Theo Biên bản thanh lí hợp đồng thuê đất giữa UBND xã Đông Dư và chủ thầu Đầm Biển được kí ngày 26/1/2021, có nội dung: “Trước ngày 28/2/2021, ông Nguyễn Văn Tuấn không thực hiện xong việc cam kết, nhất trí thanh lí, di dời tài sản, cây cối, hoa màu trên diện tích đất thuê để trả lại mặt bằng cho địa phương thì UBND xã sẽ bàn giao mặt bằng cho người trúng thầu thuê đất và không khiếu kiện”.

Tuy nhiên, ngày 26/2/2021 (tức là còn tới 2 ngày Biên bản thanh lí mới hết hiệu lực), Trung tâm PTQĐ huyện Gia Lâm vẫn tiến hành tổ chức đấu giá quyền thuê đất tại Đầm Biển. Người trúng đấu giá là ông Nguyễn Hải Triều, trú tại xã Đông Dư.

Trình bày với phóng viên, ông Nguyễn Văn Tuấn, sinh năm 1960, trú tại xã Đông Dư cho biết, ông là người trực tiếp thầu và kinh doanh sản xuất nông nghiệp tại Đầm Biển từ năm 1987. Và như thông lệ hằng năm, khi xã gọi lên làm thanh lí cho hợp đồng thuê 1 năm thì lại được kí tiếp sử dụng Đầm Biển để nuôi cá, trồng hoa màu (sau khi kí Biên bản thanh lí hợp đồng của năm trước thì 5 đến 8 tháng sau UBND xã Đông Dư mới lại tiếp tục kí hợp đồng của năm tiếp theo, hợp đồng năm 2020 kí ngày 18/7/2020 có thời hạn từ ngày 1/1/2020 đến 31/12/2020).

Ông Nguyễn Văn Tuấn xót xa, trước hàng chục tấn cá không thể thu hoạch tại Đầm Biển do chính quyền cắm biển “Cấm xâm phạm”.

Thế nhưng lần kí Biên bản thanh lí hợp đồng năm 2021 lại có diễn biến và động thái hết sức “bất thường” từ phía UBND xã Đông Dư và Trung tâm PTQĐ huyện Gia Lâm.

Theo ông Tuấn, ngày 26/1/2021, vào lúc 16 giờ,ông và UBND xã Đông Dư bắt đầu ngồi vào bàn làm việc để đi đến thống nhất một số nội dung, điều khoản trong Biên bản thanh lí. Thời gian diễn ra hơn 1 tiếng đồng hồ, 2 bên kí Biên bản vào khoảng 17 giờ 30 cùng ngày.

Ông Tuấn khẳng định: “Khi đó tôi kí với suy nghĩ sẽ được tiếp tục kí hợp đồng sử dụng Đầm Biển như mọi năm, kể cả việc thực hiện đấu thầu theo quy định. Trước và sau khi kí Biên bản thanh lí, gia đình tôi cũng không hề được biết kế hoạch phương án mô hình chuyển đổi hồ Đầm Biển và cũng không hề thấy Đài Phát thanh của xã thông báo phương án mô hình cũng như niêm yết thông báo dự thầu tại Nhà văn hóa thôn 7”.

Sau khi kí thanh lí xong đến thời điểm hiện tại, UBND xã Đông Dư cũng chưa giao cho gia đình biên bản, nhiều lần lên trụ sở đòi cũng không đưa. Gần đây nhất, gia đình ông Tuấn mới được Trung tâm PTQĐ huyện Gia Lâm cung cấp cho 1 bản photo.

Ông Tuấn cho biết: Tôi và UBND xã tiến hành ngồi làm việc từ lúc 16 giờ và kí vào Biên bản khoảng 17 giờ 30 phút. Nhưng rất “kì lạ” là cũng ngày hôm đó, UBND xã Đông Dư đã có Văn bản số: 06/UBND gửi Trung tâm PTQĐ huyện Gia Lâm, cam kết việc bàn giao mặt bằng cho người trúng đấu giá. Và cũng trong ngày 26/1/2021, Trung tâm PTQĐ huyện Gia Lâm đã phát hành Thông báo số: 323/TB-TTPTQĐ, về việc mời tham gia đấu giá quyền thuê đất để thực hiện các phương án tại các xã Đông Dư, Phú Thị là việc làm như được lập trình sẵn(!?).

Kết luận của UBND TP Hà Nội chỉ rõ phiên đấu giá ngày 26/2/2021 là không đúng quy định của Luật Đất đai.

Có thể thấy, chỉ trong ngày 26/1/2021, UBND xã Đông Dư và Trung tâm PTQĐ huyện Gia Lâm đã hoàn thành văn bản Thông báo mời thầu khu Đầm Biển một cách rất chóng vánh, mau lẹ, dù Biên bản thanh lí hợp đồng thuê đất mới được kí vào buổi chiều muộn, ngoài giờ hành chính(!?).

