Ngày 3/7/2020, TAND Cấp cao tại Hà Nội có Phiếu chuyển đơn số: 699/PC-TACC gửi Viện KSND Tối cao xem xét và giải quyết đơn của bà Vũ Thị Mai, ở thôn Cốc Chứ, xã Bản Lầu, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai về đề nghị xem xét theo thủ tục tái thẩm đối với Bản án hình sự phúc thẩm số: 1917/HS-PT ngày 18/12/1996 của Toà phúc thẩm TAND Tối cao...

Lời khai và kiến nghị của “người bị hại”

Thời điểm đang chấp hành án tại Trại giam Quyết Tiến, bà Vũ Thị Mai và gia đình vẫn có đơn gửi các cơ quan chức năng điều tra lại vụ án “Mua bán trẻ em” và xem xét lại Bản án hình sự phúc thẩm số: 1917/HS-PT ngày 18/12/1996 của Toà phúc thẩm. Sau khi được đặc xá, Mai trở về quê. Tại đây, bà Mai và chị ruột là bà Vũ Thị Sinh tiếp tục “lặn lội” tìm lại nhân chứng, người có nghĩa vụ liên quan trong vụ án “Mua bán trẻ em” năm xưa để “minh oan”.

Sau khi tìm gặp bà Vũ Thị Bích, ở thôn Đồng Căm, xã Lùng Vai, huyện Mường Khương, người bị hại trong vụ án “Mua bán trẻ em” để hỏi rõ “ngọn ngành” sự việc thì bà Mai được biết, lúc đó bà Bích còn nhỏ nên nghe lời mẹ là bà Diu, bà Diu nói gì thì Bích khai với Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) như vậy (bà Diu là người giám hộ của Bích). Sau khi khai với Cơ quan CSĐT, Bích lại sang Trung Quốc. Mãi sau này lớn, Bích mới ý thức được việc làm “sai trái”. Do vậy, Bích “nguyện” làm đơn đề nghị các cơ quan chức năng xem xét giải quyết theo thủ tục tái thẩm vụ án mà bà Mai là người bị kết “án oan” vào năm 1996 do những lời khai của mình.

Đơn đề nghị của bị hại Vũ Thị Bích và Thông báo số: 75/VKSTC-V7 ngày 13/8/2019 của Viện KSND tối cao.

Theo Biên bản xác minh ngày 24/6/2019, tại trụ sở Công an xã Lùng Vai, có sự chứng kiến và xác nhận của ông Quách Văn Tân, Phó Trưởng Công an xã Lùng Vai; bà Bích khai: Thời điểm sang Hà Khẩu, Trung Quốc có tôi, chị Mai, bà Lù Thị Thương và chị Sang. Bà Thương là người trả tiền xe và đưa chúng tôi qua Hà Khẩu. Khi tới Hà Khẩu, bà Thương dẫn chúng tôi tới một quán cắt tóc gội đầu, bà Thương là người vào trước và chúng tôi vào sau. Sau đó, tôi biết quán này của bà Hải và có một người con gái tên là Yến. Tôi tình nguyện ở đây làm, chị Mai nhớ con và về Việt Nam. Thời gian đầu thì tôi làm cắt tóc, gội đầu, sau đó bà Hải và Yên rủ tôi làm nghề khác (mại dâm), tôi tính trốn về, nhưng bà Hải ép tôi làm và nhốt tôi lại và có bảo là bà Thương đã ứng tiền lương của tôi đưa cho chị Mai cầm về, nên tôi phải ở lại làm.

Cũng theo Biên bản xác minh này, nạn nhân Vũ Thị Bích cho rằng, khi bản thân khai báo tại Cơ quan CSĐT năm 1996, “chị Mai lừa bán tôi” là do mẹ (bà Diu) hướng dẫn khai báo. Hơn nữa, khi TAND tỉnh Lào Cai và TAND Tối cao đưa vụ án “Mua bán trẻ em” ra xét xử, bản thân Bích không nhận được bất kì một thông báo nào nên Bích không tham gia xét xử.

