Thời gian qua, Báo Người cao tuổi liên tục nhận được đơn tố cáo, phản ánh của các hộ dân, với nội dung tố cáo Báo cáo kiểm định chất lượng công trình của Trung tâm Kiểm định chất lượng công trình xây dựng, thuộc Sở Xây dựng tỉnh Thái Nguyên, được lập sơ sài, cẩu thả và trái pháp luật, kết luận các nhà xuống cấp cấp độ D, là căn cứ để tỉnh Thái nguyên và TP Sông Công ban hành một loạt văn bản, quyết định trái pháp luật để phá dỡ các nhà chung cư, mà Báo Người cao tuổi đã phản ánh. Trong đó có nội dung phản ánh nhiều gia đình khởi công xây dựng nhà trên nền đất các nhà chung cư đã bị phá, mà không có sổ đỏ và không có phép xây dựng. Phóng viên Báo Người cao tuổi xác minh thấy phản ánh của các hộ dân là đúng.

Nhiều căn nhà đang ngang nhiên được xây dựng không phép tại tổ 7, tổ 8, phường Mỏ Chè.

Cần phải nhắc lại, Báo cáo kiểm định chất lượng công trình nhà số 1, của Trung tâm kiểm định chất lượng công trình xây dựng, do bà Dương Thị Thái, Phó Giám đốc kí, mắc phải những lỗi hết sức sơ đẳng, cẩu thả, nhiều nội dung sai lệch, không đúng sự thật như: Tại trang 3, mục thông tin các công trình lân cận ghi: “Phía sau là đường Quốc lộ của thị xã, 2 bên công trình đều có các công trình chung cư cũ, mỗi nhà cách nhau 10m”, trong khi thực tế khu vực này không có Quốc lộ, nhà số 1 nằm trên địa bàn phường Thắng Lợi, chỉ có 2 nhà chung cư số 1 và số 10, hai nhà cách nhau tới cả trăm mét.

Phần mô tả công trình cũng có nhiều tình tiết không đúng sự thật, cụ thể: “Có khu vệ sinh khép kín (hai hộ chung một công trình phụ)…”, “nền nhà lát gạch hoa 200 x 200…”, là không đúng sự thật. Báo cáo kiểm định cho rằng: “Móng công trình là dạng móng nông, đặt trên nền đất thiên nhiên, không có sự rạn nứt móng…”, là sai cơ bản so với kiến thức sơ đẳng về xây dựng. Về hiện trạng kết cấu nhà số 1, Báo cáo kiểm định nêu: “Dưới cổ trần có một số chỗ bị nứt. Tường có một số vết nứt nhỏ… Có nhiều viên gạch xây tường đã bị mủn rữa…”, “Dầm khu vệ sinh và bếp nhiều chỗ bị hở thép…”, “Thép sê nô hầu hết hở và gỉ… nhiều chỗ thép chủ bị đứt…”;… Báo cáo kiểm định cũng cho biết, có “tiến hành khảo sát các trục tường… khoan lấy mẫu toàn bộ các trục tường của các tầng…”. Thế nhưng, chúng tôi đã được người dân cho khảo sát thực tế từng căn hộ, chứng kiến thực trạng công trình không có những hiện tượng như vậy, đặc biệt không hề có việc khoan lấy mẫu các trục tường.

Quyết định số 2521/QĐ-UBND của Chủ tịch UBND TP Sông Công được ban hành trái luật

Mặt khác, Biên bản kiểm định hiện trường nhà số 1 không có đại diện chính quyền địa phương, đại diện bên quản lí công trình lại chỉ ghi có bà Dương Thị Ngân, với chức vụ Nhà trưởng, trong khi bà Ngân không phải Nhà trưởng. Đặc biệt nghiêm trọng, tại phần Giới thiệu chung về công trình lại ghi: “Tên công trình: Nhà điều hành Trung tâm sát hạch lái xe loại 3…”. Rõ ràng, có dấu hiệu “ngồi phòng lạnh” để lập và kí xác nhận. Nội dung khiếu nại này chưa được tỉnh Thái Nguyên giải quyết dứt điểm.

