Theo trình bày của các hộ dân: Đầu những năm 60 thế kỉ 20, các hộ dân tự nguyện rời quê hương tới xã Hòa Thuận sinh sống, để nhường đất phục vụ kháng chiến. Từ năm 1975 đến năm 1989, các hộ dân lần lượt trở về quê cũ, khai hoang đất trồng trọt, chăn nuôi và làm nhà ở. Sau đó các hộ dân được huyện điều động, Nông trường Việt – Mông tiếp nhận thành lập Đội 6 của nông trường, đồng thời giao đất cho các hộ dân canh tác. Các hộ dân sử dụng đất ổn định vào mục đích ở, trồng trọt, chăn nuôi và không ai tranh chấp với ai. Ban đầu có 33 hộ dân, là những hộ về khai hoang đất từ trước năm 1986, hiện số hộ dân tăng lên hơn 100 hộ. Các hộ dân ăn ở, sản xuất tại địa phương từ đó, cho đến khi Trường Sĩ quan lục quân I (nay là Đại học Trần Quốc Tuấn) chuẩn bị thực hiện Dự án Trường bắn Đồng Doi, thì dân được quán triệt giữ nguyên hiện trạng, không được cơi nới, sửa chữa nhà cửa, nhằm chờ đợi giải quyết về đất ở và đất sản xuất.

Bà Bùi Thị Tơ, đại diện các hộ dân bức xúc: “Dự án treo gần 20 năm qua, người dân chúng tôi sống rất khổ sở, nhà cửa hư hỏng, dột nát không được sửa chữa, tâm lí luôn bất an về chỗ ăn, chỗ ở. Chúng tôi chấp hành để nguyên hiện trạng đất, nhưng dự án không thực hiện gần 20 năm rồi. Các hộ dân hiện nhân khẩu tăng thêm, buộc nhiều hộ dân phải dựng tạm nhà để ở, nhưng cán bộ huyện Ba Vì, xã Yên Bài đến kiểm tra, ngăn chặn mà không hề có giấy tờ gì, ngang nhiên ập vào thu giữ đồ đạc, dụng cụ của người lao động. Chúng tôi luôn mong muốn các cấp chính quyền, các cơ quan liên quan giải quyết dứt điểm, để bà con ổn định cuộc sống. Thế nhưng, cả chủ dự án là Trường Sĩ quan lục quân I (cũ), lẫn UBND TP Hà Nội, UBND huyện Ba Vì… đều làm lơ không màng tới, khiến cuộc sống của chúng tôi rất khó khăn, cực khổ".

Đất của các hộ dân sử dụng cách đất quy hoạch cho Trường Đại học Trần Quốc Tuấn một con đường lớn

Các hộ dân cho biết, ngày 9/3/2021, Trường Đại học Trần Quốc Tuấn mời các hộ dân làm việc liên quan đến tranh chấp đất đai. Tại buổi làm việc này, Trường Đại học Trần Quốc Tuấn cung cấp cho các hộ dân bản phô tô Giấy chứng nhận số BL 555534, do Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hà Nội cấp cho Trường Đại học Trần Quốc Tuấn ngày 26/3/2014, số vào sổ CT 00097. “Xem Giấy chứng nhận này, bà con chúng tôi không khỏi ngạc nhiên lẫn bức xúc, bởi đất của các hộ dân sử dụng mấy chục năm nay, bỗng dưng bị vẽ gộp vào với đất cấp cho Trường Đại học Trần Quốc Tuấn. Sao lại có sự vô lí vậy? Đất của các hộ dân chúng tôi chưa hề bị thu hồi, sao TP Hà Nội lại vẽ gộp vào sơ đồ đất cấp cho Trường Đại học Trần Quốc Tuấn? Chúng tôi nghi ngờ đây là giấy giả mạo, nhằm lấy không đất của dân chúng tôi” – bà Bùi Thị Tơ bức xúc nói.

Đem theo tâm tư, khúc mắc của các hộ dân, nhóm phóng viên xác minh tại địa phương được biết, đúng như dân trình bày nêu trên. Tại Quyết định số 01/QĐ-UB ngày 15/4/1994 của UBND huyện Ba Vì, do ông Trần Nguyên Phú, Phó Chủ tịch UBND huyện kí, có nội dung: “Điều I: Điều chuyển 33 hộ gia đình thuộc xã Vân Hòa, gồm 109 nhân khẩu và 70 lao động, vào xây dựng kinh tế mới tại Đội 6, Nông trường Việt – Mông…”. Tiếp sau đó, ngày 6/7/1994, ông Nguyễn Gia Cường, Giám đốc Nông trường Việt - Mông, kí các quyết định tiếp nhận, các quyết định và thủ tục giao đất cho các hộ dân. Mỗi hộ được chia 300m2 đất ở trong tổng diện tích họ được giao để sản xuất. Các hộ dân sinh sống ổn định, gắn bó tại diện tích đất đó mấy chục năm.

