Cần hủy bỏ các quyết định cưỡng chế

Theo phản ánh, Kết luận số 1085/KL-TTLN-P3 ngày 14/3/2019 của Thanh tra TP Hà Nội, không nêu việc Nhà nước vận động người dân đi xây dựng vùng kinh tế mới, khai hoang, phục hóa, hình thành thôn Minh Tân, xã Minh Trí từ năm 1985. Khi đo vẽ Bản đồ địa chính năm 1993, cơ quan Nhà nước không đo vẽ đất đai tại thôn Minh Tân; Quy hoạch rừng phòng hộ, rừng đặc dụng năm 1998 không bóc tách diện tích đất ở của các hộ dân; diện tích khai hoang đủ điều kiện được giao đất, người dân sinh sống tại thôn Minh Tân là đối tượng được công nhận xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở (sổ đỏ) theo đúng quy định của Luật Đất đai. Quy hoạch điều chỉnh rừng năm 2008 thực hiện không đúng trình tự quy định, chưa lấy ý kiến của cộng đồng dân cư; công bố quy hoạch điều chỉnh rừng năm 2008 không đúng quy định; chưa thực hiện việc cắm mốc giới quy hoạch rừng tại thôn Minh Tân, người dân không xác định được phạm vi quy hoạch; Ngày 21/9/2008, UBND xã Minh Trí đã có biên bản họp Hội đồng xác nhận nguồn gốc đất, đối với 27 hộ dân có công trình xây dựng tại thôn Minh Tân, có nội dung: “Ý kiến của các thành viên Hội đồng và đại biểu Nhân dân tham dự họp Hội đồng: Đều thống nhất kết quả thẩm định của Tổ công tác về nguồn gốc đất theo danh sách 27 hộ gia đình, cá nhân có công trình xây dựng tại thôn Minh Tân, thống nhất chung nguồn gốc đất là khai hoang của các hộ dân thôn Minh Tân, xây dựng khu kinh tế mới Đồng Đò năm 1985”. Tuy nhiên, đến tháng 4/2019, UBND huyện Sóc Sơn ban hành quyết định cưỡng chế, buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả do tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất lâm nghiệp, sang đất phi nông nghiệp, là không đúng quy định…

Ngày 11/6/2019, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Nguyễn Văn Thanh đã kí Văn bản số 943/TTCP-BTCDTW, gửi UBND TP Hà Nội, đề nghị chỉ đạo cơ quan có thẩm quyền xem xét, tạm dừng việc cưỡng chế và giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân theo quy định. Đồng thời làm rõ hồ sơ pháp lí liên quan đến Dự án quy hoạch rừng Sóc Sơn, thông báo kết quả giải quyết đến Thanh tra Chính phủ.

Ngay sau đó, ngày 22/7/2019, Thanh tra TP Hà Nội có Văn bản số 3372/TTTP-P3, trả lời ông Nguyễn Mạnh Hùng và một số công dân thôn Minh Tân: Năm 1988, UBND huyện Sóc Sơn có quyết định điều chuyển một số hộ dân trên địa bàn huyện đến xây dựng kinh tế mới, tại điểm Đồng Đò, thôn Minh Tân, xã Minh Trí. Trên địa bàn xã Minh Trí hình thành khu dân cư tập trung làm kinh tế mới. Việc quản lí đất đai của chính quyền địa phương dựa trên cơ sở tự kê khai, không có thủ tục giao đất. Năm 1993, thực hiện đo vẽ Bản đồ địa chính, tại thôn Minh Tân có một số hộ sử dụng đất đã được đo vẽ trên bản đồ địa chính. Ngày 11/6/1998, UBND thành phố có Quyết định số 2334/QĐ-UBND, phê duyệt quy hoạch chi tiết rừng phòng hộ, rừng đặc dụng Sóc Sơn. Tuy nhiên, việc triển khai thực hiện Quy hoạch rừng năm 1998 còn nhiều bất cập; quá trình điều tra, khảo sát để lập quy hoạch điều chỉnh rừng, một số hộ dân thiếu hợp tác, không cho đo vẽ, dẫn đến khi trình các cơ quan chức năng thẩm định, phê duyệt Quy hoạch điều chỉnh rừng năm 2008, thực tế vẫn còn một số diện tích đất của các hộ dân sử dụng nằm trong quy hoạch. Hiện nay, UBND thành phố đã chỉ đạo giao cho Sở Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn UBND huyện Sóc Sơn kiểm tra, rà soát để xử lí đối với các trường hợp trên. Về công bố Quy hoạch năm 2008, UBND huyện Sóc Sơn tổ chức công khai còn chậm. Phản ánh về việc tổ chức cưỡng chế một số công trình xây dựng tại thôn Minh Tân, xã Minh Trí của UBND huyện Sóc Sơn không đúng quy định. UBND thành phố giao Thanh tra thành phố xác minh nội dung khiếu nại của 8 trường hợp có công trình xây dựng tại thôn Minh Tân, xã Minh Trí. Thanh tra thành phố đang tiến hành xác minh, kết luận theo quy định của Luật Khiếu nại.

UBND huyện Sóc Sơn đã ban hành Công văn số 1559/UBND-VP yêu cầu Đội Quản lí trật tự xây dựng đô thị huyện Sóc Sơn, UBND xã Minh Trí tạm dừng việc cưỡng chế tại thôn Minh Tân, xã Minh Trí. Chủ tịch UBND huyện Sóc Sơn Phạm Văn Minh cũng yêu cầu Thanh tra huyện, Đội Quản lí trật tự xây dựng đô thị huyện Sóc Sơn, rà soát hồ sơ pháp lí liên quan đến việc cưỡng chế và giải quyết khiếu nại của công dân; phối hợp với Thanh tra thành phố đề xuất UBND thành phố Hà Nội báo cáo Thanh tra Chính phủ. Quyết định tạm dừng cưỡng chế phá dỡ của UBND huyện Sóc Sơn, nhận được sự đồng thuận cao của chính quyền địa phương và các hộ dân thôn Minh Tân.

