Kế “tung hỏa mù” có giúp được ông Trump trong phiên luận tội đầu tiên?
Quốc tế 14/11/2019 09:08
Bản thân Tổng thống Trump dường như cũng gia tăng sức ép với các nhà lập pháp ôn hòa cùng đảng Cộng hòa. Các cuộc khẩu chiến chính trị dữ dội cuối tuần qua đã cho thấy cách các chính trị gia thuộc hai đảng Cộng hòa và Dân chủ sẽ “đấu đá” thế nào tại các phiên điều trần luận tội tổng thống sắp tới.
Giới quan sát nhận định, phe Cộng hòa sẽ tìm cách làm chệch hướng, khiến cuộc điều tra sa vào các hố lầy chính trị và tạo ra bối cảnh thu hút sự chú ý của những người ủng hộ ông Trump. Họ cũng sẽ tìm cách “gây nhiễu” bằng các tình tiết và các lập luận thực tế rất đáng ngờ nhằm làm mọi việc trở nên phức tạp.
Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh CBN |
Ngược lại, phe Dân chủ sẽ chiến đấu để bảo vệ quá trình luận tội tổng thống mà họ cố gắng thúc đẩy trước các nỗ lực phản kích của phe Cộng hòa. Các chính trị gia Dân chủ nhiều khả năng sẽ tìm mọi cách khiến công chúng chống lại ông Trump thông qua sử dụng các nhân chứng ở cả trong chính quyền và quân đội.
Theo kế hoạch, các phiên điều trần công khai tại Quốc hội Mỹ được truyền hình trực tiếp từ ngày 13/11. Một trong những nhân chứng xuất hiện đầu tiên sẽ là Bill Taylor, quyền đại sứ Mỹ tại Ukraina người đã có một số lời khai kín gây chấn động nhất hồi tháng trước.
Đảng Dân chủ đã công bố bản ghi chép lời khai của ông Taylor, trong đó nhà ngoại giao này thừa nhận “biết rõ” tổng thống đã giữ lại các khoản viện trợ quân sự cho Ukraina vì muốn chính quyền ông Zelensky điều tra cha con cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ông Taylor cho biết thêm, “những nỗ lực bất thường” của Rudy Giuliani, luật sư riêng được Tổng thống Trump cử đến gặp gỡ giới chức Kiev “đã làm xói mòn chính sách ngoại giao chính thức của Mỹ”.
Sau ông Taylor, cựu đại sứ Mỹ tại Ukraina Marie Yovanovitch dự kiến sẽ ra làm chứng vào ngày 15/11. Trong phiên điều trần kín hồi tháng trước, bà Yovanovitch cho biết “cảm thấy bị đe dọa” vì những lời nhận xét của Tổng thống Trump trước người đồng cấp Ukraina trong cuộc điện đàm ngày 25/7.
Theo CNN, những người ủng hộ ông Trump cũng tham gia vào các cuộc tọa đàm truyền hình cuối tuần trước. Các phát biểu ám chỉ, với họ, vài tuần tới không nhất thiết nhằm tìm ra sự thật về những gì đã xảy ra trong chính sách đối ngoại “phi chính thống” của ông áp dụng với Ukraina.
Cho tới hiện tại, ông Trump đang phải đối mặt với cáo buộc lạm dụng quyền lực bằng cách gây áp lực buộc Ukraina phải mở cuộc điều tra vào cha con đối thủ chính trị trong nước. Đáng nói, hiện vẫn chưa có bằng chứng nào cho thấy ông Biden và con trai đã làm việc gì đó sai trái. Nhiều nhân chứng thậm chí bày tỏ, họ tin lãnh đạo Nhà Trắng đã đòi Kiev phải “có đi, có lại” nếu muốn nhận khoản viện trợ quân sự trị giá gần 400 triệu USD.
Tuy nhiên, một số chính khách Cộng hòa biện minh rằng, tổng thống chỉ đang lo lắng về tình trạng tham nhũng ở Kiev. Đây là lập luận liên quan đến một chủ đề ông Trump gần như chưa từng tỏ ra quan tâm ở bất kì đâu trên thế giới. Thượng nghị sĩ Cộng hòa Ron Johnson đến từ bang Wisconsin cũng lên tiếng bênh vực Tổng thống Trump cùng lí do trên.
Theo giới phân tích, các đồng minh Cộng hòa của ông Trump dự kiến sẽ phản biện rằng, những bằng chứng do các ủy ban Hạ viện (dưới sự kiểm soát của đảng Dân chủ) thu thập được cho tới nay vẫn chưa thể chứng minh tổng thống hay những người thân cận trực tiếp liên quan đến việc trì hoãn viện trợ quân sự cho Ukraina hay ép Kiev phải thực thi các nhượng bộ chính trị.
Các nghị sĩ Cộng hòa cũng đòi Quốc hội phải mở phiên điều trần với Hunter Biden và công khai danh tính của quan chức tình báo đầu tiên đứng ra tố cáo ông Trump. Trong khi đó, phe Dân chủ cáo buộc chính quyền của ông Trump và các đồng minh đang che giấu khi không hợp tác với cuộc điều tra của Hạ viện.
Ít nhất 10 quan chức cấp cao trong chính quyền Trump đã phớt lờ trát đòi điều trần, kể cả Ngoại trưởng Mike Pompeo. Bộ Ngoại giao và Văn phòng Quản lý - ngân sách của chính phủ Mỹ cũng khước từ yêu cầu cung cấp tài liệu có thể làm sáng tỏ các thỏa thuận giữa ông Trump với Ukraina.
Đảng Dân chủ hiện coi các phiên điều trần mở có vai trò trọng yếu trong việc vận động sự ủng hộ của công chúng Mỹ đối với quá trình chính thức luận tội ông Trump. Nếu Hạ viện bỏ phiếu thông qua các điều khoản luận tội, Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát sẽ buộc phải tổ chức một phiên tòa.
Trong kịch bản xấu nhất, nếu 2/3 các nghị sĩ tại Thượng viện bỏ phiếu tán thành kết án, ông Trump sẽ buộc phải rời khỏi Nhà Trắng và Phó Tổng thống Mike Pence sẽ lên nắm quyền thay ông.
Dư luận Mỹ vẫn đang nín thở chờ các diễn biến mới quyết định tương lai chính trị của ông Trump, vị tổng thống xuất thân là doanh nhân với cách điều hành đất nước được ví von thất thường như chương trình truyền hình thực tế.