Thấy tôi ngạc nhiên trước những món ăn chay hấp dẫn và bắt mắt, một phật tử chuyên nấu cơm cho nhà chùa giới thiệu từng món nem rán, thịt ba chỉ hầm măng, gà luộc, sườn xào chua ngọt, cá chiên vàng… và một tô ca ri nổi lên những miếng thịt gà vàng ươm.

Thế mới biết, các món chay không nghèo nàn và kém hấp dẫn. Thoạt nhìn những món trên mâm tôi tưởng đó là những món ăn mặn bình thường. Từ những nguyên liệu rau, củ, quả, các đầu bếp trong chùa bằng đôi bàn tay khéo léo của mình đã tạo ra hàng trăm món ngon, với đủ hương vị, màu sắc hấp dẫn, có sức cuốn hút và giá trị dinh dưỡng chẳng thua gì các món ăn được chế biến từ nguyên liệu như: Heo, gà, cá, tôm, cua, trứng...

Thực phẩm chay

Tôi nghĩ có lẽ ngoài tài nghệ lựa chọn nguyên liệu để chế biến các món ăn ra thì người đầu bếp ở đây còn có một cái tài “điều binh khiển tướng” các loại gia vị, nên món nào cũng mang đặc trưng mùi vị của món ấy. Như món ốc luộc có lá sả, tía tô, món thịt gà có lá chanh, bát canh chua có rau bạc hà và rau ngổ… Gia vị là một chất phụ gia nhưng chiếm một vai trò quan trọng trong việc chế biến các món ăn chay. Đĩa thịt lươn mập vàng ươm được đầu bếp làm bằng củ cà rốt, lá cây tỉa từ củ su hào, bông hoa đỏ thắm được chế biến từ quả ớt, thịt gà, thịt bò được làm từ đậu phụ miếng…

Người đầu bếp của chùa cho biết, đây là bữa cơm chay đơn giản, còn nếu tiệc chay đại lễ của nhà phật có đến hàng trăm món không thể nào kể hết, toàn là “sơn hào hải vị” cả. Đặc biệt là những món không thể thiếu được trong bữa tiệc đại lễ như: Gà rán, chim quay, vịt tiềm, cá bỏ lò, yến sào, vây cá, chả tươi nem cuốn… đủ cả, không thiếu một món nào mà nguyên liệu chính không có gì khác ngoài đậu xanh, đậu nành, đậu phộng.

Ngoài món ăn, đồ uống chay cũng khá đa dạng. Trong các điều cấm kị của người tu hành là thức uống có chứa cồn như bia, rượu. Theo lời giới thiệu của đầu bếp nhà chùa, ngoài thức uống thông thường được chế biến từ những loại hạt như: Đậu nành, mè, đậu đỏ, đậu xanh, đậu đen, đậu ván... và rau trái đủ loại, thì một số chùa lớn còn phục vụ loại bia chay mà hương vị và độ ngon không kém gì các loại bia thông thường.

Bữa cơm “ăn mày cửa Phật” đã mang đến cho tôi một cảm giác riêng là không quá mặn mòi với trần tục, không quá thoát tục với cuộc sống sống đời thường. Thế mới biết ẩm thực ở đời thường có món gì thì người tu hành đều được thưởng thức món đó, nhưng chỉ khác là từ đậu, rau, củ, quả… chế tác mà thành, tôi thấy tâm hồn mình thanh thản và thanh đạm vô cùng.