Nội dung vụ án

Đơn (kèm hồ sơ) của bà Nguyễn Thị Cúc (Bảy), ở 339C Nguyễn Văn Linh, khu vực 5, phường An Khánh, quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ cho biết:

Ngày 26/6/2012, bà Cúc cùng chị Nguyễn Thị Tha, ông Nguyễn Văn Ngà, bà Phạm Thị Sửu, bà Nguyễn Thị Thủy Tiên, ông Nguyễn Hưng Phát đến Trại tạm giam Công an TP Cần Thơ gặp anh Nguyễn Văn Hưng, cùng nhau thỏa thuận mua bán nhà và chuyển quyền sử dụng 267,55m2 đất thửa số 65, tờ bản đồ số 15, khu vực II, phường An Khánh, quận Ninh Kiều; giá thỏa thuận là 1,8 tỉ đồng. Hình thức và tiến độ thanh toán: Bà Sửu, chị Tha nhận thay anh Hưng để thanh toán chi trả các khoản: Ngày 26/6/2012 trả tiền khắc phục hậu quả tại cơ quan điều tra: 204 triệu đồng; trả tiền Ngân hàng Phương Nam: 150 triệu đồng; trả cho bà Phạm Thị Sửu: 800 triệu đồng; trả tiền mượn mua vật tư cho bà Cúc: 120 triệu đồng.

Ngày 18/2/2014, chị Tha viết biên nhận và đồng ý giao hết cho bà Cúc toàn bộ giấy thỏa thuận gốc “phân chia tài sản chia tại Trại giam Long Tuyền giữa chị Tha và gia đình nhà chồng (anh Hưng); giao cho bà Bảy được toàn quyền nhận tiền của chị Tha trong phân chia tài sản. Như vậy, số tiền 1,8 tỉ đồng mua căn nhà, đất nêu trên, bà Cúc đã thực hiện xong nghĩa vụ đối với bà Sửu, chị Tha, anh Hưng.

Căn nhà trên phần đất 267,55m2 thửa số 65 tờ bản đồ số 15, khu Vực II, phường An Khánh.

Ngày 28/10/2015, chị Tha có đơn khởi kiện yêu cầu: Hủy hợp đồng tặng cho QSDĐ do anh Hưng kí tặng cho bà Sửu. Lí do khởi kiện: Chị Tha và anh Hưng là vợ chồng. Ông Nguyễn Văn Ổi (bố anh Hưng) có phần đất đang tranh chấp tại thửa đất số 19, tờ bản đồ số 15, diện tích 818,3m2. Ông Ổi có hứa với chị Tha, nếu khởi kiện được phần đất trên thì sẽ cho vợ chồng chị Tha một miếng đất. Ông Ổi đã tặng cho vợ chồng chị Tha phần đất 267,55m2 tại thửa số 65, tờ bản đồ số 15, tọa lạc tại khu II, phường An Khánh, quận Ninh Kiều. Anh Hưng được UBND quận Ninh Kiều cấp sổ đỏ ngày 25/9/2008, đây là tài sản chung của vợ chồng trong thời kì hôn nhân. Tuy nhiên, do anh Hưng kí tặng cho bà Sửu, không thông qua chị Tha, nên chị Tha yêu cầu Tòa án hủy hợp tặng cho trên.

Bản án dân sự sơ thẩm số 47/2016/DSST ngày 20/7/2016 của TAND quận Ninh Kiều quyết định: Hủy hợp đồng tặng cho QSDĐ do anh Hưng kí tặng cho bà Sửu; đề nghị UBND quận Ninh Kiều thu hồi sổ đỏ cấp ngày 17/8/2010 cho bà Sửu.

Bản án dân sự phúc thẩm số 78/2017/DSPT ngày 30/5/2017 của TAND TP Cần Thơ quyết định: Hủy hợp đồng tặng cho QSDĐ do anh Hưng kí tặng cho bà Sửu.

Quyết định số 157/QĐKNGĐT-VKS-DS ngày 13/9/2018 của Viện trưởng Viện KSND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh: Kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm đối với Bản án dân sự phúc thẩm số 78/2017/DSPT ngày 30/5/2017 của TAND TP Cần Thơ; đề nghị Ủy ban Thẩm phán TAND Tối cao tại TP Hồ Chí Minh xét xử giám đốc thẩm theo hướng hủy Bản án dân sự phúc thẩm số 78 và Bản án dân sự sơ thẩm số 47; giao hồ sơ vụ án cho TAND quận Ninh Kiều xét xử sơ thẩm lại.

Quyết định giám đốc thẩm số 26/2019/DS-GĐT ngày 28/2/2019 của TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh: Không chấp nhận Kháng nghị số 157/QĐKNGĐT-VKS-DS ngày 13/9/2018 của Viện trưởng Viện KSND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh; giữ nguyên Bản án dân sự phúc thẩm số 78. Lí do: Quyền sử dụng diện tích đất trên trong thời kì hôn nhân của chị Tha và anh Hưng; không có căn cứ cho rằng ông Ổi, bà Sửu tặng cho QSDĐ riêng anh Hưng; 267,55m2 trên là tài sản chung của vợ chồng anh Hưng, chị Tha; anh Hưng lập hợp đồng tặng cho QSDĐ trên cho bà Sửu, nhưng không được sự đồng ý của chị Tha.