Về việc các hộ dân xây dựng nhà không phép, phóng viên Báo Người cao tuổi đã có mặt tại hiện trường, ghi nhận đầy đủ hình ảnh, clip, thu thập tài liệu và xác minh thực tế. Theo đó, sau khi các hộ khiếu nại, tố cáo gay gắt mới “lòi” ra Quyết định số 2521/QĐ-UBND đề ngày 19/10/2016 của Chủ tịch UBND TP Sông Công, về phê duyệt Quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500 khu dân cư tổ 7, tổ 9 phường Mỏ Chè, do ông Lê Văn Khôi, Chủ tịch kí. Đáng nói, Quyết định này thể hiện: “Là đồ án quy hoạch chỉnh trang đô thị…”, nhưng lại: “Trên cơ sở quỹ đất phá bỏ các khu nhà tập thể đã xuống cấp…”. Như vậy, Quyết định này gắn “chỉnh trang đô thị”, nhằm hợp thức hóa về thẩm quyền ban hành quyết định của Chủ tịch UBND cấp huyện. Thế nhưng, thực chất là quy hoạch để phân lô bán nền: “Trên cơ sở quỹ đất phá bỏ các khu nhà tập thể đã xuống cấp…”, không thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND cấp huyện, mà thẩm quyền phải thuộc Chủ tịch UBND cấp tỉnh. Quyết định này vi phạm nhiều quy định của pháp luật, mà Báo Người cao tuổi đã có bài phân tích đăng trên số báo 43 (2403) ngày 14/3/2019.

Trên cơ sở này, TP Sông Công phân lô bán, mỗi nền có diện tích khoảng 100m2, giá bán khoảng 1 tỉ đến 1,2 tỉ đồng. Theo tài liệu thu thập được, ngày 24/12/2018, UBND TP Sông Công ban hành Quyết định số 2420/QĐ-UBND, giao đất ở cho 19 hộ gia đình, cá nhân, với 22 lô đất (có gia đình mua 2 lô), vị trí các lô đất tại tổ 7, tổ 8 phường Mỏ Chè, loại đất ở đô thị (ODT), thời hạn sử dụng đất lâu dài. Trước đó, từ tháng 4/2018, UBND TP Sông Công đã có thông báo về việc xét giao đất, thời hạn nộp tiền sử dụng đất, đối với các lô đất tại tổ 7, tổ 8 phường Mỏ Chè. Tại danh sách kèm theo Quyết định giao đất số 2420/QĐ-UBND, đa số gia đình đều được xét giao đất vào tháng 4/2018. Thời điểm ra thông báo và việc xét giao đất, các nhà chung cư vẫn đang hiện hữu, chưa bị phá dỡ, mà phải đến tận tháng 11/2018 các nhà chung cư mới bắt đầu bị phá. Như vậy, UBND TP Sông Công đã tiến hành giao đất khi chưa có mặt bằng sạch.

Một cán bộ phường Mỏ Chè cho biết, việc các nhà dân đã và đang xây dựng tại tổ 7, tổ 8 phường Mỏ Chè, theo quy định của pháp luật là không đúng. Các hộ dân được giao đất, nhưng chưa được cấp sổ đỏ, chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy phép xây dựng. Tuy nhiên, do người dân bức xúc về chỗ ở, nên thành phố cho các hộ xây dựng, mọi thủ tục giấy tờ sẽ hoàn thiện sau.

Thật khó tin, trong khi sự việc đang trong thời gian khiếu nại, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền chưa giải quyết dứt điểm, mà TP Sông Công để dân tự ý xây dựng nhà không phép trên đất đang có xung đột, tranh chấp. Vậy vai trò quản lí nhà nước của UBND TP Sông Công và của UBND phường Mỏ Chè đi đâu? Không lẽ, TP Sông Công làm ngơ cho dân xây dựng không phép, rồi hoàn thiện các thủ tục sau, theo kiểu “tiền trảm hậu tấu”? Đề nghị UBND tỉnh Thái Nguyên tiến hành thanh, kiểm tra, nếu phát hiện sai phạm phải xử lí nghiêm theo quy định của pháp luật.