Nội dung vụ án

Theo Đơn khởi kiện, các bản tự khai và các tài liệu liên quan khác, nội dung vụ án như sau: Ngày 14/9/2012, vợ chồng ông Phạm Xuân Hảo, bà Kim Thị Quý (sau đây gọi tắt là vợ chồng bà Quý) kí Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng 2 thửa đất số 71 và 71a, nằm trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) số O 734034, diện tích 461,1m2, được UBND tỉnh Hà Giang cấp ngày 28/6/2000 tại tổ 2 phường Nguyễn Trãi, TP Hà Giang với vợ chồng ông Đặng Quốc Vương, bà Nguyễn Thị Kim Thoa (gọi tắt là vợ chồng ông Vương). Hợp đồng được kí tại Phòng công chứng số 1 tỉnh Hà Giang, với giá ghi trong hợp đồng là 100 triệu đồng, do công chứng viên Nguyễn Thị Quý xác lập. Tuy nhiên, đây là hợp đồng giả cách, nhằm che đậy (bảo đảm) cho việc vợ chồng bà Quý vay của vợ chồng ông Vương 250 triệu đồng, tiền vay do bà Phạm Thanh Tâm (cháu ruột ông Hảo) nhận hộ.

Sau khi vay tiền, hằng tháng vợ chồng bà Quý vẫn trả lãi vay đầy đủ. Hai bên thỏa thuận (miệng), khi nào vợ chồng bà Quý lo đủ số tiền gốc để trả, hai bên sẽ ra Phòng công chứng để hủy bỏ hợp đồng chuyển nhượng. Khi vợ chồng bà Quý chuẩn bị đủ tiền trả nợ cho vợ chồng ông Vương, bà Tâm gọi điện cho vợ chồng ông Vương ra Phòng công chứng số 1 tỉnh Hà Giang để hủy bỏ hợp đồng chuyển nhượng, thì vợ chồng ông Vương không ra. Sau đó, gia đình bà Quý mới biết, vợ chồng ông Vương đã ngấm ngầm sang tên sổ đỏ cho họ từ lúc nào, rồi lại chuyển nhượng cho người khác. Năm 2014 ông Hảo chết.

Căn nhà bà Quý mới dựng do có tiền hỗ trợ xóa nhà tạm của UBND phường Nguyễn Trãi, TP Hà Giang

Bà Quý yêu cầu TAND TP Hà Giang tuyên Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất số 325/SCC ngày 14/9/2012 giữa vợ chồng bà với vợ chồng ông Đặng Quốc Vương là vô hiệu, vì các lí do: Là hợp đồng giả cách để che giấu việc vay khoản tiền 250 triệu đồng; Sổ đỏ số O 734034 cấp cho hộ ông Hảo, nhưng khi kí hợp đồng chuyển nhượng thì thiếu các thành viên trong gia đình (anh Phạm Chung Kiên và anh Phạm Hùng Cường, con trai ông Hảo, bà Quý); Năm 2013, UBND phường Nguyễn Trãi hỗ trợ 10 triệu đồng cho gia đình ông Hảo, bà Quý xóa nhà tạm trên diện tích đất đã lập hợp đồng chuyển nhượng, thể hiện UBND phường Nguyễn Trãi vẫn công nhận đất này là của ông Hảo, bà Quý; Vì thực chất đây là hợp đồng vay tiền, nên đến nay đất vẫn do gia đình quản lí, chưa bàn giao cho gia đình ông Vương. Bà Tâm cũng đã nộp cho Tòa bằng chứng là Giấy nhận tiền gồm 15 triệu đồng trả lãi + 50 triệu đồng trả tiền gốc, có chữ kí của ông Đặng Quốc Vương, để chứng minh đó là một trong những lần trả tiền cho khoản vay 250 triệu đồng.

Tòa xét xử thiếu khách quan

Bị đơn, bà Nguyễn Thị Kim Thoa trình bày: Năm 2012, bà Phạm Thị Thanh Tâm đặt vấn đề vay tiền của vợ chồng bà cho con ông Hảo, là anh Phạm Hùng Cường. Tài sản bảo đảm là sổ đỏ mang tên vợ chồng bà Quý. Vợ chồng ông Vương không đồng ý cho vay, mà nói nếu bán đất thì mua. Sau đó, việc mua bán được thực hiện với sự công chứng của Phòng công chứng số 1 tỉnh Hà Giang. Tuy nhiên, hai bên có thỏa thuận miệng, nếu vợ chồng bà Quý chuẩn bị được tiền, thì vợ chồng ông Vương sẽ bán lại. Tuy nhiên, do thời gian dài bà Quý không có ý kiến gì, nên vợ chồng bà đi làm thủ tục sang tên vào ngày 12/3/2013. Năm 2014, thấy bà Quý dỡ nhà cũ xây nhà mới, vợ chồng ông Vương làm đơn đến UBND phường để giải quyết. Sau khi UBND phường Nguyễn Trãi hòa giải không thành, ông bà đã khởi kiện đến TAND TP Hà Giang để đòi đất. Nhưng do thấy bà Quý chỉ xây hành lang, hè nằm trên đất đã chuyển nhượng cho ông, bà, bà Thoa đã rút đơn khởi kiện. Do nhu cầu cần tiền, nên ngày 13/2/2017, vợ chồng ông Vương bán lại diện tích đất này cho bà Nguyễn Thị Vẻ. Bà Vẻ đã được UBND TP Hà Giang cấp sổ đỏ cho diện tích đất này…