Quan điểm của Viện KSND Cấp cao

Theo Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm số 157/QĐKNGĐT-VKS-DS ngày 13/9/2018 của Viện trưởng Viện KSND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh:

“Nguồn gốc đất 267,55m2 mà chị Tha tranh chấp là của ông Nguyễn Văn Ổi và bà Phạm Thị Sửu. Năm 2008, vợ chồng ông Ổi, bà Sửu chia đất cho các con, thể hiện tại sơ đồ chỉnh lí biến động QSDĐ ngày 12/6/2008, trong đó có anh Hưng được ông Ổi, bà Sửu tặng cho riêng QSDĐ diện tích 267,55m2, trong thời kì hôn nhân.

Anh Hưng được cấp sổ đỏ ngày 25/9/2008 đứng tên một mình anh Hưng. Thời điểm này anh Hưng và chị Tha về hôn nhân vẫn đang tồn tại, cả hai không ai có thỏa thuận đưa vào tài sản chung của vợ chồng; và việc cha mẹ chồng tặng đất cho anh Hưng, hay việc anh Hưng một mình đứng tên trên sổ đỏ, thì chị Tha cũng không có ý kiến gì phản đối. Do đó, ngày 22/7/2010, anh Hưng làm hợp đồng tặng cho QSDĐ 267,55m2 cho mẹ là bà Sửu, được công chứng và bà Sửu được cấp sổ đỏ theo đúng quy định.

Xét, hợp đồng tặng cho nói trên, mặc dù được xác lập trong thời kì hôn nhân đang tồn tại giữa anh Hưng và chị Tha. Việc cha mẹ tặng cho con đẻ hoặc con đẻ tặng cho lại cha mẹ là theo đạo lí thông thường. Việc ông Ổi, bà Sửu tặng cho con trai của mình, sau đó con trai tặng lại cho cha mẹ của mình là hợp đồng đơn vụ không có đền bù. Chính ông Ổi khai là tặng cho anh Hưng hoặc các người con khác, chứ không phải cho vợ chồng anh Hưng, chị Tha. Còn việc vợ chồng anh Hưng có xác lập quyền sở hữu tài sản chung của vợ chồng theo Luật Hôn nhân và Gia đình hay không là quyền của vợ chồng anh Hưng, chị Tha. Trong trường hợp này, anh Hưng không muốn xác lập tài sản chung của vợ chồng, nên đã đăng kí đứng tên QSDĐ một mình. Khi ông Ổi, bà Sửu tặng cho tài sản thì anh Hưng được quyền đồng ý nhận hay không nhận tài sản. Nếu như anh Hưng không đồng ý nhận tài sản, mà chị Tha có đồng ý nhận đi nữa thì cũng không thể xác lập được hợp đồng tặng cho tài sản giữa ông Ổi, bà Sửu với anh Hưng được. Vì vậy, quyền định đoạt tài sản trong việc tặng cho này là hoàn toàn thuộc về anh Hưng. Chính vì vậy, sau khi vợ chồng thỏa thuận li hôn và thỏa thuận phân chia tài sản xong.

Ngày 29/7/2011, chị Tha viết tờ cam kết không có tranh chấp có nội dung cụ thể: “Tôi xin cam kết với UBND phường An Khánh và các cơ quan ban, ngành có liên quan đến tài sản của tôi và anh Hưng. Trước đây tôi có tranh chấp với anh Hưng và bà Sửu, nay tôi Tha và anh Hưng đã thỏa thuận li hôn tại TAND quận Ninh Kiều, tự chia tài sản đã xong. Nay tôi không có tranh chấp về tài sản có liên quan đến tôi. Nay tôi làm cam kết này gửi UBND phường An Khánh và các cơ quan có liên quan tạo điều kiện cho anh Hưng và bà Sửu tiếp tục làm hồ sơ chuyển nhượng hoặc thủ tục có liên quan về tài sản bình thường, nếu sau này tôi có tranh chấp tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm trước cơ quan và pháp luật...”.

Ngoài ra, anh Hưng là phạm nhân đang thi hành án, không tham dự tại tòa sơ thẩm, tòa phúc thẩm, nên sau khi hai cấp xét xử xong chính anh Hưng có đơn kiến nghị ngày 3/7/2017, bằng văn bản viết tay, có Giám thị Trại giam Châu Bình, do đại tá Đinh Thị Chức, Phó Giám thị Trại giam Châu Bình kí xác nhận văn bản nội dung anh Hưng kháng nghị hai bản án, vì không đúng ý chỉ của anh và yêu cầu giữ nguyên hợp đồng tặng cho giữa anh Hưng với bà Sửu; yêu cầu tiếp tục kí hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ từ bà Sửu cho bà Cúc, theo đúng tinh thần thỏa thuận ngày 26/6/2012, mà các bên đã kí kết”. (Còn nữa)