Nội dung chính của bản án phúc thẩm

Bản án số: 266/2021/DS-PT ngày 14/5/2021 của TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh tuyên xử: “Đình chỉ xét xử phúc thẩm đối với kháng cáo của bà Võ Thị Diệu Hiền và giữ nguyên bản án sơ thẩm.Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn ông Đỗ Văn Sơn. Tuyên bố vô hiệu đối với các Hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất (QSDĐ) giữa bà Trần Thị Loan, ông Đỗ Văn Hoài và bà Đỗ Thị Thanh đã được Văn phòng Công chứng Đồng Phú công chứng số: 001618, quyển số 5 TP/CC-SCC/HĐGD ngày 15/5/2015 đối với diện tích đất 20.723m2 thuộc các thửa đất số 39, 47, 48, 58, 59,60, 61 62, 63, 78, 79, 25 tờ bản đồ số 24 mà UBND huyện Đồng Phú cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) số vào sổ 2678/QSDĐ/2409/QĐ-UBND cho hộ bà Trần Thị Loan ngày 10/12/2003 và số 001619, quyển số: 5 TP/CC-SCC/HĐGD ngày 15/5/2015, đối với diện tích đất 7.861m2 thuộc thửa đất số 110, tờ bản đồ số 24 mà UBND huyện Đồng Phú cấp GCNQSDĐ số vào sổ (H) 6069/SDĐ/1226/QĐ-UBND cho hộ bà Trần Thị Loan ngày 28/5/2007 (các diện tích đất trên đều tọa lạc tại ấp Dên Dên, thị trấn Tân Phú, huyện Đồng Phú, tỉnh Bình Phước);

Bản án số 266/2021/DS-PT ngày 14/5/2021 của TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh.

Hủy phần điều chỉnh ngày 4/8/2015 của Văn phòng ĐKĐĐ-Chi nhánh huyện Đồng Phú tại trang 4 của GCNQSDĐ có số vào sổ 2678/QSDĐ/2409/QĐ-UBND do UBND huyện Đồng Phú cấp cho hộ bà Trần Thị Loan ngày 10/12/2003; Hủy phần điều chỉnh ngày 7/8/2015 của Văn phòng ĐKĐĐ - Chi nhánh huyện Đồng Phú tại trang 4 của GCNQSDĐ có số vào sổ (H) 6069/SDĐ/1226/QĐ-UBND do UBND huyện Đồng Phú cấp cho hộ bà Trần Thị Loan ngày 28/5/2007, với nội dung điều chỉnh biến động sang tên người sử dụng từ hộ bà Trần Thị Loan sang tên bà Đỗ Thị Thanh;

Chấp nhận yêu cầu độc lập của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan ông Đoàn Thanh Phương: Hủy kết quả bán đấu giá tài sản ngày 16/5/2018 giữa Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đồng Phú và ông Đoàn Thanh Phương. Hủy Hợp đồng mua bán tài sản đấu giá số: 006648/2018/HĐMBTSBĐG ngày 18/6/2018 và Hợp đồng sửa đổi, bổ sung Hợp đồng mua bán tài sản bán đấu giá ngày 23/8/2018;

Buộc Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đồng Phú có trách nhiệm trả lại cho ông Đoàn Thanh Phương số tiền 2.782.000.000 đồng và bồi thường thiệt hại cho ông Phương số tiền 650.431.600 đồng, tổng cộng: 3.432.431.600 đồng”.

Liệu có dấu hiệu làm trái?

Căn cứ Bản án số: 266/2021/DS-PT ngày 14/5/2021 nói trên, bà Trần Thị Loan nộp hồ sơ đến Văn phòng ĐKĐĐ - Chi nhánh huyện Đồng Phú đề nghị cập nhật, cấp đổi GCNQSDĐ. Tuy nhiên, Văn phòng ĐKĐĐ - Chi nhánh huyện Đồng Phú đưa ra lí do: Vì ông Đoàn Thanh Phương vẫn chưa giao trả các GCNQSDĐ trên, nên Văn phòng ĐKĐĐ- Chi nhánh huyện Đồng Phú trả hồ sơ và không thụ lí giải quyết cho bà Loan.

Tuy nhiên, hồ sơ thể hiện lí do trên là thiếu cơ sở, ảnh hưởng quyền lợi hợp pháp của người cao tuổi là bà Loan.

Thứ nhất, quyền được cập nhật, cấp đổi GCNQSDĐ là quyền đương nhiên của gia đình bà Loan được ghi nhận tại Bản án dân sự số: 266/2021/DS-PT ngày 14/5/2021. Quyền lợi này không bị ràng buộc bởi bất kì điều kiện hay nghĩa vụ nào khác.

Căn cứ quy định tại Khoản 1 Điều 84 Nghị định số: 43/2014/NĐ-CP có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/7/2014, hướng dẫn thi hành Luật Đất đai, người nhận QSDĐ, tài sản gắn liền với đất có quyền nộp hồ sơ đăng kí biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất đối với trường hợp nhận QSDĐ theo kết quả giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất theo thỏa thuận, quyết định hoặc bản án của TAND.