Nền nhà cũ sau khi bị dỡ đi xây nhà mới

HĐXX, TAND TP Hà Giang cho rằng: Trong quá trình tham gia tố tụng, vợ chồng ông Vương, bà Thoa không thừa nhận số tiền 250 triệu đồng là tiền vay, mà là tiền trả cho hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, thể hiện bằng giấy nhận tiền lập ngày 14/9/2012, do vợ chồng ông Vương giao cho bà Phạm Thanh Tâm. Còn giấy trả tiền lãi và gốc lập ngày 16/3/2013 không thể hiện để trả cho khoản vay nào của bà Tâm với ông Vương, bà Tâm không có chứng cứ có giá trị pháp lí để chứng minh. Đối với việc các thành viên (anh Kiên, anh Cường) không kí vào hợp đồng, HĐXX cho rằng, hai anh không có công sức đóng góp gì vào khối tài sản chung. Trong hồ sơ đề nghị cấp sổ đỏ ngày 9/12/1999, do ông Phạm Xuân Hảo là chủ hộ kí tên, chỉ ghi thành viên trong hộ đề nghị cấp giấy chỉ có ông Hảo và vợ là bà Quý. Do đó, toàn bộ diện tích đất là tài sản của vợ chồng ông Hảo, bà Quý, nên hợp đồng chuyển nhượng số 325/SCC ngày 14/9/2012 giữa vợ chồng bà Quý và vợ chồng ông Vương, không cần có chữ kí của anh Kiên, anh Cường, vẫn có giá trị pháp lí.

Về việc vợ chồng bà Quý được UBND phường Nguyễn Trãi hỗ trợ xóa nhà tạm trên đất đã chuyển nhượng năm 2013, nhưng vợ chồng ông Vương không có ý kiến gì, HĐXX cho rằng tại TAND TP Hà Giang vẫn lưu giữ hồ sơ thụ lí số 38/2014/TLST-DSTC ngày 19/6/2014, về việc vợ chồng ông Vương khởi kiện vợ chồng bà Quý. Bà Quý hiện vẫn đang ở trên đất, không bàn giao cho ông Vương, bà Thoa, Tòa cho rằng không phải là căn cứ của việc hợp đồng chuyển nhượng đất là vô hiệu. Về việc công chứng viên sửa chữa đoạn 2, Khoản 2, Điều 5 Hợp đồng chuyển nhượng từ “Bên A có nghĩa vụ…” thành “Bên B có nghĩa vụ…”, trong bản hợp đồng của vợ chồng ông Vương, nhưng không báo cho bà Quý, Tòa cho rằng là lỗi kĩ thuật, việc sửa chữa được Luật Công chứng cho phép và không ảnh hưởng đến quyền lợi của vợ chồng bà Quý…

Từ những nhận định nêu trên, HĐXX không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, tuyên bố Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất số 325/SCC ngày 14/9/2012 có hiệu lực pháp luật. Chấp nhận yêu cầu độc lập của anh Lê Ngọc Thanh, chị Phùng Thị Hậu (mua đất từ bà Nguyễn Thị Vẻ), buộc bà Kim Thị Quý trả lại cho anh Thanh, chị Hậu diện tích đất…

Giấy giao tiền trả lãi (15 triệu đồng) và trả tiền gốc (50 triệu đồng) do ông Đặng Quốc Vương kí nhận, là bằng chứng rất rõ của việc vay mượn tiền

Đọc bản án mới thấy, HĐXX có biểu hiện thiếu khách quan khi xem xét vụ án và đánh giá các chứng cứ. Ngay tại tòa, bà Nguyễn Kim Thoa cũng thừa nhận việc bà Phạm Thanh Tâm có hỏi vay tiền cho con ông Hảo, bà Quý nhưng bị ép phải lập hợp đồng chuyển nhượng đất. Sau khi vay được 250 triệu đồng, gia đình bà Quý thực hiện trả lãi vay đầy đủ. Giấy nhận tiền đề ngày 16/3/2013, do ông Đặng Quốc Vương kí nhận, phải được làm rõ vì đây là nguồn chứng cứ chứng minh cho việc vay mượn tiền. Thế nhưng, HĐXX lại không công nhận, mà chỉ công nhận giấy giao nhận 250 triệu đồng lập ngày 14/9/2012, để khẳng định việc chuyển nhượng đất là có thật. Như vậy, không thể bảo đảm công bằng. Nếu việc mua bán đất là thật, thì tại sao hai bên phải cam kết miệng “khi nào bà Quý chuẩn bị được tiền, thì vợ chồng ông Vương sẽ bán lại đất”. Do là hợp đồng giả cách, nên khi kí kết không đầy đủ các thành phần trong gia đình, nhưng HĐXX lại cho rằng do anh Kiên, anh Cường không có công sức gì đóng góp nên loại bỏ 2 anh ra ngoài, là không đánh giá đầy đủ, vì tuy các anh không đóng góp công sức, nhưng vẫn có quyền lợi liên quan đến khối tài sản. Việc công chứng viên sửa chữa hợp đồng mà không thông báo cho bà Quý, là hành vi sai trái không thể chấp nhận, nhưng lại được HĐXX đồng lõa cho qua.

Được biết, gia đình bà Quý đã có đơn kháng án gửi lên cấp phúc thẩm. Hi vọng tới đây gia đình sẽ nhận được bản án công tâm, đúng quy định của pháp luật.