Nhiều ý kiến cho rằng, ông Tạo đã lạm quyền và có biểu hiện "đi đêm", nhận tiền của Công ty CP Phú Thắng nên mới tự ý cho Công ty Phú Thắng dùng điện trong khi ông Tạo cũng chỉ là một thành viên trong làng nghề. Vậy tạo sao ông Tạo lại làm việc này, trong khi trước đây cả làng nghề đã có nhiều cuộc họp nhằm thống nhất đóng góp để xây dựng đường điện chung phục vụ sản xuất nghề đá, trong khi Công ty Phú Thắng đã phản đối và không tham gia đóng góp cùng với các DN? Công ty Phú Thắng sử dụng nhờ điện của các doanh nghiệp trong làng nghề đã gây ra rất nhiều điều phiền toái, cũng như các thất thiệt khác cho mỗi DN.

Hệ thống đường điện mới do 18 DN ở Yên Lâm đầu tư xây dựng

Để nắm rõ sự việc chúng tôi đã có cuộc trao đổi với lãnh đạo UBND, Công an xã Yên Lâm. Tại đây, chúng tôi được tiếp cận các văn bản xâu chỗi các vấn đề cụ thể về hệ thống lưới điện như sau: Từ năm 2002- 2003, các DN đến khai thác đá ở xã Yên Lâm đã xây dựng và sử dụng 4 tuyến đường điện trung thế 35 kv. Tuy nhiên, những tuyến đường này có một số tuyến xây dựng không phù hợp với công tác quản lý và sử dụng đất đai; có đoạn đường dây đi vào đất của nhân dân chưa bồi thường, trong đó có cả đất ở, đất vườn, đất lâm nghiệp...

Ngày 28/12/2007, được sự thống nhất của UBND tỉnh Thanh Hóa, Chủ tịch UBND huyện Yên Định đã ký Quyết định số 114/QĐ-UBND phê duyệt Cụm công nghiệp Làng nghề khai thác, chế biến đá xã Yên Lâm với diện tích 217 ha. Do bất cập của hệ thống lưới điện cũ không phù hợp với quy hoạch gây mất an toàn, do vậy xã Yên Lâm đã nhiều lần họp các DN kêu gọi đóng góp kinh phí xây dựng đường điện mới phù hợp với quy hoạch. Sau khi kêu gọi, các DN đã thực hiện làm được 2 tuyến ổn định phục vụ sản xuất, còn tuyến thứ 3 có 4 đường dây cũ phục vụ cho 19 công ty trong đó có Công ty Phú Thắng. Đường điện này chưa được các DN đầu tư xây dựng mới.

Mặc dù UBND xã đã họp và kêu gọi nhiều lần nhằm vận động các DN đóng góp xây dựng, nhằm đảm bảo an toàn và đúng với quy hoạch trong đó có Công ty Phú Thắng. Tháng 8/2018, do đường điện xuống cấp, Nhân dân viết đơn đòi bồi thường, UBND xã Yên Lâm đã báo cáo UBND huyện Yên Định và được chỉ đạo xã trực tiếp xử lý, do vậy xã đã mời Giám đốc Công ty Vạn Long là chủ đường dây mà Công ty Phú Thắng đi nhờ lên yêu cầu cam kết xây dựng đường điện mới. Sau khi thống nhất cam két, Công ty Vạn long đã vận động các DN xây dựng lại đường điện theo đúng quy hoạch, thì Công ty Phú Thắng không thống nhất làm cùng.

Đường điện cũ đã được tháo dỡ nhưng chưa đền bù cho dân trong diện ảnh hưởng hành lang

Ngày 8/8/2018, sự cố xảy ra khi đường điện gồm 5 cột của Công ty Phú Thắng mất an toàn, mất điện, Công ty Phú Thắng đã tự ý cho người vào chặt cây của dân; cho xe bánh xích đi vào làm hỏng đường của những hộ dân dưới đường điện mà chưa được giải phóng đền bù nên đã xẩy ra xô xát với dân...sau khi Công an xã và chính quyền yêu cầu Công ty Phú Thắng đến giải quyết thì công ty này không đến. Với những diễn biến trên, ngày 10/8/2018, ông Nguyễn Văn Bình, Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Định đã có cuộc khảo sát và xem xét tuyến đường điện phục vụ 19 DN này, sau đó có Thông báo kết luận số 331/TB-UBND, trong đó có nội dung đề nghị các DN cùng nhau đóng góp để xây dựng đường điện mới, theo dúng quy hoạch để đảm bảo an toàn, phục vụ sản xuất. Sau nhiều lần các DN cũng đi đến thống nhất xây dựng đường điện mới. Trong 19 DN xây dựng đường điện thì chỉ có 18 DN thống nhất và đã hoàn thành đưa vào sử dụng vào tháng 12/2018; riêng Công ty Phú Thắng không đồng ý và báo cáo UBND huyện xin đi riêng một đường dây. UBND huyện Yên Định đã có văn bản số 82/UBND-TN&MT đồng ý cho Công ty Phú Thắng làm quy trình thủ tục để xây dựng đường điện riêng.

