Trong vòng 18 giờ từ tối 11/3 đến chiều 12/3, ba ứng viên chính cho vị trí tổng thống Mỹ, bao gồm cả Tổng thống đương nhiệm, đã thực hiện những động thái nhằm chứng minh năng lực dẫn dắt đất nước giữa bối cảnh xã hội hỗn loạn và thị trường chứng khoán sụp đổ.
Từ Phòng Bầu dục, Tổng thống Donald Trump tuyên bố cấm toàn bộ người từ 26 quốc gia châu Âu đến Mỹ, trong vòng 30 ngày nhằm ngăn nCoV lây lan. Ông nói thêm rằng, chính quyền sẽ tung gói cứu trợ kinh tế khẩn cấp, đây chỉ là khoảnh khắc nhất thời mà nước Mỹ cũng như thế giới sẽ vượt qua.
Chỉ vài giờ sau, cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden, ứng viên tổng thống hàng đầu của đảng Dân chủ, đề xuất kế hoạch chi tiết và một loạt mục tiêu về xét nghiệm, tăng cường năng lực cho các bệnh viện và thúc đẩy hoàn thành vaccine ngừa nCoV. “Chủng virus này phơi bày những thiếu sót nghiêm trọng của chính quyền đương nhiệm. Nỗi sợ hãi trong cộng đồng ngày càng tồi tệ, xuất phát từ sự thiếu tin tưởng vào Tổng thống”, Biden nói.
 |
| Tổng thống Mỹ Donald Trump trong bài phát biểu Thông điệp Liên bang tại Tòa nhà Quốc hội ở thủ đô Washington hôm 4/2. Ảnh: AFP |
Hai giờ sau bài phát biểu của Biden, thượng nghị sĩ Bernie Sanders, đối thủ của Biden trong đảng Dân chủ, cảnh báo số người Mỹ tử vong vì nCoV có thể vượt số lính Mỹ chết trong Thế chiến II. “Chúng ta có một chính phủ gần như không đủ năng lực. Sự kém cỏi và liều lĩnh của họ đã đe dọa cuộc sống của rất nhiều công dân”, ông cho hay.
Theo bình luận viên Lisa Lerer và Reid Epstein của NY Times, tình trạng lây lan nhanh chóng của nCoV đang thách thức thông điệp cốt lõi của Trump rằng, bất chấp những tranh cãi về Tổng thống, người Mỹ vẫn được hưởng lợi ích kinh tế tốt hơn so với trước khi ông nhậm chức. Nhưng lúc này Covid-19 đang khiến nền kinh tế Mỹ lao đao.
Các chiến lược gia chính trị so sánh Covid-19 với một cơn bão gây ra sự hỗn loạn sâu sắc, có sức ảnh hưởng rộng lớn tới nước Mỹ theo những hướng không thể dự đoán. Họ cho rằng cách ứng phó với cuộc khủng hoảng này có thể mang lại thành công hay làm tan tành sự nghiệp của bất cứ chính trị gia nào.
Các thành viên đảng Dân chủ cho rằng Covid-19 sẽ giúp họ lấy được thêm phiếu từ các cử tri độc lập ôn hòa ở vùng ngoại ô, những người không thích giọng điệu của Tổng thống Trump, nhưng vẫn ủng hộ ông vì nền kinh tế mạnh. Nhóm cử tri này cũng góp công lớn giúp đảng Dân chủ nắm quyền kiểm soát Hạ viện hồi năm 2018, giành lại nhiều ghế tại các bang chiến trường.
Các cử tri ở vùng nông thôn cũng có thể bị lung lay. Những người này khả năng cao sẽ bầu cho đảng Cộng hòa, nhưng có thể đổi ý khi Covid-19 ảnh hưởng tới lợi ích của họ, đặc biệt là nông dân và công nhân dầu mỏ vốn đang chịu tổn thất trong cuộc chiến thương mại với Trung Quốc.
Tuy nhiên, Covid-19 dường như không tác động lớn đến các cử tri ủng hộ đảng Cộng hòa. Theo cuộc thăm dò tuần trước của Đại học Quinnipiac, khoảng 6/10 cử tri Cộng hòa trên toàn quốc cho biết họ không quá lo ngại ảnh hưởng của nCoV tới đời sống. Trong khi đó, số cử tri Dân chủ tỏ ra lo lắng về dịch nhiều gấp đôi.
Chính quyền Trump gần đây cũng tích cực hành động và truyền thông điệp tới công chúng, như việc tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia hôm 13/3. Tuy nhiên, giới chức y tế thường xuyên phải cải chính những phát ngôn của Tổng thống về dịch bệnh.
Một số nhà tài trợ, cũng như người ủng hộ Biden, dường như đang âm thầm lo lắng về tác động của Covid-19 đối với những sự kiện sắp tới. Lịch trình của cựu phó tổng thống Mỹ tại Chicago và Miami được chuyển thành “những sự kiện trực tuyến” trước thềm bầu cử sơ bộ ở bang Arizona, Illinois, Florida và Ohio.
Tổng thống Trump được cho là cũng tạm dừng vô thời hạn tất cả sự kiện liên quan đến chiến dịch tranh cử. Việc này sẽ khiến ông bị tước vũ khí chính trị quan trọng khi vận động sự ủng hộ từ người dân.
