Hội chứng sợ Putin và hiệu ứng ngưỡng mộ Putin
Quốc tế 07/10/2018 14:54
Tổng thống Putin kỷ niệm sinh nhật lần thứ 66 với tư cách huyền thoại của lịch sử chính trị thế giới
Ngày 31/12/1999 là một ngày đặc biệt khi cả nhân loại háo hức chờ đón thời khắc chuyển giao giữa Thiên niên kỷ thứ 2 và Thiên niên kỷ thứ 3 - Khoảnh khắc ngàn năm chỉ có một lần.
Hầu hết các nguyên thủ quốc gia đều có thông điệp chào năm mới, chào thế kỷ mới, chào thiên niên kỷ mới nêu lên khát vọng và gửi gắm niềm tin cho nhân dân các quốc gia trên toàn thế giới.
Ngay trong ngày cực kỳ trọng đại này của nhân loại thì tại nước Nga, Tổng thống Boris Yeltsin lên truyền hình tuyên bố từ chức, chỉ định vị Thủ tướng trẻ Vladimir Putin - người còn khá xa lạ với nước Nga và cả thế giới lúc đó - là người thay thế.
Phát hiện ra Vladimir Putin là thành công lớn nhất trong sự nghiệp của Boris Yeltsin |
Nhà lãnh đạo đầu tiên của nước Nga thời hậu Xô Viết Boris Yeltsin đã khiến cho cả nước Nga cũng như công luận và dư luận thế giới khi đó ngỡ ngàng về hành động của mình.
Từ đó đến nay, lịch sử nước Nga và lịch sử nhân loại đã ghi lại rất nhiều dấu ấn của con người được trao nắm giữ vận mệnh quốc gia trong thời khắc lịch sử đặc biệt ấy - Vladimir Putin.
Trong thời gian chịu trách nhiệm chèo lái con thuyền Nga, Tổng thống Putin đã tạo ra rất nhiều bước ngoặt cho lịch sử nước Nga cũng như nhiều bước ngoặt cho lịch sử thế giới và được đánh giá là một trong những nhà lãnh đạo xuất sắc nhất thời đại.
Bởi khi ông Putin nhận bàn giao trách nhiệm từ ông Yelstin thì nước Nga chỉ còn là một quốc gia rộng về diện tích, nhiều về dân số, nhiều đầu đạt hạt nhân. Song lúc đó người dân chỉ biết kêu trời vì khó khăn và bế tắc bởi thất nghiệp và giá cả leo thang.
Ông Putin nhận chức Tổng thống từ ông Yeltsin khi nước Nga chỉ là quốc gia chia rẽ, tội phạm có tổ chức được một bộ phận chính quyền dung túng. Lúc đó, chỉ giải quyết việc của nước Nga cũng chưa xuể, chính quyền Nga không còn khả năng để lo việc thiên hạ.
Ông Putin tiếp quản vị trí người đứng đầu đất nước từ ông Yeltsin khi Nga chỉ còn là một quốc gia ngập trong nợ nần, nguy cơ nội chiến đe dọa sự thống nhất của nhà nước liên bang. Lúc đó, chỉ lo trả nợ, ổn định xã hội cũng quá sức một chính quyền.
Vậy nhưng nhà lãnh đạo trẻ tuổi đã đưa nước Nga trở lại vị thế siêu cường của Liên Xô chỉ trong chưa đầy một thập kỷ. Ông Putin xây dựng một nước Nga siêu cường từ một xuất phát điểm yếu kém và gần như hỗn loạn mà người tiền nhiệm đã để lại.
Đặc biệt, nước Nga dưới thời Putin đã đóng vai trò lớn hơn trong quan hệ quốc tế mà không chỉ dựa trên vị thế một siêu cường quân sự. Đây là lần đầu tiên một lãnh đạo của nước Nga làm được điều này, thậm chí kể cả Liên Xô trước kia, theo BBC.
