Trước đó, để có căn cứ giải quyết đơn và báo cáo UBND huyện Đồng Văn, UBND xã Lũng Cú đã làm việc với ông Vàng Dỉ Tuyến, nguyên Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc xã Lũng Cú, người trực tiếp vận động cụ Lù Dỉ Thiến (bố ông Pó) cho trường mượn đất. Tại biên bản kiểm tra, đo đạc, xác minh ngày 1/4/2022 của UBND xã Lũng Cú, ông Tuyến xác nhận: “Nguồn gốc thửa đất trên là của gia đình cụ Thiến quản lí, sử dụng từ năm 2008 trở về trước. Đến năm 2008, tôi trực tiếp là người đi vận động gia đình (trực tiếp là cụ Thiến) nhiều lần, để mượn đất cho Nhà trường sử dụng vào mục đích cho giáo viên Trường THCS lưu trú. Qua vận động nhiều lần, gia đình cụ Thiến đã đồng ý, nhất trí cho mượn đất để xã phối hợp với huyện xây dựng nhà lưu trú cho giáo viên…”. Tuy nhiên, ông Vàng Dỉ Tuyến xác nhận, khi làm việc với UBND xã Lũng Cú, ông chỉ nói: “Vận động để cho xây dựng nhà lưu trú cho giáo viên, chứ không nói vận động cho đất để xây dựng nhà lưu trú cho giáo viên”.

Khu đất gia đình ông Pó cho Trường THCS xã Lũng Cú mượn, hiện đang bỏ hoang.

Còn ông Cù Duy Man, hiện là Phó Giám đốc Sở Giao thông Vận tải tỉnh Hà Giang xác nhận: “Đầu năm 2008, lúc đó tôi là Phó Chủ tịch UBND huyện Đồng Văn, là người trực tiếp đến gia đình cụ Thiến để mượn đất làm nhà lưu trú cho giáo viên, nhà vợ tôi cũng ở gần đó. Sau đó tôi chuyển công tác lên Sở Giao thông Vận tải, chính quyền địa phương tiếp tục vận động gia đình cho mượn đất để xây dựng. Cụ Thiến đã gọi và xuống gặp trực tiếp tôi. Vì huyện thiếu kinh phí, chỉ đủ để xây dựng, không đủ để bồi thường, nên đề nghị cụ Thiến cho mượn đất để xây. Việc nhà trường tự ý làm hồ sơ cấp sổ đỏ thì cần phải hủy. Mượn đất chứ có ai cho đất đâu, còn ai nói cho đất là không đúng”.

Thậm chí, ông Dào Dỉ Kéo, là người có đất liền kề với đất của gia đình cụ Thiến xác nhận: “Hôm trước có người ở huyện Đồng Văn đến làm việc với tôi, tôi cũng xác nhận, nhiều năm trước cô Hiệu trưởng Trường THCS gọi tôi ra để chỉ mốc giới đất nhà tôi. Chứ tôi cũng không kí bất kì giấy tờ gì, không biết họ làm gì”. Bà Vàng Thị Lan, có đất liền kề, cũng cho biết: “Nhà tôi năm 2008 mua đất của gia đình anh Pó, năm đó tôi thấy đông người đứng ở khu đất nhà anh Pó, nên tôi có ra đó xem. Họ thấy mình đứng đó, nên hỏi đất nhà mình đến đâu chỉ cho họ, chứ cũng không biết họ làm gì?”.

Văn bản số 1691/UBND-KTXH ngày 11/6/2022 của UBND tỉnh Hà Giang, giao Sở TN&MT chủ trì, cùng các đơn vị liên quan làm việc với game bài đổi thưởng tiền that . Trên cơ sở đó, Sở TN&MT đã có báo cáo UBND tỉnh và nhận xét: Việc giải quyết của UBND huyện Đồng Văn chưa giải quyết dứt điểm theo quy định của pháp luật, mà chỉ dừng ở báo cáo kết quả giải quyết, gửi Huyện ủy và cá nhân ông Pó, trên cơ sở kết quả giải quyết của UBND xã Lũng Cú, về việc trả lời đơn đề nghị của ông Pó. UBND huyện Đồng Văn chưa ban hành quyết định giải quyết theo đúng thẩm quyền.

