Hôm ấy thấy phú ông đang ngồi thì gấu áo the bén lửa từ từ cháy. Anh hầu thủng thẳng kể câu chuyện trồng dâu nuôi tằm, xe tơ, dệt vải, may đo và cuối cùng ông chủ mua về chiếc áo the, nay ông đang mặc, chiếc áo của ông đã bén lửa và đang cháy...

Việc ứng phó của chính quyền với vụ cháy kho hàng của Công ty Cổ phần bóng đèn phích nước Rạng Đông (Hà Nội) vừa qua, khiến tôi liên tưởng đến chuyện tiếu lâm trên. Có lẽ UBND phường Hạ Đình (quận Thanh Xuân) đã quá hấp tấp, không theo quy trình, báo cáo đầu đuôi nên đã bị phê bình khi khuyến cáo người dân phòng ngừa?

Chuyện là, khi kho chứa hàng rộng cả nghìn mét vuông phát cháy, nhiều người dân đã cảm nhận bầu không khí khác thường, gây khó chịu. Khi đó, UBND phường Hạ Đình đã nhanh chóng ban hành văn bản khuyến cáo, chỉ dẫn người dân cách phòng ngừa. Trong hai mục khuyến cáo gồm mục 1 về vệ sinh cá nhân, có 7 nội dung như đeo khẩu trang, rửa mắt, mũi, súc miệng, ăn uống bảo đảm vệ sinh, sơ tán trẻ em người già ra khỏi khu vực ảnh hưởng…; mục 2 về vệ sinh môi trường gồm hướng dẫn thay giặt quần áo nhiễm khói bụi, vệ sinh nhà cửa vật dụng… nói chung là rất cần thiết với người dân quanh khu hỏa hoạn của cơ sở sản xuất công nghiệp độc hại. Chỉ có nội dung cuối cùng (thứ 4 của mục 2) yêu cầu “tiêu hủy rau, trái cây tự trồng trong bán kính 500m…” là không cần thiết và có thể xem là ngoài thẩm quyền.

Cách xử lí của UBND phường Hạ Đình bị coi là vượt thẩm quyền và đã bị kiểm điểm, văn bản bị thu hồi. Có lẽ theo quy trình thì phường phải báo cáo quận, quận báo cáo thành phố rồi thành phố đề nghị ngành chức năng (y tế, môi trường) xuống thẩm định xem có đúng là ô nhiễm đến mức nguy hiểm đến sức khỏe hay không để có hành động tiếp theo! Tóm lại, dù gì thì câu chuyện cũng phải “có đầu có đuôi” như chuyện cháy áo của lão phú ông!

Và đúng như vậy, sau 8 ngày kể từ khi vụ hỏa hoạn xảy ra, tại buổi họp báo Chính phủ chiều 4/9, lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chính thức xác nhận quy mô và mức độ ô nhiễm chất độc hại ra môi trường (ước tính nguồn thủy ngân có thể phát tán ra sau vụ cháy là hơn 15 đến trên 27 kg). Thông tin này giờ chỉ có tác dụng nhìn nhận rõ thực trạng để có giải pháp khắc phục hậu quả, làm sạch môi trường, còn với người dân chịu ảnh hưởng, nó không còn mấy ý nghĩa!

Vậy hãy nhìn lại những khuyến cáo của UBND phường Hạ Đình và đặt câu hỏi, nó có kịp thời và thiết thực với người dân hay không? Tin rằng những ai đã nghe và làm theo khuyến cáo đó đã bớt đi phần nào sự lo ngại cho sức khỏe của mình cùng gia đình.

Đằng sau cách xử sự vô trách nhiệm, khó hiểu của quận Thanh Xuân là cái gì? Nên chăng, các cấp, ngành “bên trên” chịu “hạ cố” xuống Hạ Đình để cùng phường kiểm điểm, rút kinh nghiệm sâu sắc cho cách ứng xử với một nguy cơ thảm họa môi trường!?