Ngày 27/1/2021, Trung tâm PTQĐ huyện Gia Lâm cho biết đã thực hiện niêm yết công khai Thông báo số: 323/TB-TTPTQĐ tại trụ sở Trung tâm PTQĐ; đồng thời bàn giao Thông báo này để UBND xã Đông Dư niêm yết tại trụ sở UBND xã; bàn giao cho lãnh đạo thôn 7 để niêm yết công khai tại Nhà văn hóa thôn.

Ông Tuấn cho biết: “Bản thân tôi đấu thầu và sản xuất kinh doanh tại Đầm Biển gần 40 năm, đã bỏ ra rất nhiều công sức, tiền của đầu tư cơ sở vật chất quanh đầm, nhưng tuyệt nhiên không hề biết đến quá trình tổ chức mua hồ sơ, mời thầu và phiên tổ chức đấu giá mặc nguyện vọng của gia đình là vẫn muốn tiếp tục được tham gia mua hồ sơ dự thầu, sản xuất kinh doanh tại Đầm Biển. Thậm chí, bà Nguyễn Thị Hải, Thôn trưởng thôn 7 cũng khẳng định, ngày 27/1, do bận đi làm cỗ cưới cả ngày nên không gặp bất cứ ai là người của chính quyền xã Đông Dư và Trung tâm PTQĐ huyện Gia Lâm để kí nhận Thông báo số 323”.

Đấu giá không đúng quy định

Sau khi cơ bản hoàn thành các thủ tục cần thiết, ngày 26/2/2021, Trung tâm PTQĐ huyện Gia Lâm tiến hành tổ chức phiên đấu giá quyền thuê đất tại khu Đầm Biển, thôn 7 mặc nhiên thời gian của Biên bản thanh lí hợp đồng giữa ông Nguyễn Văn Tuấn và UBND xã Đông Dư vẫn còn hiệu lực đến ngày 28/2/2021 (còn 2 ngày). Việc làm này của Trung tâm PTQĐ huyện Gia Lâm đã gây ra rất nhiều bức xúc cho gia đình ông Tuấn cũng như dư luận người dân tại địa phương.

Kết luận số 42/KL-UBND ngày 4/5/2022 của UBND TP Hà Nội chỉ rõ: “Trung tâm PTQĐ huyện Gia Lâm không căn cứ thực tế mặt bằng khu đất Đầm Biển, mà căn cứ mặt bằng khu đất dự kiến bàn giao theo báo cáo của UBND xã Đông Dư tại Văn bản số: 06/UBND ngày 26/1/2021 về việc cam kết giải phóng mặt bằng và bàn giao mặt bằng cho người trúng đấu giá; tiến hành tổ chức đấu giá vào ngày 26/2/2021 là không đúng quy định tại điểm b, Khoản 1 Điều 119 Luật Đất đai...”.

Đáng lẽ ra, sau khi Kết luận số 42 chỉ ra vi phạm, Trung tâm PTQĐ huyện Gia Lâm cần tiếp thu, đưa ra phương án là hủy kết quả phiên đấu giá để tổ chức đấu thầu lại theo đúng quy định. Ngược lại vụ việc ngày càng kéo dài cho đến tận ngày 21/3/2023 (sau hơn 2 năm), UBND xã Đông Dư tiếp tục ban hành Biên bản bàn giao mặt bằng, công nhận quyền thuê đất người trúng thầu phiên đấu giá ngày 26/2/2021. Cho tiến hành tổ chức cưỡng chế, giải tỏa các công trình lán trại, bơm hút cạn nước Đầm Biển khiến cho hàng chục tấn cá nuôi thả của gia đình ông Tuấn nổi chết trắng mặt nước.

Ông tuấn bức xúc: “Dù đó là tài sản, công sức của mình, thế nhưng chính quyền cho cắm biển cấm xâm phạm xuống dưới đầm nên hàng chục tấn cá, gia đình tôi nuôi thả nhiều năm nay không thể thu hoạch. Nhìn cảnh tiền của nổi chết trắng mà cảm thấy xót xa, bất lực”.

Mặc dù phiên đấu giá ngày 26/2/2021 đã được UBND TP Hà Nội kết luận là không đúng quy định của Luật Đất đai. Thế nhưng ngày 24/4/2023, trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Văn Thuyết, Phó Giám đốc Trung tâm PTQĐ huyện Gia Lâm vẫn khẳng định, quy trình tiến hành đấu giá khu Đầm Biển là đúng theo quy định của pháp luật.

Dư luận cho rằng, để tránh khiếu kiện, khiếu nại kéo dài, UBND TP Hà Nội cần chỉ đạo cơ quan có thẩm quyền hủy kết quả phiên đấu giá ngày 26/2/2021 (đã được Kết luận số 42 chỉ rõ là không đúng quy định), thu hồi tạo mặt bằng sạch khu Đầm Biển để tiến hành tổ chức đấu giá lại một cách công khai, minh bạch. Đồng thời có hình thức xử lí nghiêm tổ chức, cá nhân vi phạm có liên quan đến tổ chức phiên đấu giá Đầm Biển, dẫn đến bức xúc khiếu kiện, khiếu nại kéo dài; vừa gây lãng phí tiền của người dân, vừa gây thất thu thuế cho ngân sách nhà nước từ năm 2021 đến nay.