Văn bản của Thanh tra TP Hà Nội

Để quyền lợi của người dân được bảo đảm

Trước đó, trong buổi tiếp xúc cử tri diễn ra vào ngày 18/6/2019, ông Nguyễn An Huy, Chánh Thanh tra TP Hà Nội đã có những khẳng định, liên quan đến quyền lợi của người dân thôn Minh Tân. Theo đó, những trường hợp khai hoang đất rừng trước đây, sẽ được bảo đảm quyền lợi theo đúng quy định của pháp luật. Ông Huy cũng khẳng định, đơn vị không thanh tra việc lập quy hoạch có đúng hay không. Quá trình thanh tra, Thanh tra thành phố dựa trên hồ sơ đã có để đối chiếu với quy định của pháp luật, đánh giá việc tổ chức sử dụng đất. Từ năm 1998, rừng Sóc Sơn được quy hoạch 6.630ha. Đến năm 2006, Thanh tra Chính phủ kết luận, trong 6.630ha đất rừng, có trên 955ha chồng lấn vào đất ở và một số loại đất khác. Chính vì vậy, Thanh tra Chính phủ đề nghị TP Hà Nội phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, xây dựng lại quy hoạch đất rừng Sóc Sơn. Đến năm 2008, TP Hà Nội đã có quyết định phê duyệt quy hoạch đất rừng Sóc Sơn còn khoảng 4.500ha (bỏ trên 955ha đất chồng lấn ra ngoài quy hoạch).

Cục Kiểm lâm (Tổng cục Lâm nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết: “Trong hệ thống pháp luật hiện hành, đã có những quy định rất cụ thể về quyền lợi, nghĩa vụ, cũng như trách nhiệm đối với những người dân thuộc diện đi khai hoang, trồng rừng. Về vấn đề thẩm quyền phê duyệt quy hoạch bảo vệ và phát triển rừng, hay còn gọi là quy hoạch lâm nghiệp, Cục Kiểm lâm cho biết, Pháp lệnh Bảo vệ rừng số 147/LCT ngày 6/9/1972 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, sau này là Luật Bảo vệ và phát triển rừng năm 1991 hay Luật Lâm nghiệp số 16/2017/QH14 năm 2017, đã có quy định rất rõ về các vấn đề liên quan đến việc này. Về thẩm quyền phê duyệt rừng phòng hộ đối với cấp địa phương là Chủ tịch UBND tỉnh/thành phố và được quy định rất rõ tại Điều 12 Nghị định số 23/2006/NĐ-CP, về thi hành Luật Bảo vệ và phát triển rừng. Từ đầu năm 2019 cho đến nay, UBND cấp tỉnh tổ chức lập quy hoạch tỉnh (quy hoạch chung, trong đó bao gồm sử dụng tài nguyên, bảo vệ môi trường) sau đó trình HĐND cấp tỉnh xem xét, thông qua, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt. Quy định này đã được nêu rất rõ tại Khoản 4, Điều 16 Luật Quy hoạch năm 2017. Vấn đề rừng phòng hộ của TP Hà Nội nói chung và tại xã Minh Trí, huyện Sóc Sơn nói riêng, đại diện Cục Kiểm lâm cho biết, TP Hà Nội hiện có 19.637,05ha là diện tích rừng, trong đó 3.784,53ha rừng phòng hộ, chiếm 19,3%. Rừng phòng hộ tại Hà Nội phân bố tại 4 huyện: Sóc Sơn có 3.266,92ha, chiếm 86,3%; Chương Mỹ 432,41ha, chiếm 11,4%; Quốc Oai 72,72ha, chiếm 1,9%; Thạch Thất 12,48ha, chiếm 0,4%. Tất cả diện tích rừng phòng hộ này đều do Ban Quản lí rừng phòng hộ - đặc dụng TP Hà Nội quản lí.

Văn bản của Thanh tra Chính phủ

Đối với những khúc mắc về quyền lợi của những người dân đi khai hoang như tại thôn Minh Tân, một lãnh đạo tại Cục Kiểm lâm cho biết: Theo quy định tại Khoản 5, Điều 29 Nghị định số 156/2018/NĐ-CP ngày 16/11/2018 của Chính phủ, rừng trồng do chủ rừng tự đầu tư sẽ hưởng toàn bộ giá trị lâm sản. Như vậy, đối với những hộ dân khai hoang tự bỏ vốn trồng rừng hợp pháp, sẽ được hưởng toàn bộ giá trị lâm sản khi khai thác.

Việc người dân đi khai hoang trước khi quy hoạch và thành lập rừng phòng hộ, thực hiện theo quy định tại Điều 53 Luật Đất đai năm 2013. Trước khi cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định thu hồi, theo quy định của Luật Đất đai, phải thực hiện xong việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định của pháp luật, đối với trường hợp phải GPMB. Để bảo đảm quyền lợi của người dân, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP Hà Nội phải đánh giá cụ thể, trên cơ sở đó sẽ trình UBND TP xem xét xác định kinh phí hỗ trợ cho người dân…”.

Vì vậy, để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, Báo Người cao tuổi đề nghị UBND TP Hà Nội; UBND huyện Sóc Sơn sớm làm rõ.