Năm 2001, Làng Văn hóa các dân tộc Việt Nam khởi công xây dựng, mở ra bức tranh tươi sáng cho kinh tế - xã hội vùng đất này. Theo quy hoạch, khu đất của các hộ dân đang sử dụng nằm ngay sát tường rào, cổng chính của Làng Văn hóa các dân tộc Việt Nam, tranh chấp đất giữa dân và quân đội (Trường Sĩ quan lục quân I – cũ) nảy sinh, ngày càng trở nên gay gắt. Ngày 7/12/2004, Phó Thủ tướng Chính phủ thời điểm này là ông Nguyễn Tấn Dũng kí, ban hành Quyết định số 1288/QĐ-TTg, về việc xét duyệt điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất khu vực Trường bắn Đồng Doi. Theo đó, điều chỉnh từ 1.100ha xuống còn 561,50ha.

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, do Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hà Nội cấp cho Trường Đại học Trần Quốc Tuấn

Quyết định số 1288/QĐ-TTg dựa vào các Công văn: số 123/QP ngày 13/1/2003, số 1814/QP ngày 26/4/2004 của Bộ Quốc phòng; số 2170/TT-UB-NL ngày 21/5/2004 của UBND tỉnh Hà Tây (cũ); Tờ trình số 112/TTr-BTNMT ngày 3/9/2004 của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Các văn bản này đều có nội dung thông tin sai sự thật với Thủ tướng Chính phủ rằng, trong tổng số 561,50ha Thủ tướng phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch sử dụng làm Trường bắn Đồng Doi, có 197ha đất do 94 hộ dân lấn chiếm. Vì vậy, trong Quyết định số 1288/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ có nội dung: “Diện tích đất lấn chiếm của 94 hộ dân (nay là hơn 100 hộ): 197ha”.

Sự thật, 197ha này các hộ dân sử dụng đất do Nông trường Việt – Mông cấp, cùng với đất các hộ khai hoang từ trước năm 1989 trở về sau này. Vị trí hiện tại của khu đất có tứ cận: Đông Nam giáp tường bao Làng Văn hóa các dân tộc Việt Nam; Tây Nam giáp đường cao tốc; Tây Bắc giáp đất Thanh Hà, qua cầu giáp trang trại tăng gia của Trường Sĩ quan lục quân I (cũ); Đông Bắc giáp suối. Do có tranh chấp đất giữa dân với quân đội, nên Quyết định số 1288/QĐ-TTg, tại Điều 2 có yêu cầu, UBND tỉnh Hà Tây (cũ) có trách nhiệm:

1. Chủ trì, phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Quốc phòng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn giải quyết dứt điểm việc tranh chấp đất đai; xác định và bàn giao mốc giới sử dụng đất cụ thể trên bản đồ và trên thực địa, cho các đơn vị được quy hoạch sử dụng đất trong khu vực Trường bắn Đồng Doi;

2. Chủ trì, phối hợp với Bộ Quốc phòng chỉ đạo việc lập dự án tái định cư di chuyển các hộ dân ra khỏi Trường bắn Đồng Doi, trình cấp có thẩm quyền xét duyệt theo đúng quy định hiện hành;

3. Thực hiện việc thu hồi, giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trong khu vực đã được quy hoạch theo quy định của pháp luật đất đai.

Thế nhưng, trên thực tế cả UBND tỉnh Hà Tây (cũ), nay là UBND TP Hà Nội không làm theo yêu cầu nêu trên tại Điều 2 Quyết định số 1288/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, mà ngược lại thấy Trường Đại học Trần Quốc Tuấn “tòi” ra Giấy chứng nhận số BL 555534 (bản phô tô), mà người dân đặt nghi vấn đây là Giấy chứng nhận giả mạo, nhằm lấy không đất của dân.

Còn nữa

Huyện Ba Vì, TP Hà Nội: Dung túng, bao che cho sai phạm trong dồn điền đổi thửa và mua bán đất trái phép Từ khi có cầu Văn Lang bắc qua sông Hồng từ Việt Trì nối với Quốc lộ (QL) 32 đi Sơn Tây - Trung Hà, ...