Lập cớ để “chặn” tiền và chế độ tuất của người có công nuôi dưỡng liệt sĩ

Bà Võ Thị Cháu, ở thôn Mục Hòa, xã Trung Lộc, huyện Can Lộc và liệt sĩ Võ Thị Hòa là chị em ruột. Năm 1945, cha bà là cụ Võ Đức Dược sang Lào làm ăn và mất tích, mẹ của bà là cụ Trần Thị Dược tái giá, để lại 2 chị em tự nuôi nhau. Ngày 28/3/1967, bà Võ Thị Hòa tham gia dân công hỏa tuyến, thuộc C2, Tiểu đoàn dân công hỏa tuyến Hà Tĩnh, hi sinh ngày 30/5/1967. Giấy báo tử ghi thân nhân của liệt sĩ Hòa là bà Võ Thị Cháu. Thế nhưng, tháng 4/2017, bà Cháu mới được biết, Nhà nước có chính sách tuất nuôi dưỡng liệt sĩ, bà nhờ người làm hồ sơ để hưởng chính sách trên. Ngày 17/7/2017, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) tỉnh Hà Tĩnh ban hành Quyết định số 5897/QĐ-SLĐTBXH, trợ cấp tiền tuất hằng tháng cho bà, vì có công nuôi dưỡng liệt sĩ Võ Thị Hòa. Bà Cháu chưa biết Quyết định số 5897 ra sao, thì một cán bộ lãnh đạo xã cho biết: “Bà muốn làm chi (gì-PV) thì làm, nay có nhà báo về điều tra bà giả mạo chữ kí trong hồ sơ hưởng tuất”. Sau đó, bà Lê Thị Thùy Dung, cán bộ chính sách xã đánh sẵn “Đơn xin tự nguyện rút lại hồ sơ hưởng tuất nuôi dưỡng liệt sĩ và trả lại quyết định hưởng trợ cấp tiền tuất…”, rồi gọi bà Cháu ra UBND xã, yêu cầu kí, điểm chỉ. Dựa vào cớ này, Phòng LĐ-TB&XH huyện Can Lộc và xã Trung Lộc tước 68 triệu đồng tiền truy lĩnh và chế độ tuất hằng tháng của bà Cháu.

Ông Võ Đức Hiệu, đại diện chi họ Võ Đức, có liệt sĩ Võ Thị Hòa cho biết: “Sau khi có Giấy báo tử, Bằng Tổ quốc ghi công, thì bà Cháu được hưởng chế độ tuất nuôi dưỡng liệt sĩ hay không, là ý kiến của họ tộc. Bà Cháu có công nuôi dưỡng liệt sĩ trên 10 năm. Sơ yếu lí lịch liệt sĩ thể hiện, bà Hòa gọi bà Cháu bằng mẹ. Thân nhân duy nhất của liệt sĩ thể hiện trong Giấy báo tử, cũng mang tên Võ Thị Cháu. Nếu lấy cớ do giả mạo chữ kí bà Hương trong biên bản họp họ tộc, thì chúng tôi họp lại. Tại sao xã và huyện chỉ dựa vào đơn do bà Dung viết, để cắt chế độ tuất nuôi dưỡng liệt sĩ của bà Cháu, mà không xác minh?”.

Ông Phong, Trưởng Phòng LĐ-TB&XH huyện Can Lộc (người mặc áo sọc) trả lời phóng viên và Phó Chủ tịch UBND huyện: “Tôi sai tôi chịu trách nhiệm” (Ảnh cắt từ video clip)

Cán bộ thương binh xã hội xã và huyện cùng làm trái

Bà Cháu cho biết: “Thương tình và sợ Dung mất việc, nên tôi đồng ý tạm chưa nhận tiền. Ai ngờ Dung lại “trở mỏ cắm cánh”, làm đơn yêu cầu tôi kí, điểm chỉ thừa nhận giả mạo chữ kí, nhận sai về thủ tục hồ sơ, tự nguyện trả lại quyết định trợ cấp tiền tuất nuôi dưỡng liệt sĩ, tiền truy lĩnh và chịu trách nhiệm về đơn, lại còn coi tôi như tội phạm...”.

Tại cuộc đối thoại ngày 29/3/2019, do Phòng LĐ-TB&XH huyện Can Lộc tổ chức, có sự tham gia của Trưởng phòng Người có công và Thanh tra Sở LĐ-TB&XH, không có những người cao tuổi cùng thời, cùng thôn với chị em bà Cháu trước đây cư trú, mà thành phần chủ yếu được UBND xã mời, gồm nhiều người “sinh sau, đẻ muộn”, thuộc bên các em cùng mẹ khác cha với bà Cháu. Ông Hội, Chủ tịch UBND xã; ông Thành, chuyên viên của Sở LĐ-TB&XH cùng ông Phong, Trưởng Phòng LĐ-TB&XH huyện phát biểu, cho rằng bà Cháu đang tỉnh táo, nên có đủ hành vi dân sự, thì không được ủy quyền. Người em thứ 6 cùng mẹ khác cha với bà Cháu yêu cầu được thờ cúng liệt sĩ, tranh chấp với bà Cháu, chỉ vì đòi chia tiền truy lĩnh. Kết thúc đối thoại, ông Phong, Trưởng Phòng LĐ-TB&XH huyện Can Lộc "rỉ tai" phóng viên: “Anh nói với bà Cháu rút đơn đi, bà Cháu không chứng minh được là người nuôi dưỡng liệt sĩ”.

