Dự án KDC Cầu Đò đã được đổi tên thành dự án Mega City

Dự án KDC Mỹ Phước 4

Thanh tra chỉ ra nhiều dấu hiệu vi phạm

Theo kết luận thanh tra, từ năm 2003 đến 2011, Công ty Thiên Phú đã có 3 hợp đồng vay vốn tại ngân hàng, với tổng số là 599 tỷ đồng và 18,6 ngàn lượng vàng SJC. Để đảm bảo cho các khoản vay này, phía Thiên Phú đã thế chấp hàng chục ha đất tại các Dự án KDC Cầu Đò, KDC Mỹ Phước 4 (thuộc thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương).

Công ty Thiên Phú đồng ý để đơn vị cho vay bán đấu giá tài sản thế chấp thu hồi nợ. Sau nhiều lần tổ chức đấu giá, kết quả cả 2 dự án này đều được Công ty CP đầu tư phát triển Thuận Lợi trúng đấu giá.

Cho rằng, việc đấu giá này có nhiều dấu hiệu vi phạm, dẫn đến làm thất thoát tài sản của mình lẫn Nhà nước, Công ty Thiên Phú đã làm đơn đề nghị Bộ Tư pháp vào cuộc Thanh tra; và kết luận khi đấu giá dự án KDC Mỹ Phước 4 và KDC Cầu Đò, Công ty CP Đấu giá Nam Sài Gòn TP Hồ Chí Minh (Công ty Nam Sài Gòn) không niêm yết thông báo đấu giá; thông báo bán đấu giá tài sản không được chuyển dịch; ...

Và theo chứng thư thẩm định của Công ty CP Thẩm định giá và Tư vấn Quốc tế, quyền sử dụng đất dự án KDC Mỹ Phước 4 là gần 359.000 m2, nhưng theo hợp đồng đấu giá chỉ là 356.000 m2 (chênh lệch gần 3.000 m2). Sau đó Công ty Nam Sài Gòn có điều chỉnh lại diện tích cho phù hợp với chứng thư thẩm định giá, nhưng Công ty Nam Sài Gòn và đơn vị cho vay lại không điều chỉnh trên hợp đồng dịch vụ đấu giá.

Quá trình điều chỉnh lại các tài sản bán đấu giá (bán riêng khu B1, B2 và bán gộp khu A dự án KDC Mỹ Phước 4 với dự án KDC Cầu Đò) thì diện tích khu B1 và B2 dự án KDC Mỹ Phước 4 lại không thống nhất. Theo chứng thư, khu B có 221.300 m2, trong đó khu B1 có 45.800 m2; khu B2 có 175.500 m2. Tuy nhiên, hợp đồng đấu giá giữa Công ty Nam Sài Gòn và đơn vị cho vay khu B1 chỉ còn 45.300 m2 (chênh lệch hơn 500 m2).

Theo thông báo đấu giá thì đất dự án (khu B Mỹ Phước 4) được đấu giá là 221.300 m2, giá khởi điểm là 77 tỷ đồng. Tuy nhiên, hợp đồng mua bán tài sản thì chỉ còn 218.500 m2 (chênh lệch gần 3.000 m2).

Theo Công ty Nam Sài Gòn, lý do chênh lệch diện tích trên là do Văn phòng công chứng và ngân hàng yêu cầu ghi đúng với diện tích trong các hợp đồng thế chấp và 51 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, Thanh tra Bộ Tư pháp kết luận, hồ sơ đấu giá không có tài liệu nào chứng minh, giải thích cho sự chênh lệch diện tích làm căn cứ xác định giá khởi điểm với kết quả bán đấu giá thực tế được ghi nhận tại biên bản đấu giá.

Không chỉ thế, Kết luận Thanh tra Bộ Tư pháp cho rằng, Công ty Nam Sài Gòn còn nhận thức chưa đúng về tài sản đấu giá dẫn đến việc tổ chức đấu giá các quyền sử dụng đất nhà nước không thu tiền thuộc dự án K Cầu Đò và KDC Mỹ Phước 4, là không thực hiện đúng Luật Đất đai năm 2013.

Ngoài ra, Công ty đấu giá không lưu trữ tài liệu, hồ sơ đấu giá thể hiện niêm yết thông báo đấu giá tại địa điểm theo quy định pháp luật. Chưa đảm bảo chặt chẽ trong việc người đăng ký tham gia đấu giá nộp tiền đặt trước khi thời hạn nộp tiền đã hết.