Văn bản đồng ý cho Công ty Phú Thắng xây dựng đường điện mới

Khi 18 DN có đường dây điện mới đi vào hoạt động, thì chỉ còn lại Công ty Phú Thắng đi nhờ đường dây xuống cấp của Công ty Vạn Long trước đây và Công ty Vạn Long cũng đã thực hiện dở bỏ đường dây này. Các hộ dân chưa được đền bù hành lang điện yêu cầu Công ty Phú Thắng là người sử dụng cuối cùng thực hiện đền bù cho dân. Tình thế đã đưa Công ty Phú Thắng vào ngõ cụt. Do vậy Công ty Phú Thắng phải báo cáo trình lên UBND xã Yên Lâm và UBND huyện Yên Định, cùng 7 hộ dân thuộc diện chưa được đền bù lưới điện xin ra hạn để đầu tư đường diện mới. Tuy nhiên các hộ dân đã chịu quá lâu và không đồng ý vì đường điện xuống cấp quá nguy hiểm.

Trước tình hình đó, ngày 11/12/2018, xã Yên Lâm đã phối hợp cùng Phòng Công thương, Giám đốc Điện lực Cẩm Thủy (Thanh Hóa) đã động viên với ông Nguyễn Đăng Tạo, Giám đốc Công ty Thăng Bình và ông Phạm Văn Tài trong 18 công ty cho Công ty Phú Thắng đi nhờ đường điện mới xây dựng nói trên. Sau đó, Công ty Phú Thắng đã được ông Nguyễn Đăng Tạo, Giám đốc Công ty Thăng Bình và ông Phạm Văn Tài, Công ty Ba Tư thống nhất cho đi nhờ đường dây điện từ ngày 13/12/2018 đến 30/42019. Tuy nhiên, trong thời gian này Công ty Phú Thắng vẫn chưa đầu tư xây dựng đường điện mới theo đúng quy hoạch, mà đã nhiều lần đề nghị UBND huyện Yên Định giải phóng mặt bằng để bàn giao mặt bằng cho công ty xây dựng đường điện mới. Khi đó Giám đốc Công ty Thăng Bình lại tiếp tục ra hạn 2 lần để cho Công ty Phú Thắng đi nhờ đường điện đến 30/10/2019.

Trong đơn thư của các DN nêu rõ: chúng tôi 18 DN đã chịu trách nhiệm kinh phí Giải phóng mặt bằng, đã tự đóng góp kinh phí đầu tư xây dựng công trình, trong khi Công ty Cổ phần Phú Thắng yêu sách, phải để nhà nước giải phóng mặt bằng để công ty xây dựng đường điện riêng theo quy định. Công ty Phú Thắng không có tinh thần đoàn kết với các DN trong cộng đồng Làng nghề khai thác, chế biến đá, luôn nuôi tư tưởng đề nghị cơ quan chức năng can thiệp để các DN khác phải tuân theo đề nghị của mình. Qua sự việc trên chúng tôi thấy Công ty này muốn tách khỏi cộng đồng Làng nghề, do vậy chúng tôi không đồng ý cho công ty này đi chung đường điện với chúng tôi. Chúng tôi thấy, ông Nguyễn Đăng Tạo, Giám đốc Công ty Thăng Bình cũng là một thành viên trong 18 DN xây dựng chung đường điện, nhưng đã lạm quyền và có biểu hiện đi đêm với Công ty Phú Thắng nên đã tự ý cho Công ty Phú Thắng đi nhờ đường điện của chúng tôi.

Trao đổi vấn đề này với ông Nguyễn Đăng Tạo cho biết: Trước đây xã, huyện và các ngành họp có động viên tôi đại diện nhóm giúp đỡ Công ty Phú Thắng, trên tinh thần tình nghĩa cùng xây dựng mục tiêu chung phát triển toàn diện cụm Làng nghề, thì tôi làm chứ tôi có đi đêm, ăn tiên tiền của ai đâu...

ông Nguyễn Hữu Quảng, Chủ tịch Làng nghề Khai thác và chế biến đá Yên Lâm cho biết: Việc xin đi cùng đường dây điện của Công ty Phú Thắng đều phải được cả 18 DN đồng ý vì đây không phải việc riêng của DN nào cả...

Qua đơn thư chúng tôi thấy việc làm của ông Nguyễn Đăng Tạo là không đúng, vì nếu đồng ý cho Công ty Phú Thắng thì phải được đồng ý của 18 DN chứ không được tự ý cá nhân.

Đề nghị các cấp chính quyền và các ngành chức năng vào cuộc xử lý dứt điểm vấn đề trên, tránh tình trạng đơn thư kéo dài ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh của các DN trên địa bàn xã Yên Lâm.