Bộ đôi Gobachev-Yeltsin đã xoá nhoà những di sản và giá trị lịch sử dân tộc trước khi ông Putin được trao nắm giữ vận mệnh quốc gia |
Thời gian ông Putin nắm quyền lực thấm thoát đã gần 18 năm tròn và hôm nay ngày 7/10/2018, ông Putin kỷ niệm sinh nhật lần thứ 66 với tư cách là một trong những huyền thoại của lịch sử chính trị thế giới.
Putin - con người của những thế cờ, nước cờ, ván cờ
Có nhiều người cho rằng nước Nga của ông Putin đã thừa hưởng thành quả của một Liên Xô hùng mạnh nên việc lấy lại sức mạnh cho nước Nga cũng chỉ đơn giản như là việc lấy lại cho dân tộc Nga những gì đã mất.
Tuy nhiên, người dân Nga và dư luận thế giới không thể nào quên nước Nga thời chính quyền Tổng thống Boris Yeltsin đã nhiều lần xóa bỏ những di sản của lãnh tụ Cách mạng Tháng Mười Nga Vladimir Ilyich Lenin.
Và trước đó với làn gió Cải tổ và Công khai được Mikhail Gorbachev khởi xướng trong những năm tháng cuối cùng của chế độ Xô Viết, người ta đã từng lên án tất cả những gì thuộc về lịch sử tồn tại của Liên Xô.
Thực tế đó chứng tỏ di sản của một nhà nước Liên Xô hùng mạnh và giá trị lịch sử của một dân tộc Nga vĩ đại đã bị người ta xóa nhòa đi trước khi ông Putin được giao nắm giữ vận mệnh quốc gia.
Không những vậy, sau khi Liên Xô tan rã, Mỹ-phương Tây đã thừa thắng xông lên, đẩy Nga vào thế phải chống chứ không thể phòng. Những sai lầm của Yeltsin khiến cho Washington có thể làm mưa làm gió bên ngoài biên giới nước Nga.
Sức mạnh Mỹ, lợi ích Mỹ, giá trị Mỹ đã tạo ra lực hướng tâm Mỹ, hình thành thế giới đơn cực xoay quanh trục Mỹ. Vòng xoáy Mỹ trong thế giới đơn cực đã biến nhiều thực thể vốn là "anh em" của Nga trở thành đối thủ, thậm chí là kẻ thù của nước Nga.
Như vậy, rõ ràng để hồi sinh sức mạnh Nga là không hề dễ dàng và đơn giản. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo trẻ Vladimir Putin đã làm được điều đó bằng việc tạo ra những thế cờ, thực hiện những nước cờ và tạo dựng những ván cờ sắc sảo và chuẩn xác.
Nhãn |
Có lẽ dư luận không thể quên được thế cờ đầu tiên mà Tổng thống Putin tạo ra cho nước Nga trong cuộc đối trọng với Mỹ-phương Tây khi đề xuất với Tổng thống Mỹ Bill Clinton về việc Nga xin gia nhập NATO.
Theo giới phân tích, ông Putin thừa hiểu nhà lãnh đạo Mỹ khi đó làm sao có thể chấp nhận đề xuất cho Nga gia nhập NATO, vậy nhưng ông vẫn cứ đề xuất.
Đây chính là hành động "rung chà xem cá nhảy".
Bởi khi từ chối việc Nga xin gia nhập NATO có nghĩa Washington và đồng minh đã chọn đối đầu thay cho đối thoại, từ phản ứng đó Putin có cớ khôi phục sức mạnh quân sự Nga trong bối cảnh kinh tế khó khăn mà người dân hoàn toàn đồng thuận.
Hay phản ứng với các cuộc xung đột ở Gruzia và Ukraine đều được cho là những nước cờ đa tác hiệu của Putin, nó không những biến vấn đề Gruzia và Ukraine thành những ván cờ tàn với Mỹ-phương Tây, mà còn tạo ra hàng rào bảo vệ nước Nga.
Theo giới phân tích, nếu không có việc công nhận nền độc lập của Abkhazia và Nam Ossetia hay tái sát nhập Crimea thì Gruzia và Ukraine đã trở thành thành viên NATO từ lâu, và việc NATO cắm cờ trên biên giới nước Nga đã hoàn tất.