Sổ hộ khẩu và CMND thể hiện, bà Võ Thị Cháu sinh ngày 20/10/1936

Ngày 18/4/2019, UBND xã Trung Lộc tổ chức đối thoại, làm rõ năm sinh của bà Cháu, để xác định năng lực, hành vi có nuôi em được hay không. Bà Cháu nói rằng, “Cha tôi mất tích, mẹ đi lấy chồng để lại 2 chị em tôi bơ vơ khi em tôi mới 3 tuổi, nay đây mai đó, sống được là nhờ xin ăn và sự cưu mang của bà ngoại cùng bà con làng xóm, không được học chữ, nên khi khai làm CMND hồi Nghệ Tĩnh, nghe người ta nói tôi sinh năm 1936, thì tui khai 1936. Còn CMND ghi tôi sinh năm 1941, do Công an Hà Tĩnh cấp năm 2012, tôi cũng không biết vì lí do thế nào. Sổ hộ khẩu của tôi hiện Công an đang quản lí, có ngày sinh 20/10/1936”.

Tại cuộc đối thoại ngày 1/7/2019, do huyện Can Lộc tổ chức, đại diện của các bên không phủ nhận được công nuôi nuôi dưỡng liệt sĩ của bà Cháu. Đại diện họ tộc Võ Đức khẳng định, bà Cháu đủ điều kiện được hưởng trợ cấp tuất nuôi dưỡng liệt sĩ Võ Thị Hòa. Ông Phong, Trưởng Phòng LĐ-TB&XH huyện còn giao Chủ tịch UBND xã Trung Lộc làm văn bản báo cáo, để chi trả chế độ tuất cho bà Cháu. Thế nhưng, ông lại làm ngược với lời ông nói.

Ông Võ Như Phong phát biểu tại cuộc đối thoại ngày 1/7/2019: “Yêu cầu UBND xã Trung Lộc lập báo cáo, để trả tiền cho bà Cháu”, nhưng đến nay vẫn không thực hiện

Ngày 4/9/2019, Sở LĐ-TB&XH Hà Tĩnh có Văn bản số 1992/SLĐTBXH gửi UBND huyện Can Lộc nêu: “Ngày 17/7/2017, căn cứ hồ sơ xác lập và xác nhận của địa phương, Sở LĐ-TB&XH đã ban hành Quyết định số 5897/QĐ-SLĐTBXH, trợ cấp tiền tuất hằng tháng đối với người có công, là bà Võ Thị Cháu, có công nuôi dưỡng liệt sĩ Võ Thị Hòa đến tuổi trưởng thành. Tuy nhiên Quyết định nêu trên chưa được Phòng LĐ-TB&XH huyện, UBND xã Trung Lộc thực hiện, hiện địa phương đang dừng trợ cấp của bà Võ Thị Cháu. Vì vậy, thẩm quyền giải quyết khiếu nại theo quy định tại Điều 18 Luật Khiếu nại năm 2011 thuộc UBND huyện Can Lộc... đề nghị UBND huyện Can Lộc thực hiện, nếu có gì vướng mắc trao đổi cụ thể về Sở để phối hợp xử lí”.

Ngày 9/9/2019, Chủ tịch UBND huyện Can Lộc có bút phê: “K/c Thanh tra huyện chủ trì, phối hợp với Phòng LĐ-TB&XH, Phòng Tư pháp, Công an và UBND xã Trung Lộc cùng giải trình xử lí, trả lời trước 20/9/2019”. Thế nhưng, văn bản của Sở cũng chỉ là văn bản, bút tích chỉ đạo của Chủ tịch UBND huyện còn rõ nguyên. Trưởng Phòng LĐ-TB&XH và Chánh Thanh tra không chịu làm, mà cũng không trả lời cho bà Cháu biết.

Sở và huyện có ý kiến chỉ đạo, mà Trưởng Phòng LĐ-TB&XH huyện Can Lộc không nghe

Bà Dung thừa nhận, việc dựa vào đơn chưa xác minh mà cắt chế độ tuất của bà Cháu là sai. Ông Công, Trưởng phòng Người có công, Sở LĐ-TB&XH tỉnh Hà Tĩnh trả lời: “Chế độ đối với người có công đâu phải ai muốn trả thì trả. Hủy một quyết định do Sở, ban hành không phải dễ. Nếu có dấu hiệu sai thì phải kiểm tra, xác minh. Ở đây hồ sơ được làm đúng quy trình, chữ kí, con dấu còn đó, ai mà dám làm bậy. Sự việc có thật hay không mới là quan trọng, còn chữ kí của một người trong biên bản họp họ tộc, không quyết định được việc thu hồi hoặc hủy bỏ quyết định do Sở ban hành. Sai đâu thì sửa đó... Hiện tiền trợ cấp của bà Cháu vẫn được chuyển về huyện”. Ông Võ Như Phong, Trưởng Phòng LĐ-TB&XH huyện đã không trao Quyết định hưởng trợ cấp và 68 triệu đồng tiền truy lĩnh cho bà Cháu, mà còn cắt chế độ tuất, mà không xác minh đơn, không chấp hành ý kiến chỉ đạo của Sở và huyện, còn ngang nhiên trả lời trước Phó Chủ tịch UBND huyện (phụ trách văn xã và báo chí): “Tôi làm, tôi chịu trách nhiệm”!? Lẽ nào để ông Phong thích làm gì thì làm!?

Báo điện tử Ngày mới đề nghị Chủ tịch UBND huyện Can Lộc trả lời, để Báo kịp thời thông tin vụ việc đến bạn đọc.