Đối chiếu với quy định của nghị định trên, trường hợp của gia đình bà Loan, TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh đã có quyết định và ghi nhận cụ thể tại Bản án dân sự số: 266/2021/DS-PT ngày 14/5/2021 đã có hiệu lực pháp luật, tuyên xử: Vô hiệu đối với các Hợp đồng tặng cho QSDĐ giữa bà Loan, ông Đỗ Văn Hoài và bà Đỗ Thị Thanh đã được công chứng tại Văn phòng Công chứng Đồng Phú. Đồng thời, hủy bỏ phần điều chỉnh ngày 4/8/2015 của Văn phòng ĐKĐĐ- Chi nhánh huyện Đồng Phú tại trang 4 của 2 Giấy chứng nhận: Số (H) 6069/SDĐ/1226/QĐ- UBND và số 2678/QSDĐ/2409/QĐ-UBND liên quan đến nội dung điều chỉnh biến động sang tên người sử dụng từ hộ bà Trần Thị Loan sang tên bà Đỗ Thị Thanh. Có thể thấy, gia đình bà Loan là người nhận QSDĐ theo kết quả giải quyết tranh chấp tại bản án của TAND. Do đó, gia đình bà Loan có đầy đủ cơ sở để thực hiện quyền của người nhận QSDĐ, tài sản gắn liền với đất được ghi nhận trong bản án, từ đó được quyền yêu cầu Văn phòng ĐKĐĐ - Chi nhánh huyện Đồng Phú thực hiện thủ tục cập nhật, cấp đổi các Giấy chứng nhận mà không bị ràng buộc bởi bất kì nghĩa vụ nào khác.

Thứ hai, việc trả lại cho ông Đoàn Thanh Phương tổng số tiền 3.432.431.600 đồng là trách nhiệm của Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đồng Phú. Gia đình bà Loan không liên quan đến việc thực hiện nghĩa vụ này của Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đồng Phú. Do vậy, việc Văn phòng ĐKĐĐ - Chi nhánh huyện Đồng Phú yêu cầu gia đình bà Loan cung cấp văn bản, giấy tờ chứng minh cho việc thực hiện nghĩa vụ của Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đồng Phú là có dấu hiệu trái quy định tại Khoản 1, Điều 84 Nghị định số: 43/2014/NĐ-CP.

“Phiếu trả hồ sơ” của Văn phòng ĐKĐĐ - Chi nhánh huyện Đồng Phú có nội dung trái với Nghị định 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ.

Xin nói rõ thêm: Về việc giải quyết quyền và nghĩa vụ giữa Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đồng Phú và ông Đoàn Thanh Phương có thể hiện tại Bản án dân sự số: 266/2021/DS-PT. Bản án đã nêu rõ: Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đồng Phú phải có nghĩa vụ và trách nhiệm thanh toán cho ông Phương số tiền trên. Gia đình bà Loan hoàn toàn không có trách nhiệm trong việc thanh toán số tiền trên cho ông Phương. Trường hợp Chi cục Thi hành án không thể thực hiện nghĩa vụ chi trả cho ông Phương số tiền trên, gia đình bà Loan không có quyền đề nghị hay yêu cầu Chi cục Thi hành án thanh toán số tiền trên cho ông Phương và cũng không có quyền hay nghĩa vụ làm thay Chi cục Thi hành án chi tiền cho ông Phương, để ông Phương giao trả GCNQSDĐ.

Trong khi, Bản án dân sự số: 266/2021/DS-PT là văn bản đang có giá trị pháp lí về thi hành án trong việc giải quyết vụ việc của gia đình bà Loan. Bản án trên đã có hiệu lực pháp luật và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải tôn trọng và nghiêm chỉnh chấp hành theo quy định. Việc Văn phòng ĐKĐĐ - Chi nhánh huyện Đồng Phú không áp dụng quyết định tại Bản án dân sự số: 266/2021/DS-PT ngày 14/5/2021 của TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh để giải quyết hồ sơ cấp đổi GCNQSDĐ của gia đình bà Loan, mà nhất quyết yêu cầu gia đình bà Loan phải cung cấp văn bản, giấy tờ chứng minh cho việc thực hiện nghĩa vụ của Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đồng Phú, để ông Phương giao trả GCNQSDĐ, sau đó mới tiến hành xử lí hồ sơ của bà Loan là điều hết sức vô lí.

Thứ ba, trong trường hợp ông Đoàn Thanh Phương không thực hiện nghĩa vụ giao nộp lại 2 GCNQSDĐ, Văn phòng ĐKĐĐ - Chi nhánh huyện Đồng Phú trong phạm vi nhiệm vụ, thẩm quyền của mình có trách nhiệm báo cáo cơ quan có thẩm quyền hủy Giấy chứng nhận đã cấp; chỉnh lí hồ sơ địa chính và tiến hành thủ tục cấp lại Giấy chứng nhận mới cho hộ gia đình bà Loan theo quy định.