Được biết, ngày 12/5/2021, UBND tỉnh Hà Giang ban hành Quyết định số 884/QĐ-UBND, phê duyệt phương án tổng thể sắp xếp lại, xử lí các cơ sở nhà, đất trên địa bàn huyện Đồng Văn, cũng như Văn bản số 663/UBND-VP ngày 19/5/2021 của UBND tỉnh Hà Giang. Ngày 31/5/2021, Trường Phổ thông dân tộc bán trú THCS Lũng Cú đã bàn giao đất, tài sản trên đất cho UBND xã Lũng Cú quản lí, khai thác và sử dụng. Sở TN&MT đã cấp sổ đỏ lâu dài; mục đích sử dụng là đất giáo dục và đào tạo cho Trường Phổ thông dân tộc bán trú THCS Lũng Cú là thực hiện theo các quyết định này.

Ngày 26/9/2022, Huyện ủy Đồng Văn có Văn bản số 1527-CV/HU về việc giải quyết đơn gửi UBND huyện Đồng Văn. Theo đó, Bí thư Huyện ủy chỉ đạo UBND huyện chỉ đạo giải quyết nội dung đơn của ông Lù Dỉ Pó theo thẩm quyền, báo cáo Bí thư Huyện ủy trước ngày 10/10/2022. Do đó, ngày 28/9/2022, UBND huyện Đồng Văn đã có Văn bản số 1905/UBND-VP, tham mưu thành lập Tổ xác minh đơn của công dân Lù Dỉ Pó, gửi Thanh Tra huyện. Trên cơ sở kết quả xác minh, Thanh tra huyện có trách nhiệm tham mưu cho UBND huyện báo cáo tiến độ giải quyết đơn đề nghị của công dân xong trước ngày 5/10/2022, gửi Ban Thường vụ Huyện ủy theo quy định.

Đến ngày 26/10/2022, UBND huyện Đồng Văn tiếp tục ra Văn bản số 2090/UBND-TTr, gửi Thanh tra huyện và Phòng TN&MT về việc cung cấp hồ sơ phục vụ công tác báo cáo kết quả kiểm tra, xác minh đối với đơn kiến nghị của công dân Lù Dỉ Pó. Theo đó, Chủ tịch UBND huyện giao cho Phòng TN&MT có trách nhiệm liên hệ, trao đổi với Sở TN&MT về hồ sơ nguồn gốc, quá trình sử dụng đất, quá trình cấp sổ đỏ và các hồ sơ khác liên quan diện tích 487,5m2 đất để xây dựng nhà lưu trú cho giáo viên Trường Phổ thông dân tộc bán trú THCS Lũng Cú; Văn bản số 155/CV-UBND ngày 22/5/2014 của UBND huyện Đồng Văn, đề nghị đo đạc và cấp sổ đỏ đối với các tổ chức chưa được cấp trên địa bàn huyện Đồng Văn; giao Thanh tra huyện, trên cơ sở hồ sơ do Phòng TN&MT cung cấp, có trách nhiệm tổng hợp, báo cáo Chủ tịch UBND huyện cho ý kiến.

Như vậy, khu đất mà gia đình ông Pó phản ánh, đã được UBND tỉnh Hà Giang, UBND huyện Đồng Văn giao cho UBND xã Lũng Cú khai thác, sử dụng. Do đó, UBND huyện Đồng Văn cần cân nhắc, giải quyết và báo cáo UBND tỉnh Hà Giang để xem xét hủy sổ đỏ, trả lại đất cho gia đình ông Lù Dỉ Pó, hoặc có phương án khác, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho gia đình ông Lù Dỉ Pó.