Bên cạnh chỉ ra những vi phạm của đơn vị tổ chức đấu giá, Thanh tra Bộ Tư pháp còn kết luận, Văn phòng Công chứng (VPCC) Mỹ Phước có nhiều thiếu sót, vi phạm trong việc đấu giá tài sản, công chứng hợp đồng mua bán tài sản. Cụ thể, việc Công ty Nam Sài Gòn tổ chức bán đấu giá quyền sử dụng đất nhà nước giao đất không thu tiền là trái với quy định, nhưng công chứng viên không phát hiện mà vẫn tiến hành công chứng. Công chứng viên đã thiếu trách nhiệm trong việc kiểm tra dự thảo hợp đồng, vi phạm Khoản 6 Điều 40 Luật Công chứng năm 2015.

Đặc biệt, Thanh tra Bộ Tư pháp khẳng định, đơn vị cho vay chưa xác định đúng về tài sản đấu giá khi ký hợp đồng dịch vụ đấu giá với Công ty Nam Sài Gòn cũng như đảm bảo các cơ sở pháp lý vững chắc trong quá trình xử lý tài sản thế chấp để thu hồi nợ đối với các quyền sử dụng đất mà Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất. Chưa quyết liệt trong việc đôn đốc thu tiền mua trúng đấu giá. Chi phí đấu giá không thống nhất, có dấu hiệu nâng khống chi phí từ hai hợp đồng bán đấu giá hơn 200 triệu đồng.

Và chính quyền “điểm mặt”

Qua kết luận thanh tra cho thấy, Công ty CP Đấu giá Nam Sài Gòn cũng như các đơn vị liên quan đã có dấu hiệu làm trái trong việc thanh toán tiền trúng đấu giá cũng như số tiền đặt trước để tham gia đấu giá. Cụ thể, ở đây thể hiện Công ty Thuận Lợi đã không đóng đủ 15% tổng số tiền của giá khởi điểm trước khi tham gia đấu giá theo quy định, nhưng vẫn được tham gia đấu giá. Không chỉ thế, sau khi trúng đấu giá, Công ty Thuận Lợi cũng đưa ra nhiều lý do để “cù nhầy” trong việc thanh toán tiền trúng đấu giá, khiến việc thanh toán kéo dài so với quy định ban đầu.

Vấn đề đặt ra là, nếu như ngay từ đầu, hồ sơ đưa ra đấu giá quy định rõ đơn vị tham gia đấu giá được quyền trả từ từ thì sẽ có nhiều đơn vị tham gia đấu giá để nâng giá lên, vừa giúp ngân hàng nhanh chóng thu hồi vốn và cũng giúp con nợ (Công ty Thiên Phú) còn chút tiền dôi dư; và quan trọng nhất là tạo ra sự minh bạch công bằng cho những ai muốn tham gia đấu giá dự án. Tuy nhiên điều đó đã không được minh bạch ngay từ đầu và đó gần như là “chiêu bài” của không ít đơn vị tổ chức bán đấu giá có dấu hiệu thông đồng với người có tài sản bán đấu giá để ngăn cản, làm nhụt ý chí, loại bỏ những người làm ăn chân chính ra khỏi cuộc chơi.

Những hành sai phạm tại hai dự án nêu trên không những được Thanh tra Bộ Tư pháp chỉ ra trong quá trình bán đấu giá tài sản, trước đó vào cuối năm 2019, UBND thị xã Bến Cát cũng đã “điểm mặt”.

Cụ thể, tại Báo cáo số 225/BC-UBND ngày 6/12/2019 cho thấy, đến thời điểm hiện tại, KDC Mỹ Phước 4- Khu B chưa được UBND tỉnh Bình Dương chấp thuận chủ trương đầu tư; chưa được giao đất; chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất đai; chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định (đối với phần đất có diện tích 7.550 m2 tọa lạc tại phường Mỹ Phước); chưa thẩm định hồ sơ thiết kế cơ sở; chưa cấp giấy phép xây dựng đối với công trình của dự án; chưa được nghiệm thu việc hoàn thành xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật tương ứng theo tiến độ của dự án… nhưng chủ đầu tư đã tự ý xây dựng 61 công trình nhà ở và hệ thống cơ sở hạ tầng chiếm 95% tổng dự án.

Báo cáo này cũng nêu rõ, chủ đầu tư là Công ty Thuận Lợi chưa đảm bảo điều kiện của bất động sản hình thành trong tương lai; Hồ sơ thi công chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt, cấp phép… nhưng chủ đầu tư vẫn thực hiện giao dịch, chuyển nhượng là chưa chưa phù hợp với quy định của pháp luật về đất đai và pháp luật về kinh doanh bất động sản.

Bên cạnh đó, Báo cáo còn cho thấy, từ cuối năm 2016 đến tháng 4/2019, Công ty Thuận Lợi đã ký hợp đồng nguyên tắc chuyển nhượng 7.550 m2 đất công ích tại dự án cho 17 cá nhân…

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin vụ việc.