Bà Lù Thị Sang, ở xã Lùng Vai, huyện Mường Khương, người đi cùng với Bích, Mai, Thương hôm đó cho biết: “Tôi còn nhỡ rõ, khi qua Trung Quốc, tôi có đi cùng Bích, Mai và bà Thương. Khi tới nơi Bích có ở lại làm. Sau này, chị Mai qua đón Bích, nhưng do quán có người giám sát nên không đón được. Mãi cho tới khi mẹ Bích qua, thì mới đón Bích về được. Tuy nhiên, sau này Bích lại quay về quán của bà Hải để làm”.

Cũng theo bà Sang, bà cũng là nạn nhân của bà Lù Thị Thương trong đợt đi làm ở Hà Khẩu, Trung Quốc. Hơn 1 năm sau bà về Việt Nam và có đơn tố cáo bà Lù Thị Thương ra Công an huyện Mường Khương, sau đó bà Thương bị phạt tù về tội “Mua bán trẻ em”.

Niềm tin của người đàn bà vùng biên

Ngày 22/10/2018, Viện KSND Tối cao có Quyết định số: 88/VKSTC-V7 yêu cầu TAND Cấp cao tại Hà Nội chuyển hồ sơ vụ án hình sự Vụ án Vũ Thị Mai phạm tội “Mua bán trẻ em”, xảy ra tại Lào Cai đã xét xử phúc thẩm số: 1917/1996/HSPT của Toà phúc thẩm TAND Tối cao tại Hà Nội. Ngày 13/8/2019, Viện KSND Tối cao tiếp tục có Thông báo số: 75/VKSTC-V7 yêu cầu Phòng hồ sơ TAND Tối cao chuyển hồ sơ vụ án hình sự với nội dung: Căn cứ Điều 376 Bộ luật Tố tụng hình sự: Để có tài liệu xem xét thủ tục giám đốc thẩm yêu cầu Phòng hồ sơ TAND Tối cao chuyển đến Vụ Thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử hình sự, Viện KSND Tối cao hồ sơ vụ án Vũ Thị Mai phạm tội “Mua bán trẻ em” xảy ra tại Lào Cai, đã xét xử phúc thẩm số 1917/1996/HSPT ngày 7/10/1996 của Toà phúc thẩm TAND Tối cao tại Hà Nội.

Ngày 3/7/2020, TAND Cấp cao tại Hà Nội có Phiếu chuyển đơn số: 699/PC-TACC gửi Viện KSND Tối cao xem xét và giải quyết đơn của bà Vũ Thị Mai, ở thôn Cốc Chứ, xã Bản Lầu, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai về đề nghị xem xét theo thủ tục tái thẩm đối với Bản án hình sự phúc thẩm số: 1917/HS-PT ngày 18/12/1996 của Toà phúc thẩm TAND tối cao.

“Mặc dù Viện KSND tối cao, TAND Tối cao, TAND Cấp cao tại Hà Nội đã có nhiều văn bản chuyển đơn, đề nghị giải quyết vụ việc, nhưng đến nay vụ việc của tôi vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Tôi và gia đình luôn tin vào công lí, vào lẽ phải. Qua đây, tôi tha thiết kính mong các cơ quan điều tra, tố tụng xem xét toàn bộ tài liệu chứng cứ mới có ý nghĩa làm thay đổi nội dung, bản chất của vụ án mà tôi đã cung cấp cùng hồ sơ vụ án lưu tại toà để ra quyết định kháng nghị theo thủ tục tái thẩm tuyên huỷ Bản án sơ thẩm số 67/HSST ngày 3/9/1996 của TAND tỉnh Lào Cai và Bản án phúc thẩm số 1919/HSPT ngày 28/12/1996 của TAND tối cao”- người đàn bà vùng biên tâm sự với tràn trề hi vọng sẽ được giải oan.

Hành trình đi tìm công lí của người đàn bà vùng biên Vụ án đã “trôi” gần 30 năm, nhưng mỗi lần nhớ lại hình ảnh em gái ruột phải bồng bế con vào tù thụ án; ...