chủ trương vận động những hộ dân thôn Yên Nội xuống xóm ấp để xây dựng kinh tế mới, mỗi hộ dân được giao 720m2 đất ở. Điều này được lãnh đạo HTX thời kì đó xác nhận tại biên bản Hội nghị lấy ý kiến về nguồn gốc đất và quá trình sử dụng đất tại khu vực xóm ấp, phường Cổ Nhuế 2 diễn ra vào ngày 17/10/2018, tại UBND phường Liêm Mạc.

Ngày 21/3/1995, gia đình bà Vân mua 350m2 đất ở nằm trong diện tích 720m2 đất của gia đình bà Nguyễn Thị Nhẫn, nay hiện trạng thửa đất chỉ còn 336,1m2. Thời điểm mua của gia đình bà Nhẫn đều có sự đồng ý của các thành viên trong gia đình, lập văn bản mua bán đất có người làm chứng và hai bên đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình. Ngày 16/7/2015, bà Vân đã tặng cho các con, em trai mình là Nguyễn Thanh Thủy, Nguyễn Quỳnh Trang, Nguyễn Ngọc Châu Toàn và Nguyễn Châu Thành.

Khi UBND quận Bắc Từ Liêm thu hồi đất để thực hiện dự án “Đầu tư xây dựng tuyến đường từ Đại học Mỏ địa chất vào Khu công nghiệp Nam Thăng Long”, không thực hiện ban hành riêng các quyết định thu hồi đất đối với diện tích 336,1m2 đất của gia đình bà Vân, mà cho rằng quyền sử dụng đất này thuộc của gia đình bà Nguyễn Thị Nhẫn và ban hành QĐ số 6800/QĐ-UBND ngày 28/11/2019 về thu hồi đất; QĐ số 4643/QĐ-UBND ngày 19/8/2020 về điều chỉnh QĐ số 6800/QĐ-UBND ngày 28/11/2019 là trái quy định pháp luật.

Bởi, căn cứ theo Khoản 2, Điều 101, Luật Đất đai năm 2013 về việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) và Khoản 1, Điều 82 Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 quy định về thủ tục đăng kí, cấp sổ đỏ đối với trường hợp đã chuyển quyền sử dụng đất, nhưng chưa thực hiện thủ tục chuyển quyền theo quy định thì diện tích đất 336,1m2 đất của gia đình bà Vân có nguồn gốc được HTX Yên Nội giao để ở từ năm 1967 - 1968 và quá trình sử dụng đất đủ điều kiện được cấp sổ đỏ đối với mục đích là đất ở cho toàn bộ 336,1m2 đất.

Ngoài ra, khi thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đối với diện tích đất thu hồi, UBND quận Bắc Từ Liêm đã ban hành QĐ số 6801/QĐ-UBND ngày 28/11/2019 và QĐ số 4644/QĐ-UBND ngày 19/8/2020 điều chỉnh QĐ số 6801 để bồi thường về đất đối với diện tích 336,1m2 đất cho bà Nhẫn là hoàn toàn trái quy định của pháp luật. Vì diện tích đất 336,1m2 đất đủ điều kiện để được cấp sổ đỏ, nên khi phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho gia đình bà tại QĐ số 6808/QĐ-UBND ngày 28/11/2019, UBND quận Bắc Từ Liêm phải bồi thường về đất cho gia đình bà mới đúng quy định pháp luật và bảo đảm quyền lợi của gia đình bà Vân. Hơn nữa, tại QĐ số 6801/QĐ-UBND ngày 28/11/2019 và QĐ số 4644/QĐ-UBND ngày 19/8/2020 điều chỉnh QĐ số 6801/QĐ-UBND, UBND quận Bắc Từ Liêm bồi thường diện tích 336,1m2 với mục đích đất nông nghiệp là hoàn toàn trái quy định vì diện tích đất trên đủ điều kiện công nhận là đất ở và bồi thường về đất với mục đích đất ở.

Viện dẫn thiếu các căn cứ quy định khi giải quyết khiếu nại của dân?

Sau khi UBND quận Bắc Từ Liêm thực hiện thu hồi đất, gia đình bà Vân hoàn toàn không đồng ý với các quyết định mà UBND quận ban hành, nên đã làm đơn khiếu nại đến Chủ tịch UBND quận.

Ngày 13/4/2020, Chủ tịch UBND quận Bắc Từ Liêm đã ra QĐ số 1434/QĐ-UBND về giải quyết khiếu nại lần đầu. Chủ tịch UBND quận đã viện dẫn thiếu các căn cứ quy định khi giải quyết khiếu nại, chỉ căn cứ vào các quy định pháp luật tại thời điểm phát sinh, mà không căn cứ vào các quy định pháp luật hiện hành để giải quyết khiếu nại là trái quy định pháp luật.

Tại thời điểm ngày 21/3/1995, bà Vân mua đất của bà Nhẫn chưa thực hiện đúng quy định pháp luật về đất đai, dân sự. Nhưng đến nay, theo quy định tại Điều 129 Bộ luật Dân sự năm 2015 về giao dịch dân sự vô hiệu do không tuân thủ quy định về hình thức; Khoản 1, Điều 82 Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 quy định về thủ tục đăng kí, cấp sổ đỏ đối với trường hợp đã chuyển quyền sử dụng đất nhưng chưa thực hiện thủ tục chuyển quyền theo quy định. Theo đó, năm 1995, bà Vân đã mua đất của gia đình bà Nhẫn và thanh toán hết tiền mua đất, thì pháp luật quy định hiện hành đã công nhận. Do đó, UBND quận phải công nhận quyền sử dụng diện tích đất này cho gia đình bà Vân để giải quyết khiếu nại.

Vì vậy, bà Vân đề nghị TAND TP Hà Nội tuyên hủy một phần QĐ số 6800/QĐ-UBND và QĐ số 6808/QĐ-UBND của UBND quận Bắc Từ Liêm về thu hồi đất và phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư kí ngày 28/11/2019; QĐ 4644/QĐ-UBND ngày 19/8/2020 điều chỉnh QĐ số 6801 về thu hồi đất; QĐ số 6801/QĐ-UBND ngày 28/11/2019 về phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; Quyết định 4644/QĐ-UBND ngày 19/8/2020 của UBND quận Bắc Từ Liêm điều chỉnh QĐ số 6801/QĐ-UBND về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; QĐ số 1434/QĐ-UBND ngày 13/4/2020 của Chủ tịch UBND quận Bắc Từ Liêm về giải quyết khiếu nại lần đầu. Tuyên buộc UBND quận Bắc Từ Liêm phải xác định toàn bộ diện tích đất thu hồi 336,1m2 là đất ở thuộc quyền sử dụng của gia đình bà Vân. Từ đó, ban hành quyết định thu hồi đất mới và lập phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho gia đình bà Vân.

Ngày 4/11/2020, Thẩm phán Mai Vân Anh, TAND TP Hà Nội có Thông báo số 329/TBTL-HCST về việc thụ lí Vụ án hành chính sơ thẩm số 329/2020/TLST-HC về việc khởi kiện quyết định hành chính trong lĩnh vực đất đai.