Theo chuyên gia Ben Barry, nghiên cứu viên cao cấp về Chiến tranh trên bộ tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS), chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine bắt đầu từ tháng 2/2022 đã dẫn đến một sự thay đổi trong các khái niệm chiến tranh, đặc biệt là về vai trò của phòng thủ và tấn công trên chiến trường. Một số nhà phân tích quân sự đã bắt đầu tin rằng, phòng thủ đã trở nên chiếm ưu thế hơn tấn công và rằng, chiến trường đã trở nên minh bạch nhờ sự phát triển của các thiết bị bay không người lái (UAV). Điều này đã làm dấy lên nghi ngờ về khả năng của các cuộc tấn công cơ động trên bộ trong các xung đột hiện đại.

Tuy nhiên, cuộc phản công thành công của Ukraine vào mùa Thu năm 2022 tại Kharkov, nơi Ukraine đã thực hiện một cuộc tấn công cơ động nhanh chóng và hiệu quả, đã chứng minh rằng, các cuộc tấn công trên bộ vẫn có thể mang lại kết quả đáng kể. Cuộc tấn công vào Kursk ở Nga hiện nay dường như cũng tuân theo kịch bản tương tự, bất chấp những giả định rằng phòng thủ đã trở nên vượt trội hơn tấn công.

Ukraine đối mặt với nhiều rủi ro, bao gồm việc kéo dài cuộc tấn công có thể dẫn đến sự căng thẳng quá mức lực lượng và tiêu hao nguồn lực

Sự thành công của cuộc tấn công vào Kursk có thể gắn liền với việc Ukraine đã thu thập thông tin tình báo chi tiết, cho phép họ thực hiện các cuộc đột kích bất ngờ. Các lực lượng Ukraine như Lữ đoàn tấn công đường không số 82, vốn đã chứng minh hiệu quả quân sự trong các cuộc giao tranh trước đây, có thể đã đóng vai trò quan trọng trong cuộc tấn công này. Sự phối hợp chặt chẽ giữa UAV và lực lượng mặt đất cũng có thể đã góp phần vào thành công của cuộc tấn công.

Một yếu tố quan trọng khác là sự kiểm soát thông tin của Ukraine. Việc hạn chế thông tin từ khu vực hoạt động đã làm tăng mức độ bí mật của cuộc tấn công, tương tự như cách mà Hamas thực hiện cuộc tấn công vào Israel vào tháng 10/2023. Điều này đã làm giảm khả năng của Nga trong việc sẵn sàng ứng phó và dường như đã đóng góp vào sự thành công của Ukraine.

Dù vậy, chuyên gia Barry lưu ý, dù có thành công nhất định với cuộc tấn công vào Kursk, Ukraine vẫn đối mặt với nhiều rủi ro. Việc kéo dài cuộc tấn công có thể dẫn đến sự kéo giãn quá mức lực lượng, gây ra mối đe dọa cho khả năng duy trì cuộc tấn công hiệu quả. Sự tiêu hao lực lượng và tài nguyên cần thiết để duy trì cuộc tấn công có thể trở thành yếu tố quyết định trong khả năng của Ukraine để tiếp tục mở rộng bước tiến của họ.

Cuộc tấn công vào Kursk cũng có ý nghĩa quan trọng đối với chiến lược của Nga. Trong năm nay, Nga đã duy trì các cuộc tấn công tiêu hao ở miền Đông Ukraine, đạt được kết quả "chậm nhưng chắc chắn". Nhưng sự thành công của cuộc tấn công của Ukraine vào Kursk có thể là một lời cảnh tỉnh cho Nga, cho thấy rằng, chiến lược tiêu hao có thể không hiệu quả như dự kiến.

Nga có thể phải đối mặt với áp lực lớn để tái bố trí lực lượng từ miền Đông Ukraine đến Kursk. Tuy nhiên, việc triển khai lực lượng có thể gặp khó khăn nếu các đơn vị này thiếu trang bị và huấn luyện tốt. Những thiếu sót này có thể làm giảm khả năng của Nga trong việc thực hiện một cuộc phản công hiệu quả và bảo vệ vùng lãnh thổ quan trọng của họ.

Hiện tại, tình hình vẫn đang diễn biến phức tạp và nhiều yếu tố vẫn chưa rõ ràng. Mặc dù Nga có thể lên kế hoạch hoàn thành cuộc tấn công ở miền Đông Ukraine trước khi tập hợp lực lượng mạnh để phản công vào vị trí mới của Ukraine, nhưng điều này cũng có thể tạo ra cơ hội cho Kiev củng cố vị trí và chuẩn bị cho một cuộc phòng thủ mạnh mẽ.

Tóm lại, ông Barry kết luận, cả Nga và Ukraine đều đang ở trong một tình thế khó khăn với những rủi ro cao. Ukraine cần cân nhắc việc duy trì cuộc tấn công để không làm thiệt hại quá mức lực lượng của mình, trong khi Nga phải đối mặt với áp lực lớn để tăng cường khả năng phòng thủ và chuẩn bị cho cuộc phản công ở Kursk.