Xâm phạm nghiêm trọng tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của nhà báo

Theo Luật sư Phạm Quang Xá, báo chí có chức năng phản ánh, hướng dẫn dư luận xã hội; làm diễn đàn thực hiện quyền tự do ngôn luận của Nhân dân. Theo Khoản 12, Điều 9 Luật Báo chí năm 2016, pháp luật nghiêm cấm hành vi đe dọa, uy hiếp tính mạng, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của nhà báo, phóng viên; phá hủy, thu giữ phương tiện, tài liệu; cản trở nhà báo, phóng viên hoạt động nghề nghiệp đúng pháp luật.

Mặt khác, Điều 25 Luật Báo chí năm 2016 cũng quy định về quyền của nhà báo: Được hoạt động báo chí trên lãnh thổ nước CHXHCN Việt Nam… theo quy định của pháp luật, được pháp luật bảo hộ trong hoạt động nghề nghiệp; được khai thác, cung cấp và sử dụng thông tin trong hoạt động báo chí theo quy định của pháp luật…

Luật sư Xá cho rằng, việc ông Đào Văn Thoại có những hành vi lăng mạ, xúc phạm, thậm chí hành hung phóng viên đang thực hiện nhiệm vụ được giao, là vi phạm pháp luật, xâm phạm nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của nhà báo. Mọi hành vi xâm phạm đến tinh thần, sức khỏe, tính mạng, tài sản của nhà báo khi đang tác nghiệp, thì tùy hành vi vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định pháp luật, với các quy phạm tương ứng trong Bộ luật Hình sự như các hành vi “Cố ý gây thương tích”, “Đe dọa giết người”… Trong trường hợp không đủ yếu tố cấu thành tội phạm, có thể bị áp dụng các chế tài xử lí vi phạm hành chính, theo quy định tại Nghị định số 119/2020/NĐ-CP ngày 7/10/2020 của Chính phủ, về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động báo chí, hoạt động xuất bản (có hiệu lực ngày 1/12/2020). Cụ thể, Điều 7 Nghị định này quy định về hành vi cản trở trái pháp luật hoạt động báo chí như sau: “Phạt tiền từ 40 đến 60 triệu đồng đối với hành vi có lời nói, hành động đe dọa tính mạng nhà báo, phóng viên mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự”.

Bà Nguyễn Thị Đáp bị hành hung phải nhập viện điều trị.

Theo luật sư Xá, Điều 318 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) về tội “Gây rối trật tự công cộng” quy định: “Người nào gây rối trật tự công cộng, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này, hoặc đã bị kết án về tội này nhưng chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 50 triệu đồng; phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm, hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm”. Hành vi gây rối trật tự công cộng là cố ý phá vỡ tình trạng ổn định, có tổ chức, có kỉ luật ở nơi công cộng, trực tiếp xâm phạm trật tự công cộng, có thể gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân được pháp luật bảo vệ... Hậu quả của hành vi này là thiệt hại vật chất và phi vật chất, được xác định gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội…

Nhiều lần có hành vi gây rối tại chùa Nga Hoàng

Việc phóng viên game bài đổi thưởng tiền that bất ngờ bị hành hung, đe dọa, chửi bới không phải cá biệt. Trước đó không lâu, bà Nguyễn Thị Đáp, một Phật tử khi vào chùa tụng kinh cùng một số người cao tuổi, cũng bị hành hung đến phải nhập viện điều trị. Đáng nói, đối tượng hành hung bà Đáp cũng chính là ông Đào Văn Thoại. Cụ thể, vào tối 3/11/2020, ông Thoại có hành vi chửi bới, hung hăng túm tóc, đe dọa và tát bà Đáp, khiến bà bị đau đầu, mất ngủ, phải điều trị dài ngày tại Trung tâm Y tế huyện Tam Đảo. Về tình trạng sức khỏe của bà Đáp sau khi bị ông Thoại hành hung, bản kết luận giám định thương tích số 613/TgT ngày 15/12/2020 của Trung tâm Y tế tỉnh Vĩnh Phúc ghi rõ: “Giảm hoạt động điện não xếp với tỉ lệ tổn thương cơ thể là 01%”. Hơn nữa, tại Công văn số 05/PY-GĐTH ngày 5/2/2021 của Trung tâm Pháp y tỉnh Vĩnh Phúc cũng khẳng định: “Cơ chế hình thành vết thương của bà Nguyễn Thị Đáp là do ngoại lực tác động gây nên”.

Quá bức xúc trước hành vi của ông Thoại, ngày 4/11/2020, bà Đáp gửi đơn tố giác ông Thoại đến Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT), Công an huyện Tam Đảo. Mặc dù sự việc “rõ như ban ngày”, cộng thêm có sự chứng kiến của rất nhiều người, nhưng ngày 23/2/2021, Cơ quan CSĐT, Công an huyện Tam Đảo vẫn ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự, do chỉ xác định được hành vi ông Thoại dùng tay nắm cổ áo và xúc phạm danh dự bà Đáp.

Không đồng ý với quyết định không khởi tố vụ án hình sự của Cơ quan CSĐT, Công an huyện Tam Đảo, bà Đáp tiếp tục làm đơn khiếu nại gửi tới Viện KSND huyện Tam Đảo và Viện KSND tỉnh Vĩnh Phúc. Tại quyết định giải quyết khiếu nại của Viện KSND tỉnh Vĩnh Phúc kết luận: “Mặc dù Đào Văn Thoại không thừa nhận, nhưng có cơ sở xác định Thoại đã túm tóc kéo và tát bà Đáp”.

Điều kì lạ, không chỉ không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với ông Thoại, Cơ quan CSĐT, Công an huyện Tam Đảo cũng không áp dụng biện pháp nào xử phạt hành vi của ông Thoại. Mặc dù, Viện KSND tỉnh Vĩnh Phúc cũng kết luận rằng: “Có cơ sở xác định Thoại đã túm tóc kéo và tát bà Đáp”.

Từ những phân tích trên có thể thấy, việc ông Thoại có hành vi chửi bới, lăng mạ, đe dọa tính mạng nhà báo và hành vi chửi bới, hung hăng túm tóc, đe dọa và tát bà Đáp tại chùa Nga Hoàng, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Thế nhưng, Cơ quan CSĐT, Công an huyện Tam Đảo không khởi tố vụ án hình sự, không khởi tố bị can, không có hình thức xử lí nào với đối tượng Đào Văn Thoại, nhằm răn đe, làm gương cho người khác, giữ gìn an ninh, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn; đồng thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, nhà báo khi vô cớ bị hành hung. Chùa là chốn linh thiêng, gắn với tâm linh - tôn giáo của con người, không cho phép tồn tại những hành vi có tính chất côn đồ như vậy.

Luật sư Phạm Quang Xá cho rằng, thực tế bà Đáp bị tổn hại sức khỏe 1% và phải điều trị nhiều ngày tại bệnh viện. Như vậy có đủ căn cứ để khẳng định, ông Thoại có hành vi cố ý gây thương tích, xâm hại đến sức khỏe của bà Đáp. Việc Cơ quan CSĐT, Công an huyện Tam Đảo không khởi tố vụ án hình sự, cũng không có hình thức xử lí nào với đối tượng Đào Văn Thoại, là không đúng quy định pháp luật, không bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật.

Đề nghị Công an huyện Tam Đảo và các cơ quan chức năng của tỉnh Vĩnh Phúc khẩn trương giải quyết những vụ việc trên, xử lí đối tượng vi phạm, nhằm bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật.