Diễn biến sự việc

Trong hồ sơ và các nhân chứng thể hiện: Trước năm 2004, ông Nguyễn Thanh Long, Nguyễn Thanh Nhã, Nguyễn Thanh Sang, Nguyễn Thanh Dũng được cha ruột là cụ Nguyễn Văn Hòa chia cho mỗi người khoảng 3.000m² đất tại các thửa đất 194, 195, 199 tờ bản đồ số 9 tại xã Giai Xuân, huyện Phong Điền, TP Cần Thơ nhưng chưa thực hiện thủ tục sang tên GCNQSDĐ. Các phần đất được chia cụ thể, cắm ranh, mốc, cọc… và được các thành viên, trong đó có ông Long quản lý, sử dụng, cải tạo, canh tác và cất nhà ở trên phần đất này trên 20 năm nay.

Ông Long và đại diện các gia đình trao đổi với nhà báo

Trong quá trình làm ăn, ông Dũng cần vốn làm ăn nên mượn GCNQSDĐ thửa 194, 195, 199 tờ bản đồ số 09 để vay vốn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Agribank) Chi nhánh quận Bình Thủy nên các thành viên còn lại không thể làm thủ tục sang tên riêng.Trong quá trình vay vốn tại ngân hàng, ông Dũng bị nợ xấu nên không được xem xét cho vay thêm.

Năm 2008, thông qua anh Phan Văn Tấn (ngụ tổ 3, ấp Thới An, xã Giai Xuân) giới thiệu, ông Dũng nhờ ông Vũ Văn Hạnh giúp đỡ vay tiền. Ông Hạnh cho biết sẽ hỗ trợ cho ông Dũng được vay số tiền lên đến 900 triệu đồng tại một ngân hàng mà ông quen biết với điều kiện phải chuyển tên từ cụ Nguyễn Văn Hòa (cha ông Long) sang cho ông Dũng cập nhật tại trang tư GCNQSDĐ và sau đó chuyển nhượng cho ông Vũ Văn Hạnh đứng tên trên GCNQSDĐ. Ông Hạnh đưa cho ông Dũng 350 triệu đồng để rút GCNQSDĐ từ ngân hàng, giao lại cho ông Hạnh để làm hồ sơ chuyển nhượng các thửa đất số 194,195,199 tờ bản đồ số 9 cho ông Hạnh. Tuy nhiên, từ khi làm hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho ông Hạnh thì ông Dũng không liên lạc được với ông Hạnh và không biết ông Hạnh vay của ngân hàng số tiền bao nhiêu. Hiện Chi cục THADS huyện Phong Điền đã bán đấu giá quyền sử dụng đất trên để thi hành án trả nợ thay cho ông Vũ Văn Hạnh, buộc các anh em của ông Long phải bàn giao quyền sử dụng đất cho người mua trúng đấu giá.

Chuyển nhượng QSDĐ không tuân thủ pháp luật về đất đai

Luật sư Huỳnh Thanh Xuân, Công ty Luật Lê Hoàng – Đoàn Luật sư TP Cần Thơ cho biết: Việc vay tiền bằng cách làm hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ từ trước đến nay xảy ra rất phổ biến trong phạm vi cả nước nói chung và khu vực ĐBSCL nói riêng dẫn đến nhiều hệ lụy đáng tiếc. Có những trường hợp vì cần có tiền để xoay sở trong lúc khó khăn, cũng có trường hợp do thiếu hiểu nên sa vào bẫy của “tín dụng đen”, hay của các đối tượng lừa đảo. Nhiều gia đình vướng vào cảnh “màn trời, chiếu đất”, cuộc sống khó khăn càng thêm khó, thậm chí phải lôi kéo nhau vào cuộc tranh tụng. Cụ thể, trường hợp của ông Nguyễn Thanh Long cũng vậy. Ngày 8/5/2008, ông Dũng (em ông Long) vay của ông Hạnh 350 triệu đồng và làm hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ cho ông Vũ Văn Hạnh. Tuy nhiên, khi ông Hạnh nhận chuyển nhượng xong ông Dũng không liên lạc được với ông Hạnh và cũng không biết ông Hạnh vay tiền ở Ngân hàng nào và vay bao nhiêu tiền. Hành vi và việc làm của ông Vũ Văn Hạnh là có dấu hiệu vi phạm pháp luật.

Các anh em của ông Long có đất do cha mẹ để lại, quản lí sử dụng hơn 20 năm qua nhưng giờ bị thi hành án bởi một vụ án mà họ không liên quan

Mặt khác, đối với giao dịch chuyển nhượng QSDĐ các bên phải tuân thủ theo quy định của pháp luật. Cụ thể, hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ phải được làm bằng văn bản và được cơ quan có thẩm quyền công chứng, chứng nhận theo quy định. Điểm b, Khoản 1, Điều 127 Luật Đất đai năm 2003 quy định:

“Hồ sơ chuyển nhượng QSDĐ gồm hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ và giấy chứng nhận QSDĐ.Hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ phải có chứng nhận của công chứng Nhà nước; trường hợp hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ của hộ gia đình, cá nhân thì được lựa chọn hình thức chứng nhận của công chứng Nhà nước hoặc chứng thực của UBND xã, phường, thị trấn nơi có đất”.

Tuy nhiên, theo Hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ giữa ông Nguyễn Thanh Dũng và ông Vũ Văn Hạnh thể hiện: Năm 2008 ông Nguyễn Thanh Dũng và ông Vũ Văn Hạnh ký kết hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ thuộc thửa số 194, 195, 199 tờ bản đồ số 9,diện tích 12.070m², tại địa chỉ ấp Thới An, xã Giai Xuân, huyện Phong Điền, TP Cần Thơ, thì hợp đồng không có Cơ quan chức năng nào công chứng, chứng nhận theo Luật Đất đai quy định. Tuy nhiên, việc ngày 9/6/2008, UBND huyện Phong Điền cấp GCNQSDĐ số: AM 290294; số vào sổ cấp GCNQSDĐ: H00639 cấp cho ông Vũ Văn Hạnh là không tuân thủ theo quy định của Luật Đất đai.

Hơn nữa, hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ không đề cập đến tài sản gắn liền trên đất, GCNQSDĐ cũng không đề cập đến tài sản gắn liền trên đất. Nhưng thực chất QSDĐ là của cha, mẹ ông Long đã cho lại và tài sản gắn liền trên đất như nhà, cây trồng, khu mộ… đều do gia đình ông Long tạo lập trên 20 năm được chính quyền địa phương xác nhận. Hiện nay Chi cục THADS huyện Phong Điền đã bán đấu giá cả QSDĐ và tài sản gắn liền trên đất để trả nợ thay cho ông Vũ Văn Hạnh là không phù hợp.

Được biết, hiện ông Nguyễn Thanh Long đã nộp đơn khởi kiện vụ việc ra TAND quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ, yêu cầu giải quyết nhằm bảo vệ quyền và lợi hợp pháp của gia đình mình.