Danh thắng quốc gia Ghềnh Ráng

Thắng cảnh Ghềnh Ráng, thuộc phường Ghềnh Ráng, TP Quy Nhơn được Bộ Văn hóa – Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng thắng cảnh quốc gia tại Quyết định số 2009, ngày 15/11/1991.

Theo hồ sơ xếp hạng, khu vực bảo vệ thắng cảnh Ghềnh Ráng bao gồm toàn bộ núi Xuân Vân (50ha), trong đó khu vực bảo vệ I là 10ha. Tuy nhiên, trên thực tế, toàn bộ núi Xuân Vân có diện tích khoảng hơn 150ha. Đây là sự bất cập về diện tích khu vực bảo vệ, nên việc điều chỉnh khoanh vùng khu vực bảo vệ thắng cảnh Ghềnh Ráng cho phù hợp là rất cần thiết.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND tỉnh Bình Định về việc điều chỉnh khoanh vùng bảo vệ danh lam thắng cảnh quốc gia Ghềnh Ráng, Sở Văn hóa và Thể đã tổ chức khảo sát, lập phương án điều chỉnh khoanh vùng các khu vực bảo vệ thắng cảnh Ghềnh Ráng với tổng diện tích khoanh vùng các khu vực bảo vệ là 50,04ha, trong đó khu vực bảo vệ I là 15,08ha, khu vực bảo vệ II là 34,96ha đã được đại diện các sở, ngành, địa phương liên quan thống nhất tại cuộc họp do Sở Văn hóa và Thể thao chủ trì.

Tuy nhiên, phương án này vẫn chưa được Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh Bình Định thông qua và chỉ đạo Sở Văn hóa và Thể thao rà soát lại, đề xuất phương án thu hẹp phù hợp hơn. Bởi, hiện nay tỉnh Bình Định có chủ trương thực hiện dự án Tuyến đường kết nối từ nội thành đến Khu đô thị khoa học và giáo dục Quy Hòa, dựa trên con đường hiện trạng có sẵn trong khu thắng cảnh, đi qua khu vực này (Dự án đã được thông qua Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh). Do vậy, cần cập nhật tuyến đường kết nối từ nội thành đến Khu đô thị khoa học và giáo dục Quy Hòa vào bản đồ điều chỉnh khoanh vùng và không tính phần diện tích của tuyến đường này vào diện tích khoanh vùng các khu vực bảo vệ thắng cảnh Ghềnh Ráng.

Trên cơ sở tiếp thu ý kiến thống nhất tại cuộc họp, Sở Văn hóa và Thể thao hoàn thiện lại hồ sơ và báo cáo UBND tỉnh Bình Định về việc điều chỉnh khoanh vùng các khu vực bảo vệ thắng cảnh Ghềnh Ráng. Cụ thể, phương án điều chỉnh khoanh vùng các khu vực bảo vệ thắng cảnh Ghềnh Ráng có tổng diện tích khoanh vùng các khu vực bảo vệ thắng cảnh Ghềnh Ráng là 139.826m² (13,98 ha).

Trong đó, khu vực bảo vệ I khoanh vùng bảo vệ riêng từng điểm di tích, thắng cảnh quan trọng tạo nên giá trị tiêu biểu của thắng cảnh Ghềnh Ráng gồm: Mộ Hàn Mặc Tử, địa điểm Lầu Bảo Đại, Bãi tắm Hoàng Hậu, Hòn Chồng, với tổng diện tích khoanh vùng bảo vệ các điểm là 22.905m (2,29ha).

Bãi tắm Hoàng Hậu Nam Phương nằm trong quần thể danh lam thắng quốc gia Ghềnh Ráng

Đối với khu vực bảo vệ II là khu vực bao quanh và tiếp giáp khu vực bảo vệ I các điểm di tích, trừ diện tích tuyến đường kết nối từ nội thành đến Khu đô thị khoa học và giáo dục Quy Hòa. Khu vực này gồm một phần phía Đông Bắc núi Xuân Vân, với tổng diện tích khoanh vùng bảo vệ là 116.921m² (11,69ha). Vì có tuyến đường kết nối từ nội thành đến Khu đô thị và giáo dục Quy hòa đi ngang qua nên khu vực bảo vệ II của thắng cảnh Ghềnh Ráng được chia thành hai khu vực ở hai bên tuyến đường kết nối này.