Văn phòng ĐKĐĐ - Chi nhánh huyện Đồng Phú cho biết: Việc Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đồng Phú chi trả số tiền 3.432.431.600 đồng cho ông Đoàn Thanh Phương và việc ông Phương phải giao trả lại 2 Giấy chứng nhận để bà Loan thực hiện thủ tục cập nhật, cấp đổi là hai nghĩa vụ độc lập với nhau. Tại Bản án dân sự số: 266/2021/DS-PT, TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh cũng không hề ghi nhận và ràng buộc điều kiện rằng: Khi nào Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đồng Phú hoàn tất việc chi trả cho ông Phương số tiền 3.432.431.600 đồng, thì ông Phương mới buộc phải giao trả Giấy chứng nhận và khi đó gia đình bà Loan mới được cập nhật, cấp đổi các Giấy chứng nhận trên theo quyết định của bản án. Do đó, nếu ông Phương không hợp tác và không giao trả Giấy chứng nhận, gia đình bà Loan vẫn được tiến hành thủ tục cập nhật, cấp đổi các Giấy chứng nhận theo quy định của pháp luật.

Mặc khác, tại Khoản 6 và 7 Điều 87 Nghị định số: 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật Đất đai có quy định: “Điều 106. Đính chính, thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp: “6. Việc thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp không thuộc trường hợp quy định tại Khoản 2, Điều 106 của Luật Đất đai chỉ được thực hiện khi có bản án hoặc quyết định của TAND đã được thi hành.7. Trường hợp thu hồi Giấy chứng nhận theo quy định tại các Khoản 1, 2, 3, 4 và 6 Điều này mà người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất không giao nộp Giấy chứng nhận thì Văn phòng ĐKĐĐ có trách nhiệm báo cáo cơ quan có thẩm quyền cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất quyết định hủy Giấy chứng nhận đã cấp; chỉnh lí hồ sơ địa chính theo quy định; lập danh sách Giấy chứng nhận đã bị hủy gửi Sở Tài nguyên và Môi trường, Tổng cục Quản lí đất đai để thông báo công khai trên trang thông tin điện tử”.

Căn cứ quy định trên, khi gia đình bà Loan thực hiện thủ tục cấp đổi Giấy chứng nhận theo Bản án của TAND thì Văn phòng ĐKĐĐ - Chi nhánh huyện Đồng Phú có trách nhiệm thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp. Trường hợp ông Đoàn Thanh Phương không giao nộp Giấy chứng nhận thì Văn phòng ĐKĐĐ - Chi nhánh huyện Đồng Phú có trách nhiệm báo cáo cơ quan có thẩm quyền cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất ra quyết định hủy Giấy chứng nhận đã cấp; chỉnh lí hồ sơ địa chính theo quy định; lập danh sách Giấy chứng nhận đã bị hủy gửi Sở Tài nguyên và Môi trường, Tổng cục Quản lí đất đai để thông báo công khai trên trang thông tin điện tử. Từ đó tiến hành các thủ tục cần thiết, cấp mới GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho gia đình bà Loan.

Ngoài ra, tại Thông báo số: 684/TB-CNVPĐKĐĐ.ĐP ngày 20/5/2022 của Văn phòng ĐKĐĐ - Chi nhánh huyện Đồng Phú gửi ông Đoàn Thanh Phương về việc đề nghị ông Phương giao nộp 2 GCNQSDĐ để giải quyết hồ sơ cho gia đình bà Loan, có thể hiện Văn phòng ĐKĐĐ - Chi nhánh huyện Đồng Phú cũng đã đưa ra phương án xử lí trong trường hợp ông Phương không giao nộp lại 2 Giấy chứng nhận, rằng văn phòng sẽ lập thủ tục đề nghị hủy 2 Giấy chứng nhận và cấp lại Giấy chứng nhận cho hộ gia đình bà Loan. Tuy nhiên, không biết lí do vì sao mà thực tiễn xử lí hồ sơ của bà Loan, Văn phòng ĐKĐĐ - Chi nhánh huyện Đồng Phú lại không tiến hành theo phương án xử lí đã thông báo đến ông Đoàn Thanh Phương?

Nguyện vọng của người cao tuổi

Trong đơn vừa gửi game bài đổi thưởng tiền that , bà Loan có nguyện vọng: “Căn cứ Bản án dân sự số 266/2021/DS-PT ngày 14/5/2021 của TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh đã có hiệu lực pháp luật, Văn phòng ĐKĐĐ - Chi nhánh huyện Đồng Phú gửi báo cáo, đề xuất cơ quan có thẩm quyền hủy các Giấy chứng nhận: Số (H) 6069/SDĐ/1226/QĐ-UBND và số 2678/QSDĐ/2409/QĐ-UBND. Đồng thời, hoàn tất việc cập nhật, cấp đổi GCNQSDĐ cho hộ gia đình tôi. Và căn cứ Luật Người cao tuổi, tôi kính đề nghị quý game bài đổi thưởng tiền that xem xét, phản ánh, kiến nghị các cơ quan bảo vệ pháp luật ở tỉnh Bình Phước giải quyết theo thẩm quyền, để Văn phòng ĐKĐĐ - Chi nhánh huyện Đồng Phú thi hành bản án trên theo đúng quy định của pháp luật”.