Hoặc khi Washington và đồng minh nêu vấn đề vũ khí hoá học của Syria như một cái cớ đề tấn công quốc gia Trung Đông này, Tổng thống Putin đã đề xuất chính quyền Assad từ bỏ vũ khí hoá học, giao kho vũ khí hoá học của mình cho Mỹ tiêu huỷ.
Tái sát nhập Crimea là nước cờ hiểm của Putin với Mỹ-phương Tây |
Điều này khiến cho Tổng thống Obama rơi vào thế việt vị trong nước cờ vũ khí hoá học, buộc Mỹ phải lấp ló bên cánh gà nhìn Nga dạo diễn ván cờ Syria, dù Nga can thiệp vào Syria sau Mỹ cả năm trời.
Với tình hình trong nước, các nước cờ, thế cờ, ván cờ của Putin cũng sắc sảo và rất hiệu quả.
Việc sử dụng những quân cờ đặc biệt cho những ván cờ đột phá sau khi những toan tính phá cấm vận không thành, cho thấy Putin chơi cờ rất nhuần nhuyễn.
Tháng 4/2016, Tổng thống Putin trọng dụng lại cựu Phó Thủ tướng Alexei Kudrin - tác giả chương trình vượt khủng hoảng chính 2009 - khiến Nga có những chuyển biến rõ rệt trong chuyển đổi cơ chế, từ đó giúp Nga để có thể ứng phó cấm vận.
Tháng 8/2016, Tổng thống Putin bổ nhiệm Chánh văn phòng Điện Kremlin Sergei Ivanov làm Đại diện đặc biệt về bảo vệ thiên nhiên-môi trường đã giúp Nga tránh trở thành bãi rác Trung Quốc trong bối cảnh kinh tế Nga phụ thuộc những đồng nhân dân tệ.
Tiềm lực kinh tế nước Nga còn hạn chế, trong khi Washington và đồng minh lại mặc định Nga phải kế thừa sự thù địch của Liên Xô, do đó Tổng thống Putin luôn đối mặt với thử thách cực lớn nên luôn phải tận dụng, chắt chiu những nước cờ, thế cờ.
Cho đến nay các thế cờ, nước cờ, ván cờ của Tổng thống Putin đều có đa tác hiệu, từ đó giúp nâng tầm cho nước Nga và cho bản thân ông.
Vì vậy người dân Nga luôn tự hào về nhà lãnh đạo của mình, còn đối thủ đã tâm phục và đang dần khẩu phục.
Hiện nay tại nước Mỹ, "hội chứng sợ Putin" đã khiến cho chính trường Mỹ chao đảo, còn trong đời sống xã hội phương Tây, "hiệu ứng ngưỡng mộ Putin" đã khiến cho đời sống chính trị phương Tây bất ổn, theo CNN.
Kinh tế Nga khởi sắc sau những nước cờ của Tổng thống Putin |
Chẳng hạn, hiệu ứng từ việc Putin tái sát nhập Crimea dựa trên trưng cầu ý nguyện người dân bán đảo này đã biến vấn đề độc lập cho Kosovo thành "tiền lệ pháp nguy hiểm", tàn phá nguyên tắc dân chủ phương Tây, mà bất ổn tại xứ Catalan là ví dụ.
Vì vậy, cố Thượng nghị sĩ McCain cho rằng Putin là mối đe doạ lớn nhất với phương Tây, song ông Patrick J. Buchanan, Cố vấn các Tổng thống Nixon, Ford, Reagan, thì lại đánh giá "Tổng thống Putin là chính khách nổi bật nhất thời đại chúng ta".
Điều đó cho thấy, dù có thể khác nhau về nhận định và góc nhìn, song rõ ràng "tâm và tầm" của Tổng thống Putin đã vượt xa biên giới Nga - ông Putin thực sự đã trở thành huyền thoại của lịch sử chính trị thế giới.
Đất Việt