Hội thảo được chủ trì bởi GS.TSKH Vũ Minh Giang, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo Đại học Quốc gia Hà Nội, Thành viên Ban vận động UNESCO; Tiến sĩ Trần Thị Hoàng Mai, Giám đốc Sở Văn hoá và Thể thao Hải Phòng; Tiến sĩ Bùi Thanh Tùng, Chủ tịch Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Hải Phòng.

Hải Phòng là quê hương của nhiều vị khoa bảng lỗi lạc trong lịch sử, đó là Trạng nguyên Lê Ích Mộc, Trạng nguyên Trần Tất, Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm… Trong đó, Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm, vị Trạng nguyên triều Mạc thế kỷ 16, mà tên tuổi, tầm vóc của ông còn âm vang mãi đến những thế kỷ sau và đến ngày nay.

Quang cảnh Hội thảo.

Trong những năm qua, chính quyền và nhân dân thành phố Hải Phòng đã có những hoạt động, những việc làm cụ thể nhằm gìn giữ, bảo tồn và tôn vinh những di sản mà Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm để lại. Hải Phòng đã nhiều lần tổ chức Hội thảo khoa học về thân thế, sự nghiệp và những đóng góp của ông trong lịch sử dân tộc. Quy hoạch, tu bổ, tôn tạo Di tích quốc gia đặc biệt Đền thờ Nguyễn Bỉnh Khiêm; đưa lễ hội Đền thờ Trạng Trình ghi danh vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia…

Trong bộ Lịch sử Hải Phòng 4 tập, xuất bản năm 2021, chương biên soạn về thời Mạc, các nhà nghiên cứu đã dành riêng một mục để giới thiệu về thân thế, sự nghiệp của Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm; xuất bản những ấn phẩm, đặt tên đường phố và công trình công cộng mang tên Nguyễn Bỉnh Khiêm.

Đặc biệt, nhằm ghi nhận, tôn vinh ông, nhà thơ, nhà tư tưởng lớn, người thầy của muôn đời, danh nhân văn hóa, UBND thành phố Hải Phòng đã quyết định thành lập Ban Vận động UNESCO vinh danh Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm, nhân kỷ niệm 450 năm ngày mất của danh nhân (1585-2035), khẳng định tầm vóc lớn lao của Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm không chỉ trong nước mà cả trên trường quốc tế.

Tại hội thảo, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng Lê Khắc Nam khẳng định hội thảo khoa học “Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm với lịch sử Việt Nam thế kỷ 16” là một hoạt động có ý nghĩa, nằm trong chương trình hoạt động của Ban vận động UNESCO vinh danh Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm. Hội thảo tập hợp đông đảo các nhà khoa học, các đại biểu Trung ương và thành phố, nhằm tiếp tục khẳng định, ghi nhận công lao, đóng góp của Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm đối với lịch sử dân tộc. Kết quả của Hội thảo sẽ là những luận cứ khoa học, những sử liệu tin cậy, góp phần cho việc nhìn nhận, đánh giá chuyên sâu hơn nữa về cuộc đời, sự nghiệp của Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm và những di sản mà ông để lại cho dân tộc.

Hội thảo nhận được 25 bài báo cáo tham luận của các nhà khoa học, nhà quản lý đến từ nhiều cơ quan, đơn vị trong và ngoài thành phố với nội dung gồm 3 phần lớn: Bối cảnh Đại Việt thế kỷ XVI; quê hương, thân thế, sự nghiệp của Nguyễn Bỉnh Khiêm; Nguyễn Bỉnh Khiêm với vấn đề chính trị, bang giao, văn hóa, giáo dục; Tư liệu và di sản văn hóa liên quan đến Nguyễn Bỉnh Khiêm. Qua đó đề cập đến nhiều khía cạnh khác nhau về Nguyễn Bỉnh Khiêm trong lịch sử Việt Nam, góp phần nâng cao nhận thức khoa học và giải quyết các yêu cầu thực tiễn đặt ra khi nghiên cứu về Danh nhân văn hóa Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm.