Nhiệm kì mới, gánh nặng mới
Quốc tế 21/12/2023 10:49
Có thể thấy, dưới sự chèo lái của Tổng thống El-Sisi, tình hình an ninh-chính trị nội bộ cũng như đời sống xã hội của Ai Cập được giữ vững, dù khu vực Trung Đông-Bắc Phi vẫn đang chứng kiến xung đột và bất ổn ở nhiều nước.
Về đối ngoại, Ai Cập kiên định với chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, linh hoạt, thể hiện vai trò, ảnh hưởng và vị thế chủ chốt tại châu Phi và Trung Đông. Nhờ đó, nền kinh tế Ai Cập đã được cải thiện nhiều cả về quy mô và cơ cấu. Đặc biệt, kể từ năm 2019, Ai Cập đã triển khai Sáng kiến "Cuộc sống Sung túc" - dự án phát triển lớn nhất trong lịch sử hiện đại của nước này, với tổng kinh phí lên tới hàng chục tỉ USD nhằm cải thiện điều kiện sống cho người dân ở khu vực nông thôn. Đối tượng thụ hưởng là 4.500 ngôi làng trên cả nước, chiếm khoảng 58% dân số Ai Cập.
Tổng thống Ai Cập Abdel-Fattah al-Sisi tại một cuộc họp ở thành phố Sharm el-Sheikh. |
Tuy nhiên, những biến động và gián đoạn của nền kinh tế thế giới và những diễn biến địa-chính trị trong khu vực Trung Đông- Bắc Phi đầy bất ổn đã và đang tác động mạnh tới Ai Cập, đặt lên vai nhà lãnh đạo kì cựu này nhiều gánh nặng. Kinh tế Ai Cập đang đối mặt với nhiều thách thức lớn do thiếu hụt ngoại tệ nghiêm trọng, đồng bảng Ai Cập sụt giảm thê thảm so với đồng USD và lạm phát leo thang. Ai Cập là thị trường phụ thuộc nhiều vào hàng hóa nhập khẩu, từ hàng tiêu dùng đến nguyên vật liệu sản xuất, do đó thâm hụt thương mại của nước này luôn ở mức cao.
Dù doanh thu từ Kênh đào Suez ghi nhận mức kỉ lục 9,4 tỉ USD trong tài khóa 2022-2023 và nguồn thu từ du lịch tăng mạnh lên 13,6 tỉ USD trong tài khóa kết thúc vào cuối tháng 6/2023. Tuy nhiên, các nguồn thu ngoại tệ từ du lịch, Kênh đào Suez và kiều hối không đủ để bù đắp cho thâm hụt thương mại khoảng 50 tỉ USD mỗi năm. Tính đến cuối tháng 11/2023, dự trữ ngoại hối của Ai Cập chỉ ở mức 35,17 tỉ USD, thấp hơn nhiều so với 45,5 tỉ USD trước đại dịch Covid-19. Nợ nước ngoài của Ai Cập cũng ngày càng phình to, lên gần 170 tỉ USD. Trong năm 2024, Ai Cập sẽ phải thanh toán khoản nợ đến hạn hơn 42 tỉ USD.
Trong khi đó, tình trạng bất ổn trong khu vực, nhất là các cuộc xung đột “ngay trước nhà” như ở Libya, Gaza và Sudan, đang tạo ra những thách thức an ninh rất nghiêm trọng đối với Ai Cập. Ngoài ra, các tổ chức khủng bố, trong đó có Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng và Al-Qaeda, có thể khai thác “những khoảng trống an ninh” do xung đột dai dẳng ở Sudan tạo ra, biến nơi này thành một căn cứ tiềm năng mới, đe dọa trực tiếp an ninh quốc gia của Ai Cập.
Trong 6 năm tới, Tổng thống El-Sisi sẽ phải thực hiện các chính sách và giải pháp hiệu quả, kịp thời để đưa Ai Cập thoát ra khỏi tình cảnh khó khăn kinh tế hiện nay, đặc biệt là giải quyết tình trạng thiếu hụt ngoại tệ và lạm phát leo thang. Giới phân tích cho rằng, trong chiến lược phát triển kinh tế đến năm 2030, ông El-Sisi cần chú trọng thúc đẩy hoạt động sản xuất trong nước, tạo việc làm cho người lao động, có các cơ chế khuyến khích xuất khẩu, chính sách ưu đãi để thu hút đầu tư nước ngoài, tăng gấp đôi diện tích đất trồng lúa mì để bảo đảm an ninh lương thực…
Đặc biệt, chính quyền Tổng thống El-Sisi cần tiếp tục đẩy mạnh cuộc chiến chống khủng bố nhằm giữ vững an ninh quốc gia, tham gia tích cực cùng các bên liên quan trong cộng đồng quốc tế để giải quyết những cuộc xung đột và khủng hoảng, duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực. Đặt mục tiêu cốt lõi theo đuổi các lợi ích với trọng tâm là kinh tế và an ninh, Ai Cập sẽ tiếp tục củng cố và tăng cường quan hệ với các nước lớn như Mỹ, Nga, Trung Quốc, các nước châu Âu; củng cố quan hệ truyền thống đặc biệt với các quốc gia Arab vùng Vịnh… Điều đó giúp Ai Cập tiếp tục duy trì vai trò trụ cột an ninh then chốt và là quốc gia có tầm ảnh hưởng lớn trong khu vực…